The bottle imp,
de
R. L. Stevenson.
O San Bernabé da Xesteira
O DIABRO EMBOTELLADO
O DIABRO EMBOTELLADO
Para R. L.
Stevenson todo era cousa de mete-lo diabro nunha botella. ¡Embotellado estaba,
pero a saber quen bebeu dela! Pariuno súa nai, por suposto, e criouse, ben
arteiro por certo, que non houbo mellor xastre na contorna; e máis mullereiro,
tampouco, que aí temos o caso da nosa Figenia...
Figenia das Cavozas era tan guapa como inocente, que iso pasaba daquela, antes de que se inventasen, ou descubrisen, as vitaminas, pois agora, con elas á man, non hai mulleres feas. Tan inocente era, que nunca chegou a saber se se chamaba Figenia, Ifigenia, ou Ifixenia, despreocupada de todo ego. Na súa casa dicíanlle “Nena”, e os de fóra sempre lle chamaron “a Virxe das Cavozas”, porque fuxía dos homes coma do lume! O que non sabían os do lugar era que a súa virtude víñalle do diabro, daquel diabro esparexido...
Ifixenia, “forte de nacemento”, “de boa raza”, que dito así soa mellor, de moza foi ofrecida ao San Bernabé da Xesteira, pois fora un milagre que quedase tan guapa despois de tidas as vexigas bobas, ou varíolas, que un caso semellante nunca se dera. Foi o último que lle dixo súa nai:
-Ofrecinte ao San Bernabé..., ¡pero terás que ir soa, que eu despídome, en cuestión de días, que xa me avisou o albeite! Cando vaias ten coidado cos de Santalla de Piquín, que son uns careiros vendendo nas cereixas; e daquela, un mes máis tarde, xa as temos nós aquí, aí na Ponte, nesas hortas das Casiñas...
O que non lle dixo súa nai, o que non precaveu, que non o sabía, foi que había por entón un xastre desa parte de Martín que lle gustaba ensina-la Xesteira ás ofrecidas. O Xastre viuna marchar soa despois de bebe-la auga milagreira e de dá-la volta á capela, de xeonllos, como compre a calquera das devotas que sexan agradecidas.
-¡Rapaza, espera
por min, que aí arriba, nese monte da Panda, pódeche saír o lobo!
-A min non me pasa
nada, que San Bernabé bendito xa me ten afeita aos milagres! ¿E vostede, a onde
vai por aquí?
-Muller, son
xastre, e voulles tomar as medidas ás mozas de Valonga, pois agora a moda son
os traxes de chaqueta; ¿non o sabes ti, e mais tes cara de lista?
-Eu só sei que as
chaquetas fágoas eu, de lá branca e moura, a dous fíos; ¿non lle gusta a miña?
-¡Ai, muller, si!
Déixame toma-las medidas..., para ver se coinciden coas que fago eu!
Daquela, con iso da lá, que é unha cousa mala para a electricidade estática, á Ifixenia canto máis a medía o Xastre de Martín, máis cambras lle daban. ¡Así que pasou..., o que pasar non debería!
-¡Ai, Xastre,
terás que casar comigo, que se non, o San Bernabé bendito vaiche dar vexigas
bobas, e quedaranche as marcas, que ti es un picarón!
O Xastre fíxolle unha caricia, outra máis, e afirmou coa cabeza, pero só coa parte exterior da mesma.
Un pouco máis arriba, aproveitándose de que pechara a néboa, o galán fixo mutis por detrás dunha toxeira, ¡pero coas présas do seu fuxir para aparentar que se extraviara, chantouse nun toxo arnau, todo, enteiro, e tan a fondo que lle quedaron de por vida os lunares daquelas cicatrices! San Bernabé fixo daquela outro milagre coa toia, que a pobre quedou desvirgada pero sen prole.
Volta á casa pediulle a seu cuñado, que era carpinteiro, que lle fixese outro tear, ¡para tecer ás dúas mans!, que así non tería malos pensamentos como lles pasa aos desocupados.
Ifixenia chegou a ter un sobriño, tan patriota que morreu en Rusia, nada máis incorporarse á División Azul, e todo iso sen sequera saber ruso nin alemán! Tampouco soubo gardarse da metralla, nin se encomendou ao San Bernabé, como lle aconsellara súa tía. Pero antes de ausentarse quixo facerlle un obsequio á Ifixenia:
-Madriña, heite
levar a Lugo, mañá mesmo, que é o San Froilán, e vou con meu pai para vender a
mula... ¡Nos imos andando, e ti na besta, que así non se alborota! ¡Xa verás
qué tecidos hai alí, e así aprendes debuxos novos...!
Á volta preguntáronlle tódolos veciños, sen excepción:
-A ver, Figenia, conta,
¿que foi o que máis che gustou da Capital?
-¡Boh; tanto Lugo,
tanto Lugo...; de lujo, nada, unha pobreza! ¡Mirade que nin sequera teñen un
palleiro que abrigue un can!
Cansada daquelas inquisicións, que xa a tomaban a chanza, encerrouse no seu alboio dos teares e púxose a fiar, pero apenas deu rematada un colcha cos debuxos apresos cando a chamou o Sumo Tecedor, a pretexto dun arrefriado que collera en Lugo: ¡Toda a noite nos cabaliños eléctricos, e despois de tanto suar tiveron que durmir no Parque, que ben dixo ela que en Lugo non hai palleiros!
-.-
Agora, medio século despois, nin hai xastres nin se fala do diabro, pero das botellas, moito! ¿Que demo haberá nelas!
Na última romaría do San Bernabé fixeime na fonte onde bebera a nosa “Figenia” daquelas augas santas: estaba sucia, moito, pero alí ao redor, nos fentos, todo eran paniños, exvotos das ofrecidas. ¡Como cambiaron os tempos; e pensar que Ifixenia soábase coa man, e sen embargo nunca houbo muller máis limpa cá ela, en toda a rodeada! ¡Cando eu digo que a nosa xente é singular, moitos pensan que chufo, pero diso, nada, que non hai cousa como emigrar, e ver Galicia de lonxe, para darlle o seu mérito, tanto ao país como á paisanaxe!
-.-
Guerra y paz,
de
León Tolstói
Tosquiando
o carneiro
Moito se leva
escrito, e dito, da do 36, ¡que xa haberá que chamarlle de 1936, polo lonxe que
lles queda a estes do XXI!, pero aínda non se dixo, nos papeis, que en Lugo
quedou unha parroquia sen tomar, tal que aquela das Galias, ¡e iso que tivo un
cuartel! O caso é que en Montecubeiro non houbo un Tolstói, que se chegamos a
telo xa éramos famosos.
Alí en San Cibrao o único que se tomou foi aquel bocoi de tinto de Quiroga, que casualmente o levara Ignacio para vender, cuartillo a cuartillo, nas calores do verán. ¡Ah, si, e tamén o carneiro do señor Evaristo!
O asunto do carneiro foi célebre: Evaristo estaba a tal momento tornando unhas ovellas do caseiro da Casa Grande, que se lle meteran no horto de tras da escola, se cadra debido a que andaba polos abruñeiros do prado da Pía o rapaz que as gardaba. Os que andaban pola terra, ou iso dicían, ¡de caza maior!, eran os Gardas Civís e mailos arremangados da camisa azul, do cuarteliño de San Cibrao.
-¡Arriba España!
-Foi o saúdo.
-¡Arriba! -Contestoulles
Evaristo co mellor dos seus sorrisos, e con aquela cortesía anglosaxona
cultivada en Cuba, de onde regresara cando o crac do 29.
Daquela mesmo, ¡xa que todo ía para arriba!, ordenáronlle que subise ao cuartel, ¡antes da noite!, en requisa patriótica, o mellor carneiro daquel rabaño.
-Non é meu, que
estas ovellas son do caseiro desa casa...!
-¡É igual, pois
todo o que hai en España é dos españois..., roxos á parte! ¡Viva España!
Falando de vivir, ¡como vivían aqueles loitadores da retagarda, e iso a pesares dos quince mortos da bisbarra! Evaristo colleu medo, ¡e quén non!, así que nin tornou das ovellas, non se lle fosen descamiñar, e con elas o carneiro marón. Menos mal que o caseiro da Casa Grande, que por máis datos debíalle cartos ao señor Evaristo, arranxou en paz e mais en graza de Deus a permuta daquel carneiro por unha fanega de trigo.
Sen sequera xantar, e tremendo pola tardanza que houbera en tratar co Caseiro a merca do marón, pois un trato así só o podían facer en dúas palabras aqueles requisadores tan eficientes e tan pouco requisitarios, pero Evaristo, non, que era máis cumprido e máis cerimonioso; púxose en camiño cara a San Cibrao, arramalando no ¿seu? carneiro.
Cando pasou por Bergland atopouse co Tolo do Pacio, que aínda que lle chamaban así, era máis tolleito que louco. Estaba nas portas da currada, sentado nuns fentos e vendo pasa-la pouca xente que por alí pasaba, pero que era todo o seu lecer.
-¿E logo,
Evaristo, ¿a onde levas ese animal? Se vas cun carneiro da maneira, mesmo á
feira de Castroverde, sen quedarte coa lá, daquela vendes dúas cousas polo
prezo dunha!
-¡Non o vendo, que
o vou regalar!
-Nese caso déixao
aquí detrás, na eira, que che abro a porta deseguida, tan pronto me arrastre un
pouquiño..., e daquela aforras a viaxe!
-Non lles podo
faltar a eses amigos...
-Daquela fai
outro, comigo: rápao, aquí no pendello, e déixalle a lá á miña cuñada,
Flora..., para que me faga unhas medias, que xa ves cómo ando, que as rompo ao
arrastrarme.
Despois da rapa, Evaristo seguiu tirando da corda, costa arriba, que nunca en tales mesteres se vira, e dábase pouca maña para arrear carneiros. Pepe, o Tolo, aconselloulle que volvese buscar dúas ovellas, para que o macho camiñase detrás delas, pero..., ¡e se volvían os gardas, en vista da tardanza!
Toleada por toleada preferiu as do cuarteliño, pois aqueles eran guerreiros acreditados, e o Pepe non pasaba de ser un tolleito algo pampo, que só dicía verdades, pero tan ás claras que era un pecado chamarlle así, o Tolo do Pacio.
De Bergland para San Cibrao, antes das estradas, atallando, pasábase polo Escouredo, e alí estaban, nos currais, as ovellas da María de Mirón, unha muller varuda que seica tiña pelos no peito:
-Aparta de aí ese carneiro, que se vai turrar co meu, por celos, e daquela facémola boa, que igual se matan.
-Muller, sería
anticiparse, pois para matar o levo!
Suaron Evaristo e maila María para recolle-las ovellas, que as pobres namoráronse daquel marón, daquel forasteiro, xa á primeira vista; ¡á primeira, pero tamén á última!
Con estes imprevistos, e aínda non foran os derradeiros, pois o camiño de Ribón, que era o mellor atallo para ir á Misa, estaba daquela, no verán, ben adornado de silvas. Evaristo meteuse polo carreiro para non facerse agardar; pero o carneiro, que non tiña présa en subir ao matadoiro, parábase en canta silva atopaba, vaidoso da súa pelica rapada. Por fin deron chegado ao cuartel, ao serán, chorreando suor, e se cadra, polo menos Evaristo, pois o carneiro por listo que fose a tanto non chegaba, con algo de pavor:
-Angustias, que
seica es a cociñeira do cuartel..., aquí traio un carneiro..., ¡de prestación
persoal! Díxome o Sarxento que o queren para mañá, roxado ao forno, e que cho
mande preparar.
-Daquela terás que
matalo ti, pois o meu Celestino vai en Lugo, que se nos está acabando o viño,
con tantos bebedores neste cuartel, e logo que fan unhas comidas espesas...
-¡Que o mate teu
pai, o señor Ignacio, que eu fixen abondo, que me custou unha fanega de trigo!
-Meu pai vai en
Castroverde, busca-lo correo; e de paso, as ordes que lle dean para o cuartel.
Aínda acaba de saír, e Deus sabe a qué horas volverá..., co lento que vai iso
do telégrafo!
-¡Entón..., que o
maten eses falanxistas da retagarda..., que matar saben! ¡Malnacidos!
Menos mal que a señora Angustias estaba de cara á porta, e chiscoulle un ollo, toda coqueta e riseira, que mesmo o desconcertou.
-¿Muller, iso, a
qué vén? ¡Non o facía de ti, chiscarme o ollo, sabendo como sabes que estou
casado!
Pero Angustias nin se molestou en contestarlle, senón que lle falou ao Sarxento, que casualmente achegábase por tras do Evaristo, sen descompoñer a expresión:
-Don Jesús, aquí
ten ao señor Evaristo, que xa se ía, a toda présa, que lle queda parindo unha
vaca, e ten que achegarse a Santadrao en busca do señor Carlos da Canteira, que
é o seu albeite...
Aquel inocente nin grazas lle deu á Angustias..., coa propia angustia do que houbese pasado se o chega a oír o tal don Jesús, aquel inquisidor das ideoloxías, doutor en tabernas. Para entón xa entendera o aceno da taberneira; e tamén daquela mesmo empezou a trotar pola Praza do Convento, cara a Santadrao, ¡para disimular! Cando chegou á súa casa, que deu a volta polo Rego dos Ósos abaixo, seica se meteu directamente na cama, sen sequera espirse, mesmo coma un cativo suado, ¡pero ledo! Tras del subiu a súa muller ao sobrado, para ver qué lle pasaba:
-¿Sénteste ben,
polo que vexo!
-¡E non hei
sentir; acabo de nacer!
Durmiuse daquela mesmo, pracenteiro, coma un crío. Dos do cuartel tamén se soubo que mentres comeron daquel carneiro, outra matanza non fixeron. ¡Nada, que non hai mal que por ben non veña!
-.-
La forja de un rebelde,
de
Arturo
Barea.
-O auténtico Barea, non o da película-
“Le
llaman a filas en 1920; y tiene que ir a Marruecos, donde vive la derrota de
Annual en 1921…”
-.-
Un colega do ferreiro de San Martiño de Ferreiros,
na Feira da Artesanía de Castroverde,
pois o outro foise sen deixarme a súa foto.
Este caso vén a ser o reverso da mesma
moeda, aínda que aquí sería axeitado darlle a volta ao cualificativo: ¡O
Rebelde da Forxa!
1958. –E logo, ti, ves a ser un fregués, o
fregués predilecto do Cura de Hermunde…, xa que tanto te chufa nesta carta!
-Un pouco ao revés: Esta carta de
recomendación pedinlla ao de Hermunde pola potísima razón de que me coñece
menos có noso, có de San Martiño de Ferreiros; xa sabe, San Martiño de Pol!
-Eu xa sabía que os de Pol sodes listos,
pero, tanto…!
-Máis que listo sonlle ferreiro, e, ¡xa
sabe!, o oficio dos ferreiros é mouci-lo ferro, abranda-lo metal. ¡Iso fixen co
Cura de Hermunde, que polo visto é amigo seu, pero tamén de meu pai! ¿Virse
para África, ás guerras de África, sexa no Marrocos ou aquí en Ifni, coas mans
no peto? ¡Abondo levan morto nestas terras, que xa o contaba meu avó, así que
os avisados coido que facemos ben se podemos librarnos dos blocaos, dos campos
de minas, e de todo iso! O señor Cura, que tamén é previsor, deume dúas cartas;
ademais da súa, outra que teño no peto para o Páter Pumariño, capelán de
Tiradores, e por tanto o meu xefe; o xefe espiritual, se entende!
¡Carafio con aquel Ferreiro, que moucía ás
dúas mans! En vista diso, tan só o recomendei ao meu compadre Pumariño…, xa que
tamén trouxera unha carta para el, pois unha dobre recomendación entendín que
sería un agravio comparativo cos outros soldadiños, cos que non tiveran máis
padriño có das augas bautismais!
Aos poucos días volveu a visitarnos; o que
aínda non sei é se o fixo para darnos as grazas polo enchufe logrado, ou…, ou
pola boa merenda que lle puxo a miña dona na primeira visita; tratándose dun
polense, dun paisano seu…, qué menos!
-¿Así que o Capelán, en vista de que te
recomendaba un crego, colleute de sancristán? ¡Pois vaia choio!
-Non tanto, pois ese Pumariño, con tres
guerras ao lombo, a de España, a de Rusia, e agora esta de Ifni, está máis
curtido cá pel dun castrón, e lévame ao monte, cargando co seu altar portátil…,
para misar en primeira liña, cada día nunha cota distinta! ¡Deus, por qué
haberá heroes nas guerras? ¡Se deixase de habelos, adeus guerras, pois as
guerras non son para os covardes, e estas de África, menos aínda!
-Estasme parecendo algo rebelde, que se o
chego a saber, igual non te recomendaba…, ao Coronel, tal que o fixen!
-Pois, xa ve: Soldado recomendado, soldado
aproveitado! ¡Tanto queremos aproveitarnos, que se aproveitan de nós! E logo
que esta guerra é a cousa máis estúpida que se lles puido ocorrer ao Mohamed V,
e con el, ou contra el, a don Hermenegildo!
-¿Ti viches a película Hilda? ¿Qué si?
Daquela xa te decatarías que a rapaza máis cachonda dos Estados Unidos, polo
menos nesa película, íase con todos. Algo parecido pasou co noso Caudillo, que
para levarlle a contraria ao propio don Pelaio, levou os mouros, no 36, a
reconquistar Covadonga… ¿Aquilo foi, ou non foi, prostituírse? ¡Diso lle veñen
as purgacións actuais, diso precisamente!
-¡Se o sei, non veño!
-¿Qué ías facer, desertar; para que a
Garda Civil che aplicase a Lei de Fugas, cun tiro, ou dous, polas costas?
-¡Os de Pol non caemos nesas!
-Si que caedes, pois outro dos meus
recomendados é precisamente de Pol, dobremente de Pol, que se trata de Pol de
Cirio!
-¡Outro infeliz! Eu é que tiña curiosidade
por coñecer África, e díxenme: xa que outra emigración non vou facer, alí, de
Ferreiro, o amo! Outros foron máis burros, menos intelectuais, e fóronse para o
Brasil, a través de Portugal, segundo lles ía chegando a idade das quintas…!
-¿Si, moitos?
-¡Uns cantos! Meu avó falaba de Servi-lo
Rei…, pero agora, que non o temos, qué coño de servizo imos facer!
-¿Ves esta moeda? ¿Pon ou non pon: … por
la gracia de Dios? ¡Se Franco é Caudillo “pola graza de Deus”, iso é máis que
ser Rei!
-¡Si, o Rei de Espadas! Pero vouno foder,
que cando me licencien heime facer republicano…, e axudarei a traer a Terceira!
-Mira, ho, ten paciencia, e vai cumprindo
con Deus, coa Patria e co Páter…, que xa lle direi ao Coronel que che dea un
permiso…, antes de que acabes estourando coma un campo desas minas que tan mal
as están poñendo que ata explotan se as pisa un chacal!
A miña dona aplaudiu a suxestión, doéndose
do seu paisano, pero eu quedei coa reserva mental de faltar á miña palabra,
aínda que só fose para non ser cómplice dun agravio comparativo. ¡Ferreiro tiña
que ser, pero naquela ocasión mouciu en frío!
-.-
Alí Babá e os corenta ladróns,
de
El-Gahshigar (supostamente)
Os de Alí reuníanse na cova,
pero os de Aquí fano…,
nos seus palacetes!
“Sobre
cada cabalo viña un ladrón, e cada ladrón tiña unha bolsa chea de moedas de
ouro, vasos de ouro, colares de ouro, e máis de mil rubís, zafiros, ágatas e
perlas. Diante de todos ía o xefe dos ladróns”.
-.-
¡Iso non é nada,
que logo parece un conto comparado cos nosos catro mil dos anos Corenta, dita
dura, dura dura, e menos aínda cos corenta mil desta pseudo democracia, netos
daqueles! Se non me credes, aquí vos presento, aquí vos represento, unha
daquelas cartillas do racionamento:
En canto aos actuais non podo aportar
probas pois a súa ¿cartilla? adoitan tela en paraísos fiscais, e logo que agora
é cousa seria acusar sen probas “fehacientes”; para telas non chega con subirse
á figueira, como fixo Alí Babá. Tampouco valen as gravacións non autorizadas…,
¿e cales son as autorizadas? Estes xa
non andan a cabalo senón en auto, xeralmente oficial, con chofer e con
escolta…, por se os rouban os famentos, quere dicirse, os votantes! Eu coñezo
uns cantos…, de velos na tele, pero a miña impotencia só me permite apaga-lo
aparello!
-.-
María Moisés,
de
Camilo Castelo Branco
Esta é a conclusión que tira Camilo
Castelo Branco nas súas “Novelas do Minho”, para dar remate á historia de María
Moisés: “… porque o último feitio das novelas é nâo pintar, com o colorido
gótico dos românticos, os quadros comoventes que rutilan na alma a faísca do
entusiasmo. Agora somente se pintam as gangrenas com as cores roxas das chagas,
e com as cores verdes das podridôes modernas. Nos literatos o que predomina é o
verde, e nas literaturas é o podre”.
-.-
Xa que de verdes e de podres van os
tempos, ¿por qué non contribuír a erradicar a gangrena desta Gallaecia dos
nosos pecados descubrindo algunhas porcalladas do pasado XX, que en paz
descanse, pero dubido que a mereza, iso, a paz, aínda que admitamos que nos
seus, ¡nos nosos!, pecados, foi, está, incluída a penitencia.
Supoño que o Capitán de Maxide non
morrería sen confesión pois miúdo era aquel Párroco de Montecubeiro, don Benito,
do que dicían que tiña imáns no confesionario coa xente que se lle achegaba, e
non só por Pascua! A última vez que vin ao Capitán foi precisamente na súa
taberna, cando este rapaciño, daquela con 18 anos recén cumpridos, foi
agasallado por uns cantos rapaces da miña contorna; o que aínda non teño claro
é se aquel viño da celebración foi para felicitarme polo meu ascenso a soldado
raso, ¡por tres anos de nada, que se pasan nun tris!, para o Batallón de
Infantería do Ministerio do Ejército, ou se, polo contrario, aquel viño con
roscas tiña de intención felicitarse eles, eles mesmos, contando con que,
despois da “mili”, atoparía, atoparíanme, un emprego, nos madriles, co cal
terían un competidor menos na súa esculca das mozas do país. ¡A condición
humana, que tarda en lavarse, aínda de metidos no río da vida, que non todos
son, ou somos, Moisés!
O Capitán, -un Capitán de Infantería
salvado das balas na noite do Annual, ano 1921, seguramente por atoparse
durmido, e os mouros dérono por morto, por “baleado”-, xa non levaba as tres
rutilantes estrelas pois o seu uniforme “de campaña” pasara a ser un gardapó
con estrelas de…, cera! ¡Cera das velas, mal manexadas por culpa dos seus
estremecementos alcohólicos! Ademais dos seus méritos persoais, ¿…?, tiña a grandeza
de servir un viño boísimo, ¡sen auga da fonte de Maxide!, que adoitaba ir en
persoa a escollelo, ao Ribeiro, tódolos anos; os bocois traíallos o mesmo
camión que o levara, o do seu amigo Bonifacio de Castroverde.
Cando celebrei, ou me celebraron, aquela
despedida, o Capitán de Maxide, aínda que seguían chamándolle así, xa estaba
degradado, ou máis exactamente, auto degradado. Tamén contaban que de África
non se veu coas mans baleiras, pois aló apañou, e trouxo, seica, un gálico, tan
grande e tan picudo coma as montañas do Atlas.
Fose por culpa del, ou da señora Emilia,
fermosa muller, tan fermosa, e tan…, cachonda, como excelente cociñeira… O
viño, boísimo; a cociña, para o que daquela se sabía, se sabía e se podía,
excelente, inigualable, pero…! O “pero” estaba en que non lograban
familia! ¿Por culpa do mal francés,
chamado “gálico” en África? ¡Chi lo
sa?¡Quem sabe? Who knows? Qui sait? Wer weiss? ¡Non o sabía ninguén, nin de
cerca nin de lonxe; só me faltou preguntarlles aos mouros, pero non quixen
descubrirlles que aquel Capitán que deran por morto seguía vivo!
A señora Emilia develutríase, así que, a
falta de fillos, levaron para o seu Maxide unha sobriña dela, pero a suposta
herdeira, nada menos guapa que súa tía, chamoulle a atención a un arxentino
retornado, e…, ¡cambiou aquela posibilidade dunha herdanza remota pola
seguridade indiana! Houbo voda, e xa cos papeis en regra, feita unha consorte…,
¡á Coruña, para colle-lo barco do Río de la Plata!
Novo develutramento da señora Emilia, así
que o seu Capitán, ¡agora só Capitan dela!, para non vela sufrir propúxolle
certas manobras:
-Miña Fatima, -que sempre lle chamaba así,
ao parecer porque estoutro nome lle avivaba lembranzas traídas de Marrocos, e
xa non tivesen que ver co seu gálico!-, aló en África os homes, maiormente
cando non logran familia coa primeira, e precisamente coa anuencia desta, da
primeira, que nin celosas se poñen, inténtano cunha segunda, e con outra, e con
outra…, coas que se precisen para que a tribo non vaia a menos! No noso caso,
se non che parece mal…, pois habendo fillos meus, ti faste á idea de que tamén
son teus, e no seu día facémolos herdeiros!
Emilia chorou a soas, pero por diante
deulle o práceme ao seu Capitán:
-¡O que mandes, Xefe, xa que mandar é o
teu, primeiro no cuartel, e agora na casa, pero…, hai un pero! O Cura da
parroquia, e iso que din que durme coa Ama, mais para os outros…, iso do teu
harén…, sen cambiar de relixión non sei se cho consentirá!
-¿Cambiar de relixión…? ¡Diso nada, que eu
prefiro a Coresma ao Ramadán, pois para o Ramadán non venden bulas! Pero teño
unha solución, desas que chaman eclécticas. Como somos ricos, entre a
propiedade, a taberna, e o meu negocio de mandar para Madrid, tódolos anos, catro
camións de xamóns curados ao fume, vou facer obras de caridade!
-Minguiños, as obras de caridade están ben
para o Ceo, pero os fillos non veñen con obras de caridade, e iso que se di que
traen un pan debaixo do brazo!
-¡Coas miñas, si! Cando saibamos dunha
parella que queiran casar, e non teñan posibles, heilles propoñer que lles
facemos a voda, aquí na taberna, con corenta ou cincuenta invitados, e de paso
regalámoslles unha vaca de cría, para que boten en facenda. Con esta tentación
vanme aceptar un cambio de parellas: os rapaces pasarán aquí a lúa de mel; o
mozo contigo, na túa cama; e eu coa moza, na de invitados!
-¡Xesús, Xesús; arre demo! ¡Mingos, fai o
sinal da cruz, que estás caendo nunha tentación!
-Tranquila, muller, que isto é relixioso,
pois a prima noctis tamén a cobraban
os frades de Montecubeiro, que me ten dito meu avó: ¡Ou “prima noctis”, ou non
lles aforaban terras! Deste xeito, coa miña fórmula, eu, que estou práctico,
evítolles aos rapaces eses esforzos iniciais; e ti, ao mozo, ensínaslle o que
de min tes apreso. ¡Imos gañar todos, e ata pode ser que con outras logre
fillos, que os faremos afillados ao bautizalos!
Así de argumentada a proposta, Emilia
aceptou, e dez ou doce parellas miserentas da bisbarra, tamén, pero o problema
estivo en que a propiedade foilles a menos, rapidamente, e menos mal que aquel
Capitán estaba máis esperto para os negocios do que o fora no desastre de
Annual: Encargou, para a súa romana dos xamóns un pirlo máis pesado có normal,
máis pesado có cuñado polo Fiel Contraste de Lugo, que o levaba sempre no peto
interior do seu gardapó. Cando nas casas visitadas aínda non tiñan os xamóns
recortados, Capitán aplicaba o pirlo máis pesado, co cal reducía o brazo de
panca, e os xamóns de dez quilos pasaban por seis, co que case se lle duplicaban
as ganancias ao xamoneiro. Nisto que o diabro, que sempre foi un traidor para
os seus amigos, arranxounas para que o Hilario de Suegos, unha noite na que se
lle fixo tarde ao señor Capitán, quedándose a durmir na casa do seu amigo, para
que non lle estorbase cambiou de percha o gardapó do xamoneiro…, descubrindo a
pesa falsa! Hilario, un home honrado a carta cabal, enfadouse moitísimo, e ao
día seguinte, cando se levantou Mingos…, atopouse con que o seu anfitrión xa
lle tiña a besta aparellada, e na porta:
-¡Vaite de aquí ao inferno, directamente,
pois na miña casa non teñen sitio os tramposos!
A cousa sóubose, e de paso acabáronse as
“prima noctis” do señor Capitán. O que non se soubo, ¡de momento!, e se lle
perdoou o Cura. ¡Preguntareino Arriba, cando suba eu, pero como alí non hai
Internet, que eu saiba, se queredes coñecer o remate deste conto tamén teredes
que agardar a que San Pedro vos dea o voso “¡Pase!”.
.../...
Pasa a
¡SE EU CHE
CONTASE!
-V-
Xosé María Gómez Vilabella
No hay comentarios:
Publicar un comentario