DEO GRATIAS -I-

DEO GRATIAS!

Xosé María Gómez Vilabella

Señor, déchesme un dedo, daquela do quirófano, a min tamén, pero non me chega, que che pido a man enteira…, para non caer neste baleiro que nos separa! Déixame outro pouco, un aniño máis, que quero lavarme algo mellor, prepararme cun exercicio espiritual…, aínda que sexa auto didáctico, auto ditado!

Certo é que, daquela, no HOTEL CHUAC da Coruña, dinche as grazas por mediación do Dr. Rodríguez-Rivera, que cortou polo san! Iso era na vexiga, pero, no resto? ¡Do resto é cousa miña purificalo, e a iso vou…, se me confirmas a prórroga!

Xubilado que estou, e cos fillos criados, algún librote tamén, amén dun milleiro de árbores, coido que é o momento de ingresar no Seminario, pero…, estou, sego estando, casado, a Deus grazas! ¡Ese Colexio vetusto, o Cardinalicio, que nin ferran, nin deixan o banco! Pero vounos amolar, que penso inventar o meu propio Seminario, e daquela, de cabeza, ingresar, auto matricularme! Mais para isto os frades e mailas monxas adoitaban cambiar de nome…, ao cambiar de conduta, así que eu, para non ser menos, tamén o farei: Prisciliano de Montecubeiro! Señor, paréceche ben? Vexo que o ordenador segue andando, así que o interpreto como que tal é o teu mandato… Teño en común co de Tréveris que tamén amo as árbores, a creación máis lucida, e por tanto, a máis amada do noso Deus!

¿Que non crías na Santísima Trindade? ¡Pois eu non creo que tal fixeses, co listo que eras, amigo Prisci, mais como algo tiñan que imputarche, ¡xa daquela había imputacións!, iso che imputaron os teus matóns para…, para xustificar o inxustificable, e como degolado non podías defenderte…, os vencedores escribiron, que iso fan sempre, a túa Historia!

¿Que no 386 fuches desterrado e xulgado en Tréveris, en virtude, ¡por mala virtude, diría eu!, dun decreto do emperador Magno Clemente Máximo, ¡con esa chulería de nomes bo non podía ser!, e fuches condenado a morte por  “bruxería e herexía”, decapitado e guindado desde o alto da Porta Nigra…? ¡Vaiche boa, que non me coa, pois nesa mesma Francia adoitaban queima-los santos, tal que fixeron con Juana de Arco, e ben que a adoran! Aos poderosos nunca lles gustou que se predicase austeridade e pobreza, agora como daquela; ¡con isto considerado, ponderado, todo se me fai que ese foi o teu erro!

-.-

¿Por onde debo comezar, Señor, para que os meus…, ¿exercicios?, merezan o nome de tales? ¡Polo Introito, claro está! Pois, daquela: Introibo ad altare Dei!

Señor, cando nacín, grazas a meu pai, e a uns cantos coma el, que Mestres do Ferrado lles dicían, a xente comezaba a ler, a ler e a escribir; algo de todo, de todo o que había, menos a Biblia, pois a clerecía ben que dicía que o pobo raso non a entendía, así que tivemos que agardar polo Vaticano II…, para que batucasen aquela prohibición! ¿Ves, amigo Prisciliano, as consecuencias que ten iso de anticiparse aos tempos? Nos teus tamén, tamén estorbaba o saber! Se crías en Deus, como evidente é xa que a Deus predicabas; e se predicabas a doutrina de Xesús, Deus e home, ¿como ías crer que había dos deuses, sendo iso unha contradictio in terminis? Deus o Pai, e Deus o Fillo, era evidente, para os clarividentes, ti entre eles, que entre ambos había un nexo, o Espírito Santo, do cal non podías menos que tirar a conclusión de que un só Deus pode ser, é, Uno e Trino á vez!  ¡Tres persoas e un só Deus verdadeiro! Tres lados dun mesmo triángulo non fan tres figuras senón unha, unha soa. Pois, Señor, daquela ignorancia veño, así que, se en algo erro, non permitas que tamén me leven a Tréveris, aquel Tréveris do Brot und Spiele!

-.-

Vindo destas orixes, bo comezo será comezar polo propio, polo propio e polo incorporado, descarnando o propiamente meu do adherido, do circunstancial. Daquela tentarei facer a análise do meu estado actual, desagregando o san do anormal. ¿Como sería esta criatura se non estivese rodeada do mal, dos malos exemplos? ¿Como me portaría se ao meu redor todo fose satisfactorio? ¿Daquela, tódalas faltas son responsabilidade miña?

Pois é bo ilo ensaiando xa que, Aló Arriba, nese exame final, máis ou menos así será como me fagan, como nos fagan, que seica non fan preguntas: ¡Eses xuízos son autorretratos, feitos pola propia ánima do propio examinando! Daquela, ¿que terei que desprender, e de paso, que terei que asimilar, para dar correctamente o meu peso en canal?

¿Daquela, o balance entre o dado e mailo recibido, dará positivo? ¡Esta é a cuestión! “Être, ou ne pas être. C´est la question”? ¡Non o digo eu, que o dixo Shakespeare, amigo Prisciliano! Comeza por aí, vello Xosé María, desde agora, Prisciliano o Novo, Prisciliano do Montecubeiro, que por aí vas ben, meu seminarista autodidacta! Pero o caso é que sempre nos parece que damos moito e recibimos pouco...; ¡xa, cuestión de óptica, nebulosas do egoísmo! “Dade, e darásevos a vos: unha boa medida –acugulada, rebordada, apertada- seravos botada no voso regazo; pois coa medida que midades hanvos medir a vós”. Díxonolo Lucas, de parte do Mestre, pero nós estabamos nas verzas, e seguimos, que non escarmentamos!

Non é moito o que podo dar xa que pouco teño, maiormente no meu cerebelo, así que, de posto a predicar, como só vale facelo co exemplo, poreime a estudar comezando por coñecerme a min mesmo, co difícil que é! Cando os meus compañeiros da Escola Nacional ían para o Seminario, o Plan de Estudos, daquela, se mal non lembro, era de: 5 (anos de Humanidades) + 3 (Filosofía, con Humanidades + 4 (de Teoloxía), que che colgaban a cruz no peito, despois de levala ao lombo 12 anos! Polas leis da Estatística, tanto non vou durar, así que terei que apresurarme: ¡de tres a catro cursos por ano, séxase, un por trimestre, e como a memoria decae coa idade, xa me podo espelir!

Nesta reconversión, como ocorre cós edificios de mala restauración, o mellor será ir aos cimentos, afianzalos, profundar neles. ¿Onde, como, e cando? Pois, agora mesmo, camiño do Pedregal da Irimia, nacemento do noso Xordán! De postos na súa morena, ¡aquelas augas recén nadas, aqueles cantos tan axeitados para o dó de peito en penitencia; pola mala vida, non, pola boa vida, inmerecidamente boa, que ben pensei que me ía durar sempre!, chega o momento de invocar ao San Xoán Bautista, para que me apadriñe, para que me afiuce cando lle oia dicir ao Gran Xefe: Este fillo tamén era amado meu, pero…, deixouse levar pola fatiga de vivir, cansou de remar! Daquela, nu de cintura para arriba, meterei a cabeza na auga fría; iso, para que fuxan os malos pensamentos, e direi, todo contrito:

Aquí, e así, nace o Miño, que é o Jordán galego!

-Señor meu, e Deus meu, quítame da cabeza, pero de raíz, os malos pensamentos, tantos que fun acugulando ao longo da miña longa vida, e déixame puro e limpo, tal e como quedei aquel día de San Cibrao, no bautizo, con meus avós, cos paternos, de garantes da miña cristiandade. O paso seguinte, a petición consecuente, é que, de hoxe en diante, me deixes cego, xordo e mudo; cego, para que non volva a ver o que nunca debera ver; xordo ás tentacións mundanais; e mudo para non volver a dicir inconveniencias que podan escandalizar ás criaturas que me rodeen. Pola miña parte, e agora en por min, motu proprio, prométoche camiñar polo Camiño do Calvario, polo do teu Fillo, en penitencia por este feixe de culpas…; si, si, por ese que está levando o río, a tal momento, camiño do mar, que alí hai auga dabondo para desintegralas!

Por se acaso, preguntareille ao meu confesor se este, así pensado e así sentido, é un bo principio para incorporarme ao meu Seminario, a este da auto educación, da auto rexeneración, pero a tal momento teño a boa conciencia de que si, de que acertei, de que vou polo camiño bo; agora si! De bandeira, de lábaro, aceptarei, adoptarei, como propio, o lema dominico: Ora et labora!

-.-

Despois do Bautizo, pero antes da Comuñón, debera vir a Confirmación, os votos apostólicos. Señor, para recibirte, para asumir este cargo apostolar, de Cristián, de Predicador, déixame revestir da túa graza, pois primeiro, ao meu entender, Concilios á parte, debe ser estar disposto, e despois Recibir, Recibirte, Recibir a túa forza Sacramental. Antes de botalos a predicar, qué fixo Xesús? ¡Mandoulles, conectounos, co Espírito Santo!  “De súpeto veu do Ceo un ruído como dun forte golpe de vento, que encheu toda a casa onde estaban; e apareceron talmente como linguas de lume que, repartidas, foron pousándose unha sobre cada un deles. Así quedaron cheos do Espírito Santo e puxéronse a falar noutras linguas, conforme lles concedía o Espírito”. Señor, se teño que falar noutra lingua, diferente da dos malvados, faime partícipe, tamén, dese Santo Espírito, dese Amor Trinitario, que así cambiarei de linguaxe, e serei Apóstolo; aínda que pequeniño, de terceira que sexa, pero, Apóstolo.

¿Qué primeiro foi a Última Cea? Si, daquela, porque aínda estaban sen Redimir, máis agora, de Redimidos, máis urxe facernos dignos, dignos de dar e de recibir. ¿Qué os Bispos están sobrados de traballo, e por iso só confirman de cando en vez? ¡Será, será, pero eu sei dun caso…: ese Bispo bretoñense, que segue acaparando a parroquia da Meda, tan cerquiña que está de Lugo, e tan lonxe de Mondoñedo; se lle faltase tempo, ou fose unha carta fea, xa faría por descartarse dela!

A solución é doada: Agora que hai tantos buses, e ningunha aldea sen estrada, que nos convoquen á Sede respectiva, tal que pola Pascua, que tamén Xesús convocou aos seus naquel cenáculo, naquela casa, na Grande, para enviarlles…, o que lles faltaba!

-.-

De anestesiado, parcialmente anestesiado, ben me decatei de que, para ir á miña propia perfección, para ser quen son sen deformacións, sen elementos estraños, o primeiro que me incumbía era outra anestesia: poñerlles freo aos dez egos que seica compiten no ser humano; ¡non elixir, non preferir, senón anular, porque, de anulados, eu pasaría a ser quen realmente quero ser: un ser humilde, coa única grandeza de ser fillo de María, un daqueles Xoán encomendados polo propio Redentor no seu transo testamentario:  “Xesús, vendo a súa nai e, onda ela, o discípulo a quen amaba, díxolle á nai: -Muller, velaí o teu fillo!” En definitiva, que quero ser un Nin, pois, séndoo, serei alguén, serei eu mesmo, un ser que busca perfección, ou que, polo menos, tende a. Dito con máis detalle, aínda que non sexa por orde de importancia, porque non o teñen estas desviacións:  Non quero ser un sábeotodo soberbio, nin un insaciable, nin interruptor, nin envexoso, nin prestixioso, nin xinete, nin xordo, nin manipulador, nin orgulloso, pero tampouco un premental silencioso, deses que, calando, falan, pois o deles é a crítica, sexa aberta ou encuberta. En definitiva, que para ser, para ser un ser agradecido, hai que apagar estes farois do individualismo feroz. ¿Serei capaz de facelo? ¡De intentalo, si, coido que si!

Comezo hoxe. Primeira clase como autodidacta: Se nacín, e me criei, na primeira metade do século XX, isto xa é un favor que lle debo a Deus, sequera sexa porque a miña vida foi máis divertida cá daqueles avós cavernícolas. ¿Qué tiven, que houbo, problemas novos? ¡Xa; e menciñas novas para aplicárllelas, tamén! Ben sei que, a efectos da salvación, cando a morte de Xesús abriu as portas grandes, fíxoo tanto para os anteriores como para os vindeiros; e como é xusto, aquel a quen máis lle dá Deus, máis obriga ten de aportar, de merecer; aquilo de estar agardando, ¡séculos, milenios!, pola chegada dun Mesías, dun Redentor, tamén foi incómodo dabondo, non si?

Descoñecer a Cristo, fose antes ou agora, na caverna ou na selva amazónica, á hora do exame é de xustiza que teña, e terá, a súa diferenciación no baremo dos puntos salvíficos. ¡Un pai da categoría do Pai Celestial non deixa fillos famentos; ah, pero sabelo de antemán, sabelo cos Evanxeos na man, obriga e gratifica, acaso máis do que agradece a nosa disposición superficial, o noso andar ás apalpadas cando tantas luces temos acesas, agora, no noso camiñar terreo: a Biblia, as ensinanzas desa Igrexa que, con algunhas fraquezas, pero sempre saíu adiante, sempre tratou de buscar a verdade, de ensinar a verdade. ¿Qué se equivocan os mestres? ¡Os de minúsculas si, pero o Mestre dos Mestres, nunca, que por algo deixou dito que: “Ditoso ti, Simón, fillo de Xonás, porque iso non cho revelou ninguén de carne e sangue, senón meu Pai, que está no Ceo. Eu asegúroche que ti es Pedro, a pedra; e sobre esta pedra vou edifica-la miña Igrexa”.

 ¡Un edificio con estas bases é eterno, perpetuo, así que, burro, irracional, será aquel que non se acolla ao seu abeiro!

-.-

¿Sabichóns? Coido, sinceramente, que nunca o fun, mais na escola inimigos fixen por atribuírme ese defecto. Fose porque viña de familia de mestres de a ferrado, ou polo interese que poñían na miña casa, todos, en informarme de canto eles sabían, fose porque daquela a miña memoria era un tanto egoísta, ¡ansia, febre de saberes!, o caso era que, ou eu, ou a Manoliña de Candal, éramos os primeiros en alza-la man cando o Mestre preguntaba. ¿Facíao, eu, que só podo responder por min, con espírito agresivo? Penso que non, pois en certo modo tamén era para quitar aos compañeiros do compromiso de ter que responder a coñecementos ignorados, mal comprendidos, ou mal estudados.

Ese defecto, se tal era, arrincóuseme de raíz tan pronto catro ou cinco daqueles compañeiros de escola pasaron ao Instituto ou ao Seminario; ¡canta máis alta é a subida, máis fonda é a caída, e así pasou coa miña, que me entrou un complexo atroz, un sufrimento íntimo, covardía incluso, con respecto aos que abandonaron a escola para ingresar na Segunda Ensinanza, tamén chamada Media. Tanto me roía aquel impasse que ata procuraba non velos, e de velos, non falarlles; ¡claro que tamén eles deixaron de falarme a min tan pronto se viron no chanzo de máis arriba!

¿Coidaba, daquela, ter respostas para todo? Se así fose, chulería sería, que si, que realmente a tiña; naquel estadio, si! Pero apearse de algo que non nos é posible soster en pé évos gravísimo, penoso. Tamén nisto se compre o dito de que, No pecado vai a penitencia! Por iso, cando coñecemos xente co seu cabalo do orgullo desbocado, só temos, só procede, poñernos de lado, que pase, pois a besta acabará tirando á besta, e canta máis velocidade leve, meirande será a caída.

Pero…, pero…, ao igual que as moedas teñen dúas caras, ¡ollo coa humildade, pois, de esaxerada, lévanos ao polo oposto, á outra indignidade! Se nos deixamos pisar, se nos deixamos anular, despois ninguén nos fará caso, así que a nosa exemplaridade pasará desapercibida, deixará de ser eficaz. En definitiva: Alterius non sit qui suus esse potest!  Que non sexa de outro quen poda ser dono de si mesmo!

-.-

E de humildes ser agradecido. Ante todo a Deus, que lle debo a miña vida ao mundo, no seu ano 1930, coa súa doutrina sabida e bastante ben explicada. ¿Decatámonos do privilexio que foi nacer despois de Cristo, nun país e nunha familia cristiáns? Polo que observo ao meu redor, ata os curas se paran pouco en comentar este privilexio; dano por sabido e por asumido, pero, no meu criterio, merece unha meditación seria e fonda.

Claro que quen máis recibe máis obrigado queda, así que..., tereino presente! Pero, Eva, avoa querida, ¿como foi posible que aceptases pagar a xenerosidade de Deus coa soberbia dun desagradecemento tan satánico? ¿Acaso non sabías que o Lucifer, apagárase precisamente por soberbio e por desagradecido? ¡Recibira o principado da luz e foi castigado con reino das tebras! Daquela teñamos coidado con ese Lucifer; no nos pasemos ao inimigo, pois sabido é que segue téndonos envexa, ¡envexa satánica, nada menos!

O segundo dos agradecementos, despois do primordial, debido a Deus obviamente, e non me cansarei de repetilo, ten que ser para a nai que nos pariu; a mesma persoa, pero distinta situación, foi a nosa xeración, pois aquela muller, sendo a mesma, seguramente actuou de distinta forma: ¡en vez de maternidade, daquela instinto, lume sexual! ¿Chamaron, convocaron, evocaron a Deus para consumar a procreación? Non, coido que non, pois as parellas adoitan esconderse, incluso de Deus; non poñen a folla da parra, quítana! Quéreno facer eles, eles sos, a soas, pero no parto a muller ben que clama por Deus, por Deus e pola Virxe, Avogada dos partos! Xa co neno en brazos, daquela ofrécello a Deus, que llo concedeu. ¡Quero pensar que o fan así; a nai dos meus fillos así o fixo!

En canto aos pais, ao varón, imitamos a José? Lamentablemente non sempre, pois, de feitos os fetos, ¡cantas veces desaparece o macho, que nin se preocupa de saber se aquela semente deu froito, e menos mal que se descubriu iso do ADN!

-.-

¿Vacinarse? Ben que nos preocupamos das vacinas do corpo, tantas que se foron inventando, pero, das da alma, que? A principal é o bautismo, por suposto, pero, as tentacións? É moito nacer en boa casa, de boa familia, coa Biblia como libro de cabeceira, pero non chega porque..., porque temos veciños!

Os contaxios, as malas compañías, ese mundo pecadento que nos rodea; en definitiva, que nos tenta! A primeira das vacinas, das cotiáns, é persignarse, de mañá cedo, e tamén ao saír de casa: ¡Señor,  cúmprase o teu mandato, aquela orde que nos deches nun momento decisivo (Marcos 14:38): Volvendo onda eles, atopounos durmindo. Díxolle a Pedro: -Simón, ¿dormes? ¿Seica non podes velar unha hora tan sequera? Estade atentos e rogade, para que non vos someta a tentación. O espírito está disposto, pero a carne é débil”.

¡Aí está o perigo, na febleza da carne, que despois da caída quedou proclive as tentacións. ¡En vez de escarmentar, abrandou! Pero temos a chave da virtude..., se queremos usala: Estar atentos, e rogar: “... non nos deixes caer na tentación e líbranos do mal. Amén” ¡Déunola o propio Xesús, o Mestre absoluto! ¡Grazas, Señor, que non só lle deches a Pedro as chaves do Ceo; a nós, tamén, un duplicado! Daquela, fagamos un bo uso delas!

-.-

  

¿Dos insaciables, qué? O deles é poñerse na cabeceira da mesa…, coidando que alí lles van servir máis e mellor! Adoita pasar, si; nestes tempos igual cá onte. De insaciables extremosos está a Historia saturada, a maioría das súas páxinas, pero…? Lidas amodo non tardamos en descubrir que son precisamente as páxinas negras: Herodes, que vía inimigos ata nos nenos; Atila, co seu cabalo desbocado; Hitler, Franco, Stalin…; ¡a tira deles! Ultimamente abunda unha especie especializada en tramar para saírse coa súa…, por vía diplomática! ¡Si, si, diplomática, pero acoitelando polas costas con calumnias, con difamación, con méritos fabricados ad hoc polos seus propios negros!

Vese moi claro no mundo empresarial, onde son malos de atopar netos que ben administren o mal adquirido por seus avós. ¡Nos seus xenes non hai brazos para tanta magnitude descompensada!

Frugalidade, en todo; aspirar, si, que ese incentivo é bo, pero facelo dentro da nosa capacidade pulmonar, pois abarcando máis do que nos collen os brazos, aqueles, ou aquí, o malamente apreixado pugnará por evadirse, por fuxir de nós, e xa o faga discretamente, pois a experiencia nos di que non sempre é así.

Por moito que nos ofreza a vida, tamén existe o próximo: ¡compartamos!

-.-

Os interruptores só son bos para deter a corrente eléctrica. ¡Meu Deus, e cómo abundan! Estoulles collendo xenreira a eses parlamentos da radio e da tele, ¡co que me gustaban, co que aprendía neles, deles!, porque van a peor: ¡canta máis democracia menos educación! Pero, señor, señora, ¿qué porras vas replicar se aínda non terminou de falar, se aínda ignoras cal e cómo vai ser o final? Primeiro terás que oír, e despois meditar, para, por último, falar, expoñer as conclusión da túa meditación ao respecto.

Volvendo ao símil eléctrico: ¿Cando saltan os chumbos? ¡Cando a carga é esaxerada! Pois, neste caso, a nosa carga é de estulticia, e como nos preocupa non ter resistencia suficiente, potencia axeitada para rebater, ¿qué se nos ocorre? ¡Iso, lanzar un SOS: párate, que se segues, despois, con tanta carga, non vou ser capaz de transportala, de asumila, de soportala, de…, de…, prensala! Daquela o interruptor é un débil, un incontinente, incapaz de tirar forzas da súa fraqueza.

¡Señor, dáme interruptores, pero dos teus, deses de vence-las tentacións, para cortalas en seco, antes de que me sequen a alma!

-.-

¿A envexa? ¡Se a envexa fose tiña, cantos tiñosos non habería! Así observaba, así razoaba miña avoa naqueles anos da tiña: comparaba, e, acertaba!

Envexa foi a que lles tivo Lucifer aos seus veciños do Paraíso. Envexa tamén a tivemos en Galicia, nestoutro Paraíso: A vaca do veciño sempre dá máis leite cá miña! ¿Hoxe, non? ¡Nas granxas non, xa non, que ninguén muxe as vacas para comparalas, pois, de postas en fila india, pasan todas pola máquina, por esa máquina que non precisa medir porque sabe que rematou, e salta o stop cando a mamila afrouxou, cando se saíu da opresión!

Se non somos capaces de soportar os éxitos do veciño, en lugar de aproveitar esa enerxía para emulalo agachamos a cabeza buscándolle as apoiaturas: ¿En qué se basea, en qué se sostén, qué calidades o reportan? De coñecidas, un tirón: ¡Ese Tal, ese Cal…!, e non falla, pois a calumnia é de tal envergadura que, calumniando, algo queda, algo cae, algún dano se fai! ¿E isto, por qué? ¡Simplemente, porque as orellas do outro veciño adoitan ser asnais, tan peludas coma as miñas, e daquela fanse eco, forman eco, gozan transmitindo ruxidos, canto máis estrondosos máis goce! O golpe vén, pode vir, adoita vir, cando o envexado consolida o seu prestixio, pois daquela o noso interlocutor, voluble coma sempre, cambia de banco, cambia de bando.

Contra o sono da envexa, poñe-lo espertador; respectalo e acatalo! A envexa espértanos: ¡é o bo que ten, así que, non a maldigamos sen máis nin máis! ¡Canto ben me fixo aquela envexa que lles tiven aos meus compañeiros da escola de Maxide, aqueles que se foran, que os mandaran, para o Instituto ou para o Seminario! ¡Os carreiros son precisamente para atallar...!

¡Onde escaseen as estradas busquemos atallos, pero, atallos limpos,

sen obstáculos inmorais!

-.-

Os analistas chámanlle “prestixioso” a todo fillo de veciño que busque admiración, aplausos, recoñecemento…, en canto di ou fai. ¿Quén non quere ser, ou ser tido, polo mellor? Eses tales teñen un vocabulario reiterativo, sempre á flor dos beizos, sempre dispostos a sentenciar: Mira que cho dixen pero ti non escoitaches…; Eu xa o sabía…; Advertincho; Eu…; Eu…; Sempre eu. Como dicían na miña aldeíña: O burro diante, para que non se espante! Parécense aos interruptores parlamentarios, pero engadindo, presumindo, das súas dotes proféticas, emanadas dunha sabedoría…, etérea!

Polos dicionarios adiante, temos: Acreditado, afamado, apreciado, benquisto, célebre, coñecido, considerado, esclarecido, famoso, glorioso, ilustre, importante, ínclito, influínte, insigne, predominante, prominente, querido, recoñecido, renomeado, reputado, respectado..., que tanto se pode dicir en serio como en mofa satírica. ¡Ai de nós se só tivésemos a honra que nos adoitan dar polo mundo adiante; menos mal que nos vai xulgar Deus e non o próximo!

De ben analizado, un prestixioso non é máis que un soberbio coa soberbia en proceso de elaboración, continuada, incontinente. Un deses que, polas ganas, coaríanse en tódalas colas onde esperamos recibir algo, polo menos aplausos!

-.-

Eu cabalgo! ¿Si; nas ancas de quen? ¡De quen vai ser, dos que se deixan, e tamén dos que non poden defenderse! Copias copiare, que dixo o Latino. Ti traballa, descorre, elabora e labora, que tras de ti, eu; sementa, que xa apañarei…, o que me conveña! Todo o contrario de Rut, pois ela só recollía as espigas abandonadas: “Ergueuse (ela) para respigar pero Boaz deu orde aos seus criados, dicíndolles: -Que recolla tamén entre as gavelas sen que a rifedes; e mesmo habédeslle deixar caer algo das gavelas, e permitídelle recollelo, sen que lle berredes”. Así era Rut, pero así non son os xinetes, os aproveitados, que copian, que usurpan, gavelas enteiras…, ás costas do Boaz!

Rut e Boaz

O verbo “cabalgar” é tan vello coma a mesma humanidade. ¿Que fixo Caín? ¡Pois, como lle estorbaba a humildade de Abel, tanto abusou del que o matou!

Deixade que a verdade cabalgue sobre o vento, que xa atopará onde pousarse. ¡Dígovo-lo eu, que en oitenta anos non fun capaz de distingui-las verdades das mentiras, que aínda teño algunhas falacias sen catalogar! Pero iso non me preocupa, pois Arriba, no Reino da Verdade e da Xustiza, as incógnitas despéxanse soas!

-.-

Usurpación = Usurpatio: uso, emprego, utilización…, do alleo! Usurpar = Consumar unha usurpación, sexa do estado civil, da autoridade ou cargo, de calquera tipo de bens, sexan mobles ou inmobles. En xeral, exercer dereitos ou desempeñar funcións que non nos pertencen.

Téñenme roubado de todo, ideas, verbas, bens materiais…, pero sempre me resignei matinando que: ¡Pobriños, peor para eles, pois só se rouba a quen ten, así que, en definitiva, Deo gratias! O máis grave do caso é cando copian inventos para empeorar o produto, que ese si que é un roubo gravísimo, imperdoable: ¡duplo!

Latrocinio perfecto foi o de Benjamín Franklin, pois foi o primeiro que roubou ao ceo os seus raios para poñelos ao servizo da Humanidade, e iso que era un benxamín!

-.-

Xordos de comenencia. ¡Que tamén os hai, e coñécense polas súas actitudes, máis que polas aptitudes, pois teñen o hábito de non atenderche, de falar sempre eles, antes, no medio e despois, coa agravante de que adoitan simular que…, que escoitan! Tipos sofisticados os tales, non si?

¡Pero que monos!

Xordos, cegos e mudos

As ideas ben cociñadas saen lentas; cando se escapa moito vapor é que se está na cocción, na fervenza, escapándose a parte acuosa delas. ¿Daquela, como? ¡Pois mellor a soas, preferiblemente de noite, na cama, coa almofada de conselleira; iso si, despois de persignarse!

-.-

Manipuladores? En todas partes, pero na política, na mitinesca particularmente, é onde mellor se aprecian …, de postos a analizar, a comparar, pero, iso si, con datos na man! Aquel que teña a chave dos datos ten a chave dos ventos, do saco dos ventos. Se a unha fea lle chamamos guapa, de ter ela un espello decatarase de inmediato que estamos mentindo, e dáse a maldita casualidade de que sempre se minte con intención deliberada de acadar algo ilícito, pois para o lícito non fai falta mentir senón argüír, razoar, demostrar.

O meu catálogo de manipuladores é, humanamente, infinito, así que, para analizalos, sequera un pouquiño, un esbozo, precisaría dedicarlles un libro. En definitiva, para qué, se ninguén me ía crer, pois tanto abundan os manipulados, ¡tanto ou máis cós manipuladores!, que cortarían, que se cansarían, na primeira páxina; de todos modos, aínda que só sexa para que me quede a conciencia tranquila, algo vou dicir!

De onde vén, de onde arranca a manipulación? ¿Que foi aquela tentación luciferina máis que unha manipulación grotesca, xigantesca? ¿Lucifer, de serpe? As mulleres sempre lles tiveron medo ás serpes; partindo desta premisa, se eu fose teólogo inclinaríame a pensar, ¡o de dicir é outra cousa!, que o anxo maligno, escondendo os cornos e actuando coa picardía dunha serpe, fíxolle unha proposición deshonesta á rapaciña do Paraíso, e ela, ambiciosa, claudicou! ¿Por qué se di iso de “poñe-los cornos”; no será unha invocación de que Lucifer escondeu os del, naquela infidelidade monstruosa...? Eva debeuse consultar, previamente, co seu Adán, que por algo e para algo eran parella!

Pero temos a chave, a clave: Sempre, e de sempre, estar en garda fronte aos manipuladores! Ben que nolo dixo o Mestre: “Coñecerédelos polos seus froitos”. ¡Así de fácil, así de simple! Xa o dicía meu avó: Do oído, nada crido; e do visto, a metade..., por se nos enganou a vista! Din de nós, dos galegos, que somos desconfiados: ¡A Historia, os embates veciñais, fixéronnos así; daquela démoslle as grazas a Deus, que iso levamos de vantaxe!

Receitas? Xenéricas non as hai, dada a limitación humana, pero algunhas advertencias si que nolas dita a experiencia; a dos psicólogos, pois a miña..., que se pode esperar dun zoqueiro, e para iso con estudios tardíos!

Hai manipulacións de boa e de mala fe. ¡Que si, pois de boa fe, por simple ignorancia, tamén hai quen dá malos consellos, consellos tirados da propia ignorancia! Se nolos dan de boa fe, agradezámolos, pero non os poñamos en práctica; neste caso a boa práctica será abrirlle os ollos ao interlocutor para que..., para que cambie de gafas!

Dos de mala fe: Se son do círculo íntimo axigántanse (familia, amigos, compañeiros do traballo, do estudio, do barrio...) pois éntranos a obriga dupla, a de pararlle os pés, ¡a lingua!, ao engaiolante, e á vez, de avogar en pro dos engaiolados. Todo isto sen xerar conflitos importantes, cousa que pode resultar difícil, difícil e/ou custoso. Todos podemos madurar, ou cambiar, co tempo, pero é arriscado deixar ás feras que anden soltas; as domas tardías son máis difíciles, cando non imposibles. ¡Señor, grazas polos domadores que puxeches no meu camiño; algúns foron tan discretos que me foron domando sen eu decatarme, así que non os coñezo, mellor dito, non os distinguín, pero Ti si; daquela, no meu nome, devólvelles cento por un, que esa é a túa Regra providencial!

¡Atención ás sinais!

-Hainos que utilizan desde o medo ata a culpa para presionarnos. ¡Manexan a emoción!

-Malabaristas do enredo: sementan chismes, calumnian, invéntanse suposicións, esaxeran ou deforman os feitos. ¡Fan da vida un teatro, un teatro de marionetas!

-Ocultan o deles, pero tratan de pescudar o teu. ¡Esconden o anzó!

-¡Ollo cos favores solapados, que non sempre son desinteresados! ¡Do ut des!

-Hai expertos en torce-la realidade, en levar a auga ao seu muíño. ¡Escoitemos con atención, para atoparlles as contradicións!

-¡Coidado coas promesas abondosas, que logo virán os gromos! Tal é o caso dos fillos bravos...

-Os afagos... ¡A gran tentación! Son demoníacos, porque teñen de patrón a Lucifer!

-.-

Orgullosos? Hai dous tipos: Orgullo natural é aquela satisfacción dimanada do noso esforzo por lograr, por mellorar, por producir utilidades. Fai coma a froita madura, que gusta a todos, e non se concibe que desguste a ninguén. Enfermizo é o postizo, un ego competitivo, discutidor, o daquel, ou aqueles, que os leva o diabro cando lles toca perder, e como os leva, de perdidos menten, discuten, sóbense aos cangos na escuridade da súa noite, coma os morcegos!

Señor, fai que me sinta orgulloso tan só dunha cousa, ou máis exactamente de dúas ou tres: A primeira, de que a miña xa larga vida me dese ocasión para revisar o meu pasado e así arrepentirme das miñas faltas, fosen de acción ou de omisión; orgulloso tamén da santa que me deches por esposa, que tanto me axudou na miña formación; o outro motivo está nos fillos que me concediches, e que ela educou, como nai e mestra, nunha soa persoa.

Voume confesar co lector, humildemente, xa que a humildade é o contrario do orgullo: De todas as definicións que levo localizadas do concepto “orgullo” a que gardo indeleble, inesquecible, é esta de Tomás de Kempis: “Non es máis porque te loen, nin menos porque te critiquen; o que es diante de Deus, iso es, e nada máis!”. Ora ben, o que son, o que logrei ser diante de Deus, ¡se non retrocedo!, non o saberei ata o día en que pete ás portas do Ceo.

En definitiva, compre quedarnos co orgullo íntimo, que é esa sensación tan grata que sentimos cando nos portamos ben, en recta conciencia, que tamén témo-la outra! ¿Onde? ¡Na recámara do noso almario!

-.-

Qué direi, ou qué opinarei, dos silenciosos, tamén denominados polos psicólogos “prementais”?

Eu chamaríalles, mellorando aos tolos, dementes. Na época de Cristo tiñan un nome máis específico: Fariseos. ¡De elementais, nada, que son pre-, están debaixo, aínda que adoiten poñerse de riba, a calquera prezo! Son xuíces ex, xuíces do resto da humanidade pero nunca de si mesmos, así que nadan na gloria coa súa hipocrisía, co seu complexo de altura silenciosa, non sempre crítica, xa que adoitan esfarelarnos simplemente con olladas despectivas, de lobo con pel de ovella.

-.-

¿Estorba coñecer esta clase de herbas? ¡En absoluto, que nin as vacas comen a cicuta, e iso grazas a un sexto sentido que llela vai sinalando no seu pastar! A vantaxe das vacas é que rumian, co cal experimentan qué clase de alimentos lles sentan ben ou mal! O home, como non rumia, ou pouco, sempre está exposto ás malas herbas, así que, ditoso aquel que tivo un mestre que llas sinalase, pois, para descubrilas por un mesmo, gástase, malgástase, unha vida!

¿Para qué lle interesa isto a un Cura?, estoume preguntando, pero xa atopei a resposta: Mal labrego é aquel que non sabe con qué bois ara!

-oOo-

Agora que actuou a nosa Intelixencia, agora que coñecemos as armas do inimigo, chega o momento de que actúe o noso Estado Maior Persoal: ¿Onde están? ¡Detrás da cruz! ¿A qué lle teñen medo? ¡Fundamentalmente á nosa oración, á nosa exemplaridade! Daquela, xa que estes son os antídotos, a qué esperamos?

In Hoc Signo Vinces

En definitiva, que a cruz coroará o éxito sempre e cando comecemos por ser exemplares. ¿Qué esperan de nós os malos católicos? Obviamente que sexamos coma eles, maleables, débiles, viciosos…, así que empezarán a respectarnos cando nos vexan honestos, sinceros, incorruptibles. ¡Daquela, daquela si; daquela comezarán a crer en nós, nos nosos ditos, nos nosos feitos! Aprendino dos franciscanos en Marrocos: Non convertían a fondo porque fai falta moita teoloxía para demostrarlles aos agarenos que Xesús foi xerado e non creado; aí non chegaban, pero aproximábanse xa que a súa humildade, a súa caridade, a súa austeridade, causaban asombro nun mundo que ten os praceres por meta, a tal punto que ata esperan ter sete mulleres no sétimo Ceo. Admirábanos, que xa é algo, moito, un paso xigantesco, un achegamento.

A Inquisición non vale, a imposición tampouco: ¡Só se vence coa exemplaridade! ¿Que é difícil iso de auto perfeccionarse? ¡Decídemo a min, que o estou intentando, pero tódolos feitos comezan por un intento axeitado, así que, luz, pídolle luz a Deus para ser capaz de verme a min mesmo, que é o primeiro dos pasos para ser luz do mundo! ¿Qué non o logro? ¡Algo sempre se consigue con tal de intentalo, comezando por persignarse…

¡Aí o temos! Xa é un bo principio que nos vexan persignarnos correctamente, devotamente, respectuosamente…, pois a maioría dos cristiáns máis que evocar a cruz de Cristo as mocas que fan logo parecen chamadas, signos cabalísticos invocando a Satán!

A cruz é o noso talismán, a nosa chave: Abre as portas do Ceo, e pecha as do inferno! ¿Que non existe o inferno? Mellor nos será crer que si, que o hai, pois deste xeito fuxiremos das tentacións malignas. Polo si ou polo non, eu quédome coa opinión do meu homónimo José María Cabodevilla; pero o lector pode, ¡e debe!, seguir analizando a auga das outras fontes. Para Cabodevilla:

“Dios no condena a nadie: «Si alguno oye mis palabras y no las guarda, yo no lo condenaré» (Juan 12,47). No hace falta ninguna sentencia, ningún juicio. «El que no cree ya está juzgado» (Juan 3,18). ¿Qué necesidad hay de imaginar un Cristo juez? El Cristo de la Capilla Sixtina es un juez en plena actividad, ejecutor él mismo de la sentencia, iracundo, violento. No me convence. La interpretación de Fra Angélico me parece mucho más verosímil (y también más terrible) que la de Miguel Ángel. 

Pintó un juez que es lo menos parecido a un juez: el Hijo del Dios con la túnica abierta y mostrando mansamente sus llagas. No hace nada, no dice nada. Los pecadores apartan la vista de él y marchan sobre sus propios pasos [...]. «Él quiere que todos los hombres se salven» (1Timoteo 2,4). «No quiere que nadie perezca» (2 Pedro 3,9). Salvación y reprobación no están en el mismo plano, no son acciones correlativas. Aquí quiebra aquella correspondencia o proporción entre el Cielo y el Infierno. El Cielo es un don divino, pero el Infierno no es una venganza divina. No son verdades del mismo rango ni pertenecen al mismo nivel. No hay simetría entre una cosa y otra. No hay un doble ofrecimiento de salvación y condenación, como si se tratara de dos destinos parejos. Dios sólo ofrece la salvación, y el hombre puede aceptarla o rechazarla. Los réprobos se apartaron de Dios por su propia voluntad, y seguirán eternamente apartados de Él por su propia obstinación. La persistencia de este rechazo es la que explicaría en última instancia la eternidad del Infierno. Si se dice que la gravedad del castigo responde a la gravedad de la ofensa, hay que decir que su duración responde a la duración de la misma. El castigo no cesará nunca porque tampoco va a cesar el pecado. También aquí la explicación parece muy forzada, elaborada artificialmente por esa manía apologética de justificar o excusar a Dios. Sin embargo, si aceptamos la posibilidad de una opción libre y absoluta contra Dios, debemos reconocer que el Infierno se limita a confirmar esa opción. Lo que llamaríamos alejamiento irreversible de Dios respecto del pecador se debe únicamente a que éste así lo quiso cuando dio carácter absoluto y, por tanto, irrevocable a su ruptura con Dios. En definitiva, aunque parezca extraño, aunque parezca escandaloso, habrá que decir que el pecador continúa en el Infierno porque quiere. La puerta del Infierno está cerrada para siempre, pero está cerrada por dentro. Esta eterna aversión hacia Dios, eternamente renovada, no deja de ser contradictoria. Por propia voluntad el réprobo se apartó de Él, pero ha quedado herido por la visión de su rostro para toda la eternidad. Herido y fascinado. Ni siquiera allí lo terrible anula lo fascinante. Para que el condenado pueda sufrir por la ausencia de Dios es menester que la valore: hace falta que se sienta atraído por Dios a la vez que rechazado. En correspondencia, él debe experimentar, junto a esa irresistible atracción, un aborrecimiento sólo comparable a ella. Y esta contradicción lo traspasa, lo desgarra. En la medida en que tal atracción pudiera entenderse como una patética forma de amor involuntario, la respuesta divina no sería un gesto de cólera, sino algo peor, un rehusarse desdeñoso: «No os conozco”.-José María Cabodevilla”.

Pasa a

DEO GRATIAS

-II-

Xosé María Gómez Vilabella