CONFLITO XERACIONAL -V-

.../...

Fun a Ribadavia, coa Fili por suposto, para buscarlle aquel esculque, aquel emparellamento que tiñamos proxectado. Levei ao meu chofer, non porque me canse de conducir senón e por culpa do celosa que é a miña dona. O chofer aparcou diante do castelo, e Fili e mais eu puxémonos á revista local. De porta en porta, xa moito levabamos pescudado cando a rapaza deu en cansar:

-Vorsteher (fórschteer), -Fili oíralle ao neto chamarme así, de cando en vez, pero máis ben de enfadado, e como lle gustou esa verba tan emperiquitada, quedóuselle na memoria, -aquí en Ribadavia, neste plan, vaime parecendo que vostede perderá a viaxe, ¡e eu a súa manda!

-¿Por qué dis iso, Filiña? -Boteille unha ollada e chamoume a atención que, de tanto alasar, balanceábaselle a espeteira, en bloque, ¡máis que un globo dos de Betanzos!

Naquel intre decateime, recoñecín, o que dicía o meu neto, tan atinado sempre, ¡que a nosa nurse, a nosa Fili, tiña unhas ubres perfectas para a cría, presaxiando cantidade e calidade, tal que unha teixa...!

Explicouse, algo queixosa:

-Señor, é que levamos visitadas cen adegas, destas de Ribadavia, e vostede non dá atopado un viño que lle agrade...

Entendín aquela indirecta; as mulleres gustan das metáforas sutís, maiormente das pícaras, e Fili non era unha excepción.

-¿E ti, mala criatura, atopaches un mozo de xeito? ¿Ningún...?

-¡Eu, si señor; polo menos, oitenta; pero vostede enseguida di que xa o pensará, e así, con esta escolla tan esixente, saímos de tódalas adegas desta bisbarra sen face-la miña oferta!

-Filiña, esta esculca éche bastante difícil; ¡máis do que pensas! Aínda que desto non entendas, pero mira cantos papeis traio na carteira. ¡Sonche as características antropométricas que debe reunir o candidato! Levoulle tres días ao meu neto programar o modelo ideal, o biotipo que andamos buscando; e de cantos mozos vin nesas tabernas ningún me pareceu de pura raza; recastados, si; algún. ¡Tanto falar dos xudeus de Ribadavia...!

-¿Vostede reparou naquel mozo que ten un taller de cadaleitos, aí por cerca do castelo; aquel do que dixo vostede, Vaia tramposo: fai tumbas de ameneiro, e dálles verniz de caoba...! Pois mire o que son as cousas, ese mozo tenlle uns ombreiros que logo non pasa pola porta do seu taller; e chisca o ollo esquerdo que é unha gozada. ¿Non se fixou que nada máis vernos pasar por diante do seu taller, saíu tras nosa, e daquela mediume cos ollos, de arriba abaixo, e á viceversa, que só lle faltou espirme?

-¡Uih, nena, iso, vindo dun funerario, pode ter varias interpretacións; pero, xa que che cae en graza, volvamos, volvamos aló!

-...

-¡Bo día, rapaz! ¿E logo, qué abundan máis neste país, os mortos ou os vivos?

-¡Mire, señor; vivir dos mortos é un oficio case tan vello coma o das heteras! ¿Vostede non ten lido a historia de Sinuhé o Exipcio? ¡Daquela, xa me entende!

-¡Déixasme abraiado! ¿Como se explica que ti, un mozo nacido a finais do século XX, e por tanto, normal, teña esa cultura, aparentemente tan contraditoria co teu oficio de simple vernizador de cadaleitos? Eu, no teu lugar, aquí en Ribadavia, dedicaríame a champagnizar o viño; convertelo en cava, poño por caso; máis..., ¡normal!

-É que...; ¡non debera dicirllo, que é un secreto desta familia, que seremos os seus seguros servidores..., no momento propicio!

-Home, se por iso é, en familia considérate, que nós vimos con boas intencións...; ¡precisamente de familia!

-¡Direillo! Trátase de que cando aquel antepasado, un que era fillo de Noé, cometeu aquel pecado de rirse do seu patrucio porque plantou unha viña, e co seu zume, de fermentado, colleu unha kurda kurdistánica, das de aquí te espero, entón, ante ese pecado, ante esa vergoña, quedounos a promesa de que ningún primoxénito da nosa estirpe cate o viño, ¡mentres teñamos auga dispoñible!

-¡Aquí o tes, Fili; este carpinteiro é un xacobino puro! Rexo, forte e guapo; ben nacido e ben plantado. ¿Como te chamas, rapaz?

Contestounos, moi cerimonioso, que así son, e así se comportan, tódolos xudeus:
-Servidor chámase Matusalén. Matusalén, fillo de Isaac; Isaac, fillo de Neftalí; Neftalí, fillo de...

-¡Chacho, iso, con esa seguridade, e sen ADN, será moito dicir! Se non che parece mal, nós chamarémosche..., ¡Matu! E agora imos ao gran, directamente: Esta rapaza tan baril que vén comigo, está destinada para ser sogra do meu neto, pero baixo condición sine qua non de que case cun xudeu de pura raza. Isto representa que herdará un terzo do meu patrimonio, ¡que a xulgar polo que pago de trabucos, non é moco de pavo! Con ese terzo, garántoche que ti, co asesoramento do meu neto, acadarás o monopolio da fabricación e da venda de tódolos cadaleitos que precise Galicia, Galicia e parte do estranxeiro, ¡en todo o século XXI! ¿Por tanto, qué; que che parece esta moza?

Volveuna a medir cos ollos, todo ao redor, con fame sexual incluso, feito un galo, e disposto a saltarlle na pluma:

-¡Xa o dixo vostede, que é baril: boas cachas; esas mamas prominentes...; unha varona! ¡Esta farame suar! ¡No de robusta..., como Sara; no de sinxela..., por aí como Raquel; e se cadra é tan traballadora, tan espigadora, como din que foi aquela Ruth! ¿Que máis virtudes ten; das ocultas, digo?

-¡É tan submisa coma aquela Agar da Biblia, que todo hai que dicilo! ¡Aínda que lle morreu a avoa, aquí está o seu chufón, servidor!

Matu estaba interesado e ben disposto; resultaba evidente:

-¡Sendo así, aforremos verbas! Mais, ¿quéreme ela, xa, así, de súbito? Ou non sei se se di, de cúbito... ¡Dá igual, que xa amasarei nela, cando e canto faga falla para darlle boa liga ao pan da voda, que daquela farémolo de trigo!

Fili, pola súa parte, estaba rabexando por declararse; ¡ela tamén!

-¡Eu, si, pero coa condición de que non me fagas o cadaleito en vida! ¡Xa que convén que te queira, quérote, pero en exclusiva, sen heteras de por medio, por guapas que sexan! Por de pronto, mentres eu viva, ti non mides outra..., ¡a menos que estea de corpo presente, con certificado médico e coa partida de defunción legalizada!

Matu foi comprensivo e aceptoulle aquela condición tan rotunda:

-Non, muller, descoida, que iso das heteras e dos haréns é cousa dos mouros, e para iso, dos fundamentalistas, que os xudeus sómosche monógamos. Diso do cadaleito non te preocupes, que che xuro por Noé, meu avó, que se vas diante, o teu será de pau de sándalo. Daquela fareite embalsamar con esencias de mirra, e de áloe..., cen libras! Pranxirán no teu pranto cen doncelas, ¡aínda que teña que poñer un anuncio na tele para conseguilas, que cadora escasean máis! Despois diso, de viúvo, rapareime ao cero, loito rigoroso, para rematar de anacoreta no Courel, comendo figos, noces e mel silvestre. ¡Como ves, fidelidade absoluta, por días de vida! ¿Rapaza, estás conforme; chégache?

-¡Daquela, acepto; pero só por noventa e nove anos, que no de cen quixera librar..., por iso do ano sabático! -As mulleres adoitan ser máis previsoras cós homes, cousa evidente, e Fili non era unha excepción.

-Pois os da miña raza acostumamos irnos para o Seo de Abraham despois de celebradas as vodas de platino, séxase, aos setenta e cinco de casados, ¡que xa son méritos para o Alén!

Rubricou Matu; así que, a min, en vista do éxito, só me restaba levanta-la sesión:

-¡Rapaces, ámbolos dous, non se fale máis, que o trato e bo para todos! Ti, Matu, pecha a porta, e porta esa chave de dez libras, que imos ao Notario, aquí mesmo, en Ribadavia.

-Imos, si, pero non fai falta pecha-lo taller que os cartos sempre os levo encima, nesta alforxa; ¡e desas caixas que vostede viu, nunca unha me roubaron!

Polas súas verbas deducíase que Matu era un xudeu previsor para as cousas importantes. Chamáballe alforxa a unha especie de chaleco antibalas, feito de lá virxe, dos años de Xericó, que o levaba por debaixo da súa parka, ¡forrado de billetes!

-¡Non digas máis, que ti das as medidas! ¡Sen dúbida! ¡Es un rexo fillo de..., ¿de quén dixeches? -Dixera tantos nomes, hebreos todos eles, que eu xa os confundía.

-¡De Isaac! ¡Pero, un momentiño, señor! ¿Vostede está seguro de que esta moza casadeira, tan en sazón, e tan..., tan ben dotada, será submisa, como foi Agar? Mire que nestes tempos, atopar unha muller submisa..., ¡nin de aquí a Vigo, pasando pola Caniza! ¡Tanto que escolmei nelas..., e ningunha!

-Tranquilo, Matu, que a esta eduqueina eu, que entrou a servir na miña casa de cativa, daquela cando quedou orfa dunha nai esquimá e dun pai letón, aos tres anos; por se fose pouco, a miña dona é Mestra, ¡das de antes, daquelas da palmeta con buxeiros…! ¿Non ves qué ben domado estou; ou é que non teño pintas de franciscano, calvo e humilde?

Matu, que si, pero non:

-¡Para iso..., fáltalle o cordón dos franciscos! Pero volvendo ao choio: a súa terra, esa que nos promete..., ¿pasa das cen fanegas?

-¡Iso mesmo, o que estás matinando, rapaz; nin máis nin menos: a Terra Prometida!

Que era xudeu, de pura raza, tamén se lle notaba nas súas precaucións legalistas. Dixo:

-¿Só prometida...? ¡Mire que os testamentos son revogables...!

-¡Pero este xudeu…! ¿Non ves que imos camiño da Notaría para face-las capitulacións, e que todo será envolto, ben envolto e ben legado, precisamente en papel do Estado?

-¡É que aquí en Ribadavia só hai un Notario; será mellor ir a Ourense!

Daquela, con tanto remacha-los cravos, cabreeime unha migalla, a pesares de que non é o meu estilo:

-¡Matiño, chega cun só Notario..., que xa che debera abondar coa miña palabra! ¡Para os do meu século, a palabra vale tanto coma unha sinatura!

-Desculpe, señor; é que os tratos entre galegos, sen estar presente a súa ama, a socia, non me convencen, ¡nin con dous Notarios! Por aquilo de que tanto monta, ¿sabe?

Ben que entendín de onde lle viñan aquelas dúbidas:

-A miña dona non se chama Isabel, coma aquela Raíña, senón...

Matu interrompeume, ao momento:

-¡Ah, sendo así…; daquela iso cambia, pero terá que comprender que quedamos moi escarmentados desde que aquela Raíña, descendente de galegos, daqueles Señores de Tras do Támara, aquela que montaba tanto ou máis co seu Fernando, ¿lémbrase?, botounos para o exilio, sen consideración, sen deixarnos tempo para recupera-los empréstitos que lle tiñamos feito! Con iso e con todo, seica a queren canonizar… Meu avó dicía: ¡Res, non verba! Pero, neste caso concreto, dados os feitos...!

-Chacho, tes que comprender que Galicia, a xenerosa, a liberal Galicia, recolleuvos daquela, e iso que viñestes de Castela sen un chavo, que os deixastes enterrados no po castelán, nese páramo das cen leguas..., ¡e con iso, perdéronse!

-¡Tamén é certo, tamén! Este señor razoa bastante ben... Mire qué lle digo: daquela non vaiamos á Notaría, que me vou fiar de vostede, e son marabedís que aforramos, que tampouco nos virán mal..., ¡agora que ese verniz da caoba cubana sobe de día en día!

-¡Convencíchesme, de todo, rapaz! Non teño dúbidas de que ti, Matu, es fillo de Isaac; Isaac fillo de Neftalí...; ¿e qué máis?

-Se quere vou polo rolo da miña proxenie, que o teño escondido nun ataúde, que é un sitio inviolable. -Ofreceuse, atento e moi orgulloso diso, da súa proxenie.

-Non, ho; mellor enrólate coa Fili..., ¡que os tempos son chegados, e tárdame por casa-lo meu neto, de tan precoz que é!

Tanto se enrolou, que xa se foi connosco, e ás tres semanas, casoiro, casoiro fetén, como aquí se ve, pola Católica!

¡Deus, qué espectáculo foi a voda da nosa Fili co Matu de Ribadavia! A miña dona estaba espléndida; ¡coma sempre, claro, que a min sempre me gustaron as guapas, e por iso a escollín entre aquela ducia de noivas que me saíron na miña bisbarra! (A verdade é que, das boas, foi a única que me quixo). De min, ¡qué vos vou dicir! Se non fose pola artrose do xeonllo da miña dereita, que me obriga a levar coidado e a camiñar con vacilación, houbese parecido un Gobernador daqueles do franquismo. ¡En definitiva, coido que fun un padriño rumboso; rumboso e marchoso!

¿Do meu neto? ¡Encantador! De cando en vez colle perrenchas, a cal máis gorda, pero merece un imperio polo listo que é! Levou, por suposto, a cola de dez metros do tule ilusión da Fili, ¡que é bastante ilusión para os tempos que corren! Daquela, con doce meses de idade encima, vestido de astronauta, que é o seu uniforme preferido, e camiñando ao compás da alborada de Veiga, logo parecía un emperador da Sétima Galaxia, daqueles que depuxo a CIA para monta-las súas bases, as de nivel corenta! Non saíu na foto porque, dada a súa humildade, apartouse para un lado, coa finalidade de que só lucisen os demais, os que ían vestidos dun xeito clásico, e por ende, vulgar.

Por suposto que a marcha nupcial interpretouna, maxistralmente, o Gaiteiro de Lugo, que vén a ser bisneto daquel dos repertorios. O pobre vai vello, por aí coma min, pero así e todo aínda sopra e dirixe. ¡Ah, que se me esquecía: a Coral de Lugo dirixiuna un neto do famoso Pelúdez e da súa Filomena, que tanto vocaliza en galego coma en castelán, pero adoita utiliza-lo castrapo; ¡un tenor admirable, que saíu á raza da que procede!

No adro da igrexa dirixiu a orquestra o propio "Gaiteiro", coa batuta algo trémula, pero con todo iso saíulle bastante ben. Interpretaron a banda musical da película ¡Que verde era mi valle! Coido que foi tempo perdido tanta mestría pois aquela evocación dos vales limpos de principios do XX, de tódolos asistentes tan só a entendemos a miña dona e mais eu.

Acto seguido, o neto, que está en todo, ¡non me canso de dicilo!, pediulles aos músicos que interpretasen o tango Pampa mía, en honor da Chi-Miña e do seu Hiro-Pito. A xuventude bailouno con pasos de lambada, que a min particularmente parecéronme algo obscenos, mesmo de cavernícolas borrachos.

Chi-Miña e mailo seu Hiro-Pito fan boa parella; ¡ámbolos dous caben debaixo dunha cesta, pero, iso si, son tan listos como miúdos! Con toda a cultura, máis ou menos artificial, artificial e artificiosa, que ten a xuventude desta xeración, pero eles avantáxana, maiormente en ser humildes; humildes e cerimoniosos, que eu nunca tal vira neste mundo noso tan pobre de cortesías e de finuras.

A voda, por ter, ata tivo o seu chiste, que nos foi mal a conte-la risa cando o señor Cura se lle quedou mirando ao Matu para o seu bonete; daquela díxolle, todo serio: ¿Dígame unha cousa, señor Matu; esa pucha, a súa..., é moda, está de moda, así, capada, rabela, ou fixéronlla tan escasa para aforrar unha guedella de lá? Como sabedes, os xudeus teñen fama de cutres, e ben puido malograrse aquel casoiro, pero Matu é de palabra e fixo caso omiso da inxenuidade dun Crego tan pouco..., ¡ecuménico!

O banquete foi público, como compre á xenerosidade e á ledicia do meu neto. Díxome que se debía considerar invitada toda a parroquia, en honor meu, en lembranza das famosas rúas de casamento das que lle tiña falado, daquela, cando aprendeu a dialogar comigo, que tería entón..., ¡tres meses!, pero xa se interesaba pola socioloxía galega, ¡co difícil que é!

En canto ao menú, á lista, foi do máis austero: Leituga de Betanzos, pementos de Padrón, e mazás de Ourense. De peixe, sardiñas de Sada e troitas do Eo. En carnes, cabritos da Fonsagrada, que por certo estaban ben pasados, ¡nun forno de leña, que iso, hoxe en día, é outro luxo! Agora as comidas empezan polas verduras e polas froitas, pois de carnes só se come se queda apetito. En canto ao pan, redondos integrais; de Mondoñedo, por suposto. Serviu a torta un neto do Rei delas, que o fixeron, recentemente, Príncipe Mindoniense, pola súa categoría turística.

Se nos estivo mirando desde o Ceo aquel fidalgo de Cervantes houbo dicir que as vodas do Camacho foron unha bellegada comparadas con esta da Fili. Esquecíaseme dicirvos que por bebida só tivemos auga da Fonte Miña, do Pedregal, que xa sabedes ese compromiso do Matu, e non estaría ben facerlle un feo ao noivo, posto que nas fontes de montaña aínda temos auga mineral, que nas casas, nin iso, ¡cisterna moruna!

Cando a Fili e mailo Matu se despediron dos invitados para colle-lo foguete lunar, o da tarde, que sae de Rozas ás 9 p.m., o meu neto reiteroulles as súas recomendacións, unha receita meticulosamente calculada, que non a explico aquí por se a consideran pornográfica eses da censura, para que a tal criatura, feita de encarga, predefinida, resulte femia, absolutamente de xeito, e cos xenes controlados ao máximo, pois a Fili é algo machota, ou máis exactamente, algo animal, así que toda precaución é pouca nestes casos de programación científica, sofisticada; porén, confío no bo facer destes circuncisos, destes xudeus, que nunca se deixan obnubilar pola paixón.

A todo isto estou maxinando que rabiaredes por saber algo máis do Hiro-Pito e da súa Chi-Miña. De aparencia, xa o dixen, pouca cousa, ¡pero os feitos son de puro nipón! Escoitade isto que gravei daquela, subrepticiamente, para poder contalo con exactitude, ao pé da letra:

-...

-Oes, rapaz, eses estudios, os teus, sobre a bencina obtida por destilación das aulagas..., ¡teño a impresión de que avanzades pouco! Agora que somos socios, agora que tes aquí á túa admirada Chi-Miña, ¡miña, eh!, podiades darlle un repasiño ao desenrolo levóxiro nas cadeas octogonais dese hipercarburo saturado...

-Querido Hiro, non sei se será rendible, que xa sabes que é un asunto espiñoso...., ¡moito!

-¿Para un nipón…? Diso da rendibilidade encárgome eu, que deseguida programo unha cadea de destilo, e outra de distribución. ¡Vos, ao laboratorio, agora mesmo, que xa está ben de festa! Os españois, a partir de don Rodrigo, aquel que foi de conquista, de rapto, a Sebta..., sodes uns retrógrados, e hai que cumpri-los obxectivos, ¡que por algo somos sabios, uns sabios encarados ao XXI!

-¿Nós, nolos dous, sos? ¿Non te celarás se levo á Chi-Miña ao meu laboratorio? ¡Mira que aquí temos probetas...!

Cabreouse o nipón de mala maneira, desa maneira que teñen eles, engurrando os fociños:

-¡Veña, acción, e déixate de bizantinismos, que xa tomei as miñas precaucións..., antes de pasa-lo Atlántico!

-¿Si; e cómo? -Pinchoulle o meu neto, que facer rabiar aos nipóns é un deleite, de impasibles que son, ¡ás veces!

-Pois, aplicándolle o cinto de seguridade dun tátara meu, un que foi de kamikaze á guerra do Pacífico; iso ademais doutros remedios descubertos polo Profesor Knaus. ¡Meu Lu, deches cun xaponés! Por certo, que no xardín de teu avó vin unha planta sinalada como aucuba japónica; ¡está mal rotulada, que lle sobra o afixo "au"!

-Hiro, lémbrate de Pearl Harbour, que en materia histórica coido que tes pouca memoria.

-¿Cres que chegaremos a desembarcar na Bahía dos Cochinos? ¡Ca, iso nunca, que habendo un tabaco tan excelente en Vuelta Abajo, desnicotinizable, por alí empezaremos; pero desde que o teñan recollido, para que as nosas naves, as supersónicas, non estraguen o seu aroma coas vibracións! Por certo, ¿como é que cheiran tan mal os vosos ríos; si, aquí, aquí mesmo, en Galicia, tal que ese Azúmara?

O meu neto, pacifista de cando en vez, que de algo lle ían servir as miñas titorías humanísticas, tratou de disimular co seu amigo e socio:

-Será algo de xurro, que se escapa das fosas ao aumenta-la cabana; ademais, con tanto regadío nas beiras, o río neste tempo baixa reseco. ¡Moito soluto, e pouco disolvente!

-¡Si, claro, e daquela métese nas nasais este maldito cheiro! Isto soluciónase embotellando ese purín en briks de plástico autodegradable, para despois enterralo nos prados, a trebolillo, tomando radios de metro e medio e utilizando un espeto de enerxía micrada, deses de aire comprimido. Tamén hai que comercializa-la ruda, que en pílulas resulta un excelente anticonceptivo, previo, tolerable..., ¡para as zorras, para toda clase de zorras!

-¡Para o carro, Hiro-Pito, que a tal momento estamos de voda, e non de negocios! ¡Estes nipóns, se chegades a ser máis grandes...!

-¿Esquéceste de que as folgas xaponesas consisten en producir máis, máis e mellor? De voda tamén estiveron o Matu e maila súa Fili, e seguro que a estas horas xa están producindo..., aló, na Lúa, na súa cara inversa, nunha desas camas de auga pesada...; por suposto que dándolle ao láser no seu espectógrafo de masas proteicas..., ¡para controlar o produto!

-Esa non é unha expresión correcta, querido Pito.

O meu rapaz ten paciencia, ¡cando quere!, e máxime tratándose de negocios, pero a dialéctica xaponesa cansa aos elefantes.

-Correcta ou non correcta, aprendina dos galegos, en Bos Aires. Por certo, che, este aire que nos vén, neste intre, xa non é o que era, pois eu, ao chegar, estudei outra composición, distinta. ¡A ver! Si, noto que cheira..., ¡como a potasio! ¡Vouno analizar co meu mini-odorograma ambiental!

As cousas xaponesas sempre foron minúsculas, de peto; para aforrar materiais, supoño.

-Debe ser que houbo un incendio en Monciro; e agora cambiaron os ventos. -O meu neno quixo disimular, pero aquel nipón nin por esas, que o criticaba todo:

-¿Precisamente en Monciro; outro holocausto no Mons daquel Ciro, daquel Hitler romano...? ¡A historia repítese! ¿Non si, viejo, viejo humanista?

Ía a polo meu neto, que ás veces chanceábaselle.

-Niso tes razón; ¡e ademais, o que vai repercutir no noso choio se montamos esa empresa de hidrocarburos a partires do toxo...!

-¡Claro, claro! ¿A ver, qué máis negocios se poden facer, aquí, neste país tan sub? Sabendo que viñamos nós, debiades ter a punto unha axenda de proxectos, de obxectivos. ¡Omisión imperdoable; case que es un recén nado, e xa estás perdendo facultades!

O rapaciño non se ofendeu. ¡Menos mal! Respondeulle, conciliador:

-¡Home, non sei, pois ao das zocas ninguén quere volver; e por parte, hoxe, que é día de festa..., non estamos para pensar!

-¡Repites máis cás sardiñas de lata! Precisamente por iso, por estar de festa, e por tanto, relaxados, aproveitémo-la viaxe, que Bos Aires queda lonxe, e a vida é curta; ¡coma quen di, en cen anos, calvos!

-Non sei se a celidonia tería unha certa industrialización, tal que para desinfectar feridas...; ¡xa sabes, nas boticas de empresa, nas de primeiros auxilios!

-¿A ver, Chi-Miña, qué é iso da celidonia?

A rapaza non se enfadou, a pesares do ton esixente do seu homiño:

-Aquí chámanlle herba da andoriña, pero hoxe está superada. Acaso podíamos pensar no dentón, vulgo, en España, cornezuelo; de centeo, claro! ¡Por aquilo da ergotina, que é un principio activo para...!

O meu neno atallouna con esta advertencia:

-Niso non hai nada qué facer, que aquí pasámonos ao trigo; ¡e xa non hai centeos!

Hiro Pito, insaciable:

-¡Seméntase; de cedo, no outoniño! Por exemplo, nos chans de Monciro, por xunto da lagoa grande, ¡aproveitando que ardeu! E logo está que as purulencias do centeo actívanse con vibradores, ¡pero dos asincrónicos, capaces de descompoñe-lo amidón fecular...!

-¡Si, ho; e daquela sementas ti os nenos que se precisan para recolle-lo dentón! Faría falta un cento de cativos...

O meu rapaz estaba farto de programas, pero este Hiro era, é, un saco de censuras:

-Neste país estádesvos degradando; e de paso, esgotáde-las materias primas. Se eu mandase aquí; ¡ai se eu mandase, daquela...! Vai ser cousa de planear un desembarco nipón...; ¡por exemplo, nesa Ría de Ripa do Eo!

-Non tanto, pois, e tamén por exemplo, quedan as xestas, as xestas e mailos codesos, que seica teñen un principio purgante; ¡mellor có rícino! Pero agora ninguén os toma, que nos depuramos con ensalada de fentos rizoides, tenriños. Está boísima; ¡querido Pito, tes que probala antes de irte!

-¡É cuestión de promover as necesidades, que despois véndese todo! A ver, Chi-Miña, ao laboratorio, con todos estes plans; e préstalle atención ao purgante das xestas, que por aquí hainas, ¡moitas! Chamarémoslle...; ¡si, xa o teño: xestrina! Na publicidade diremos que non fai falta mete-los dedos na boca, como facían aqueles incultos de Roma, para seguir comendo nos banquetes, ¡maiormente nos alleos! Despois diso é conta miña exportalo á China; ¡e se cadra, ás Filipinas!

O rapaz estaba ahito do seu socio Hiro-Pito, así que estourou coma unha castaña, e daquela deu tal cometón na mesa que mesmo saltou a vaixela anaquizándose unha salseira.

-¡Hiro-Pito, xa está ben! ¡Basta por hoxe; un respecto ao anfitrión, que aínda non invadistes Galicia, que eu saiba!

O xaponés tiña mal perder, que aínda levan consigo aquela ferida da Guerra Mundial:

-¡Estou velando pola túa prosperidade! ¡Pasota! ¡Cavernícola!

Hiro-Pito botaba chispas, el tamén, que se chega a te-los ollos algo máis grandes, daquela..., ¡nin con dez extintores!

-¡Naturalmente que si, que velas; e de paso, velas pola dos meus socios..., vós! O teu planning é de altura; por exemplo: ¡vendemos figos chumbos, descompostos, a media humanidade, e despois mércannos eses depurativos! Por último, o Matu, vén tras nosa vendéndolles cadaleitos de ameneiro..., ¡vernizados en caoba! ¡Macho, ciclo total!

-¡Por suposto, que as fortunas fanas os vivos! -Hiro-Pito era así de rotundo; e máxime naquel intre, co cabreado que se puxo porque non o dabamos seguido na súa planificación.

-Polo menos, ten a consideración de esperar a que volva Matu..., para que se ocupe dos enterros; ¡xa sabes, iso das pompas! -Recomendoulle o meu neto, cada vez máis farto daquel torrente de iniciativas, ¡niponas!

-¿Entón, qué facemos, agora? ¡Sodes uns indolentes; latinos, adocenados...; uns tal e cal..., válidos, tan só, para a bulla!

Máis sereno o chaval, tratou de corta-la diatriba:

-Nós, aquí e agora, facemos o que sempre se fixo en España despois das festas: lava-los dentes, mexar, e á cama..., ¡que mañá volve a ser festa! E se alguén non está satisfeito, que se vaia por onde veu, que para comer o que hai neste país, chegamos nós! ¡Puñetas!

Hiro-Pito decatouse de que o parón ía en serio, e daquela, tan só daquela, tratou de suaviza-lo incidente, ¡pola conta que lle tiña, coas boas perspectivas das nosas empresas!

-¡Lu, non te poñas así, que estamos de festa, de festa social, familiar! ¿Ou queres rompe-la nosa sociedade...?

-Agora falaches, Hiro Pitón: Estamos de festa, así que, os negocios, esa negación do ocio..., ¡que esperen, tanto se che gusta coma se non!

Déronse unha aperta e con iso firmaron a Paz do Azúmara, ¡galaico-nipona nada menos! ¡Algún día falarase dela, cando menos nos libros escolares da Nova Galiza!

-.-

Despois do regreso dos noivos da súa lúa, a miña casa logo parece unha babel pois o Matu trouxo a parentela, ¡unha tribo!, para constituír, aquí mesmo, a plana maior deste choio de distribución de cadaleitos. Como di o meu neto, que desde que deixou o berce todo o dirixe nos seus cen metros cadrados da torre ofimática do noso edificio intelixente de Bergland, que vén a ser outro barrelo, só que máis grande, Unidade de acción e diversidade de funcións. ¡Ese é o noso lema!

Por parte, como os meus fillos, e tamén o xenro e maila nora, son políglotas, nas nosas xuntanzas fálase desde arameo ata galego. Isto nin a lexión estranxeira; non só polos falares, senón, e tamén, polo ritmo da marcha que levan, e que nos fan levar aos demais!
Cando coidaba que me podería dedicar gozosamente ao meu xardín, recentemente recuperado e restaurado, veu este vendaval burocrático e meteume en danza. Un día normal, dos de traballo, teño este programa:

. Por suposto, darlle un bico ao amencer á miña dona, que como daquela aínda está adurmiñada contéstame invariablemente cun bocexo; e ás veces, con liorta. ¡Estas non son horas de molestar! ¡Cousas así!

. Sincronizo, de inmediato, o meu busca co Gabinete ofimático do meu neto, que para iso téñenme que dar unha cifra variable, que a obteñen diariamente polo procedemento dos números aleatorios. ¡Cousas da seguridade, pois agora abunda a espreita industrial! A partires dese momento xa podo gozar, pero só por cinco minutos, do meu cóctel de froitas con xelea real; mentres, conecto o noticiario que nos teña gravado a Secretaria dos Informativos Bolsistas, que sempre temos unha de garda, noite e día, ao tanto do que pasa en Pekín, en Tokío, en Nova York, e tamén en Bruxelas.

. Despois reunímonos en Consello restrinxido, tódolos executivos da nosa Compañía Universal de Pompas. ¡Para qué vos vou contar a movida que pode ter un negocio de mortos, incluso en tempos de paz!

. O xantar sempre é de traballo, na mesa ovalada das reunións; dela pasamos á saliña das conversas, onde tomamos café con algún directivo, maiormente dos de provincias, para espelilos, e ao mesmo tempo para que perciban que a Xefatura nin sae a comer nin durme a sesta. ¡Iso que se chama, en programación de recursos humanos, estímulo directo!

. Pola tarde é responsabilidade miña establecer nos ordenadores os modelos econométricos resolutivos, que nos dan a verdadeira situación financeira das empresas do Grupo; ¡gráficas, e todo iso! Levar sete contabilidades simuladas, ao 33.33 por cen dos rendementos reais, évos un mare magnum do diaño, pero así logramos estar dentro da lei do embude, e incluso cobramos subvencións, ¡en seis países alleos á Comunidade Europea! Debo recoñecer, a estes efectos, que cando non atopamos trucos axeitados para este equilibrio financeiro, sempre acudimos ao Matu, que ten unha intuición fenomenal. Un día ocorréuseme chancear sobre do engano que lles fixo Rodrigo Díaz de Vivar con aquelas huchas recheas de croios, ¿e sabedes qué me respondeu? ¡Pois que o negocio estaba en que o cliente seguise pensando que os xudeus tiñan fe nel! ¡É un caso, e iso que non foi inxectado!

. Logo veñen...; pero non, non sigo, que non o ides crer, ¡e o meu negocio tamén estriba na fe do carboeiro, do provedor!

...

A pesares desta actividade de vertixe, o meu netiño quere seguir manténdose en forma en canto humanoide tradicional, xa o dixen, así que acordamos facer estas veladas infantís tódolos días, sobre das doce da noite, que é unha hora máxica. Iremos alternando os contos clásicos coa contemplación das estrelas, que tamén é unha ximnasia mental, axeitada para serena-los ánimos despois da problemática cotián.

Hoxe, por exemplo, tocou falar dos ananos; e foi Matu, que coincidiu connosco na cea, quen referiu este episodio. Vouno transcribir, tal cal:

Érase unha vez un anano de moita categoría, tan limpiño e tan aseado que se facía lava-los billetes en Suíza, que é un país moi sinérxico, todos a unha, ¡se é para dentro! De brancas neves, por engado. Por suposto que tiña gran ascendente, pese á súa talla miúda, entre a beautifull people, esa da alta suciedade noctívaga deste país.

Estando nestas aventuras, atopouse, unha noite de luar, co señor Sanct-Iago, -Matu sempre lle chama así, -que volveu á terra, de repesca, de predicación afirmativa, neste Ano Santo. Atopáronse nunha corredoira que conducía a unha rada óptima para o fondeadoiro dos submarinos atómicos, eses minúsculos, de peto, aqueles que saldaron os americanos despois da guerra do Golfo, e que aínda furrulan, pero para outros fins!

-¿Dígame, don Santiago; niso de, Santiago, cerra España, digo eu que irán incluídas as rías galegas, pois, como mares interiores que son, dependerán da Xunta, non si? ¡Máxime agora que temos Administración Única!

Daquela o Patrón díxolle, ¡Xo!, ao seu cabalo branco para que non coucease ao anano, e despois diso, afrouxou as bridas; coas mans postas de viseira, fixo de microscopio para centra-la súa atención no desgraciado aquel, naquel tipejo, naquel forasteiro do Todo-terreo:

-¿Óesme desde aí, calamidade, fillo de Satán?

-Regular, señor; ¡vostede está tan arriba, tan..., outo!

-¡Tan outro, dirás! Daquela, cando me recrutou Xesús, eu andaba facéndolle as beiras ao mar de Galilea, pescando o que se podía, que ás veces era un peixe, e outras, unha babucha vella, naqueles peiraos, pero bastou con que me ofrecese un posto de pescador de homes, ¡e daquela botei a correr tras do Señor!

-No meu caso, os homes, os homes e mailas mulleres, corren tras miña; ¡a centos! -Chanceouse o narcotraficante.

-¿Tras túa, ou tras da túa mercadoría, maldito anano das tebras?

-Desde aquí óese mal, señor Santiago; ¿por qué non se abaixa do seu cabalo?

-¿E ti, por qué non te apeas do teu mono? -Replicoulle o Apóstolo, iracundo.

-Está equivocado, Patrón; no mono cabalgan os meus parroquianos, que por iso fan esas monadas cando esnifran, ou cando se esnafran, que vén a ser o mesmo!

-Mira, amigo, niso tes razón, pois, ¿de qué lle serve ao home gañar un mundo se ao final perde a súa ánima? -Duplicoulle o señor Sanct-Iago.

-¡Eu non perdo nada, que vendo ao contado! -Afirmou o narco.

-¿Pero ti, anano, non sabes que tes alma, un alma para levala, lavada, ao Xuízo de Deus?

-¿Alma ou arma? ¡Iso sóame a armamento...! Terei que falar co meu asesor en tráfico bélico, que ata ao presente, que eu saiba, ninguén se queixou de nada, de que estivésemos vendendo morteiros sen ánima. -Chanceouse aquel anano, aquel narqueiro, con toda irreverencia.

-¡Ti es un caso perdido; voute anatematizar!

-¡Diso nada, Patrón; de perdido, nada! ¿Non ve aqueles lóstregos intermitentes que me están facendo desde a torreta dun submarino? Iso indica que están listos para descargar o alixo; e que só esperan por min, por min e polos burros do arrieiro. De perdido, nada; ¡os perdidos son os outros, que ata non sei se os atopará en ningún templo dos seus!

-¡Señor, este pecador é un caso! -Exclamou Sanct-Iago, na súa personalidade de Fillo do Trono, cos ollos postos no Ceo.

-Si, Patrón; caso número trescentos tres, do ano mil novecentos noventa e tres, Operación Mergulladores, ¡e aínda non se celebrou o meu xuízo! Como ve, estou sub-iudice; ¡séxase, dentro da Lei!

-¿Estarás..., baixo fianza? -Quixo saber o Apóstolo, completamente escandalizado da tolerancia e da parsimonia xudicial.

-Patrón, estoulle baixo fianza, pero..., sentiríame máis a gusto baixo palio, que por iso estou aquí, nesta corredoira, negociando con vostede...

Santiago, coa paciencia e coa polémica esgotadas:

-Como lle dixo aquel Papa a Franco, que tamén lle gustaba entrar e saír debaixo do palio, ¡Ti é-la re- ...!" ¡A modo, Iago! ¡Deixémolo na..., ¡na repanocha!

Ao Apóstolo custoulle un bo esforzo non desbarrar ante aquela desfachatez do criminal, do narco.

-¡Patrón, non blasfeme; que aquí me ten a min, de gravata! Tan correcto, tan pulcro, e tan ben falado..., e aínda así, vostede, un fillo do trono, pretende darme leccións de teoloxía! ¡Non hai dereito, nin do dereito nin do revés!

-¡Anda, desgraciado, quítate de aí, e vaite..., ao teu submarino, que se segues provocándome, estóupote, coas pezoñas deste cabalo!

-¡Este Patrón dos galegos..., cómo abusa dos ananos!

-¡Castrón! -Apostrofoulle o señor Sanct-Iago, fóra de si.

-¡De ouro, amigo; castróndouro, e teño unha rúa en Santiago, mellor cá do cubano, mellor cá dese Fraga! ¡Ensínolle a miña chequeira, en branco, se me fai un porte..., na súa besta, que vostede ten bula cos Gardas, seguro que si!

-¡Maldito! ¡Polos meus poderes, átote! ¡Ao inferno de cabeza; e non se fale máis! In nómine Patris, ...

Aquel día, naquel intre, esgazouse a terra, mesmo diante do cabalo do señor Sanct-Iago; e agora temos outra ría, ¡con dez submarinos, deses pequerrechos, pero tan áxiles que dá gusto velos ir e volver, a duascentas millas por hora! Cristo multiplicou aqueles pans e aqueles peixes, pero o diaño seica ten a exclusiva niso de multiplica-los narcos, ¡e cos narcos, os clientes! Para nós, iso ten de bo, por efecto directo, que este negocio dos cadaleitos tende a infinito...; ¡claro que o malo é cobrarlles, pois deixan aos seus parentes en pelota picada, sen un chavo!

...

O meu netiño, cos datos que lle proporcionou Matu, deu parte telefónica daqueles ananos, daqueles contrabandistas, á Xunta Gallaécica, pero non serviu de nada, pois cando os nosos gardacostas deron chegado ao sitio, aqueles ananos xa estaban transbordados a un daqueles submarinos atómicos, e desde a súa cuberta fixéronlle-la figa coa man esquerda. Moitos adiantos nos últimos tempos, pero o vicio aínda corre máis; ese Lucifer é un argalleiro..., ¡ademais dun gran mecánico!

Xa que vai de picardías: O outro día, levados da pecadenta curiosidade por coñece-las fraquezas do próximo, ¡que todo son experiencias!, deunos por pincha-las ondas do teléfono dunha veciña nosa, que ten sona de beata, sona e andares, e que monta cada trafulca co seu home que se oen perfectamente desde o noso xardín, ¡incluso sen o meu audiófono!

Coidabamos que aquela próxima confesábase despois de cada greña, ¡e así foi! Xa sabedes que os Curas teñen agora, polo escasos que andan en tanto en canto non se ordene esa promoción de monxas á que chamarán, Coadxutoras con Licenza Experimental, un permiso, tamén experimental, para confesar por liña telefónica. Vén a ser unha especie de confesión sub condicione, ou máis ben, un asesoramento espiritual, pois o penitente debe repetir eses pecados na próxima confesión formal que faga.

En canto ao de pinchar emisións é fácil, que basta con marca-lo número do interfecto, e antes de que descolguen, pasa-la comunicación a unha gravadora retro, desas interactivas de baixa frecuencia, das que só teñen liña de entrada. Seguidamente colgamos, pero o número quedou captado, localizado e captado, así que, cada vez que alguén utilice o teléfono interferido, a nosa gravadora-receptora, inalámbrica por suposto, ponse en marcha, captando hertzianas gamma. Por esta inseguridade nas comunicacións convencionais, no Gabinete do meu neto só usamos comunicadores de radio vía satélite, que temos alugado un módulo de frecuencia autorregulable, secreta; ¡cifrados, por suposto!

Daquela, cando existía a Telefónica, as escoitas particulares estaban penadas, pero agora, coa multinacional Intercomunication, Co., todo é peixe, que ningún Estado se atreve a esixirlles que instalen nas súas liñas, nas rádicas, detectores derivativos. Segue sendo pecado a escoita furtiva, a espreita, pero, tan degradado, tan lene, que xa ninguén o confesa. Por outra banda, así apréndese moita psicoloxía, que é unha ciencia que tiña difíciles os seus experimentos reais, posto e suposto que coas cousas da vontade humana non valen eses modelos de simulación.

Supoño que vos decatades do que quero expresar, pois eu, por falta dunha preparación científica superior, igual me trabuco nalgún detalle técnico.

Tiñamos, unha certa curiosidade por coñece-los recunchos psíquicos dunha pseudo-cristiá de tanta liturxia e de tan pouco corazón. Eis aquí unha mostra do que escoitamos aquel día:

-...

-Padre, son a súa filla oitenta e tres, e pido ser recibida en confesión... ¿Paso?

-¿Oitenta e tres? ¡Non pensei que tivese tantas…! Espera un momento, e non cortes, mentres busco nas memorias do disco duro...; é para saber qué penitencia lle impuxen a este parroquiano no meu último asesoramento telefónico... ¡Mentres, vai facendo a contrición...!

-¡Sonlle muller; roiba e pecosa, que non pecaminosa; graciosiña, churrusqueira, afectiva...; todo iso, por se quere máis referencias!

-¿Por qué o dis, filliña?

-¡Como vostede me chamou parroquiano, así, en masculino...!

-É que..., eu falaba de números; ademais, ou me chega desfigurada a túa voz, ou é que estás rouquén; ou..., ¡ou non es muller!

-Seralle de tanto rifar co meu home, que é un baldreu, un mullerego, un..., ¡un infiel!

-Muller, imos ver, e serénate, para que eu me aclare: ¿Vas confesa-los teus pecados, ou tamén os do teu cónxuxe?

-Padre, non se me ocorrera iso, pero agora que vostede o di, e como el non se acusa, ¡de nada!, daquela tereino que facer eu...

A voz do Cura subiu unha redonda, de súpeto, tornándose carraxenta:

-¡Alto aí, pecadora, que estás engadindo unha falsa testemuña, pois ti non estás na conciencia do teu home para xulga-los seus motivos!

-¿Conciencia, Padre? ¡Para ter conciencia, élle un pelambras, que logo parece un mono, deses do parque! ¿Como lles chaman...? ¡Xa o teño: un gorila! Ademais diso, non está domesticado, que mire qué me fixo onte, que despois da cea negouse en redondo a lava-los pratos, e iso que temos un lavalouza que custou..., ¡non sei canto!, que os deixa talmente purificados. ¿Sabe qué fixo?

-¿Foise á cama, el só? -Preguntou aquel Cura, máis ben por non desaira-la súa clienta.

-¡Ai, cata, se así fose, que con irme tras del, xa estaba! Pois non, non señor, que se puxo a ver ese programa que chaman..., ¡ah, si, Selenitas no Amazonas! ¿Verdade que non se pode ver, que non é apto para homes honrados? ¿Á que vostede non o viu?

-Non, muller, que daquela estaría loitando co sono, que xa saberás que o sono é o principal inimigo do breviario. -Tratou de desviar; ¡notábaselle!

-¡Ve aí ten, vostede é un santo! ¡Se o Tribunal da Santa Rota me rompese este casoiro, que logo parece un amancebamento sen mancebo, sen mancebo útil, daquela estaría disposta a casarme con vostede, definitivamente!

-Mire, señora, eu xa estiven casado; con dispensa papal, por suposto; e custoume traballo que a Rota me volvese ao estado de inocencia. ¡Por iso lle entendo, algo, algo diso, diso da convivencia pacífica!

Púxose tan tremenda, que a muller parecía a confesora, e aquel Cura o seu interlocutor, o penitente:

-¿Pero a súa dona, digo, a súa ex, non sería católica?

-Os católicos tamén pecamos, que precisamente por iso da nosa debilidade témo-la reconversión penitencial. A miña dona tivo que perderme para encontra-la verdade, e agora seica suspira por min; ¡como se cadra lle pasará a vostede, calquera día destes! -Advertiulle, paternalmente.

-Xa levo meses suspirando..., ¡pero, por vostede! Aínda non me dixo onde confesa de corpo enteiro; é para coñecelo de cerca, cerquiña dos seus calzóns! ¡Faríame tanta graza...! ¡Ai, si; qué ilusión! -Polo ton da voz, aquela muller coárase polo Cura, derretida de todo.

-¿Pero, qué lle interesa, o meu corpo ou a miña suposta santidade? -O Crego quixo puntualiza-las cousas para entende-lo estado de ánimo da súa clienta namoradiña, ou máis exactamente, reivindicativa.

-¡Ámbolos dous, que eu preciso consolación; nocturna e diúrna! ¡Pero máis ben nocturna, pois de día aínda me distraio..., maiormente coas consultas da tele, con iso do Consultorio Sentimental!

Tratou de desanimala, de arrefriala:

-Mire, señora, é mellor que se ateña aos meus consellos telefónicos, que eu sonlle un orangután; aínda máis grande e máis feo có seu marido; ¡seguro!

Insistía, insistía, insistía...; ¡a ver!

-Esas verbas, eses alentos que me dá, os que sempre me di, non poden saír dun mal home. ¿Daquela poderiamos vernos, tal que nun motel da autovía cantábrica? ¡Pago eu a habitación..., e maila propina!

-¡Señora, compórtese e séxalle infiel...; perdón, quero dicir, séxalle fiel, que vostede atórdame; ao seu home, que ese si que o ten de corpo enteiro, acotío! ¡Adxudicoullo Deus no altar, e débense lealdade; e tamén comprensión, mutuas!

-¡Señor, el o corpo teno presente, ás veces, pero o que é a alma...; a súa alma paréceme a min que se lle vai tras dunha veciña, unha que está coma un tren, deses da alta velocidade..., que se chama Fili! -Por fin aclarábase.

-¿Solteira ou casada..., esa Fili? ¡Déame o seu enderezo, o dela!

-¡Recén casada, Padre! ¡E para máis INRI, cun xudeu! ¡Fíxese que prepa!

-¿Non obstante iso, teñen correspondencia; trato ou tracto...? ¡E non me faga falar máis claro, que estamos ao teléfono!

-¡Ai non señor, por ningún dos buracos, que el mira para ela ás furtadelas, sempre de lonxe, pola sebe do xardín! ¿Non pensará que son boba, que o deixo saír da casa? Cando non vou con el, obrígoo a leva-lo noso dobermann, como elemento illante. ¿Entende?

-¡Comprendo, muller, comprendo! ¡Vaia situación a súa! Mire, filliña, rece, acotío, o rosario completo; xa sabe, os quince misterios, que vostede o que está é folgada; ¡e sóbralle imaxinación!

Aquela muller non acougaba tan facilmente; mesmo retorcía as verbas:

-¿Que me sobra imaxinación? ¿E ademais, por qué me aseñora, agora, que antes deume confianzas?

-¡Iso dixen, imaxinación; e non precisamente da boa! En canto á confianza, dinlle un dedo, e vostede íame polo corpo enteiro; ¡que se cadra aínda non lle chega! Se co rosario non se corrixe, daquela suxírolle que se dedique a pintar cans, maiormente dobermanns, coma ese que lle fai compañía ao seu marido, ¡que seguro que se lle dá ben!

-¿E se ladran; e se me dan o cu; e se foxen do cadro, desde que os anime, desde que os pinte? ¡Mire que eu fago as cousas perfectas, todas!

¡Que muller; menos mal que as outras non se lle parecen!

-¡Xa, coido que si! ¡Vostede é capaz de pintalos con esa perfección, ben o sei, que por algo llo recomendo! En todo caso, mentres pinte no lenzo, vostede non se pinta, que xa me chega polo teléfono un arrecendo de muller fatal; e daquela..., ¡daquela non quero caer na tentación, que como dixo Santo Tomás..., porras!

-¡Padre, Padre...; coñezo un motel que..., un motel axeitado; repítolle que pago eu ...!

-¡Clin!

-¡Vaia, colgoume! ¡Maleducado! ¡Coa ilusión que puxera eu neste crego, particularmente nos seus calzóns!

Así está de abandonado o noso xardín, que todo se me volve ocuparme do neno.

-...

Aínda nos dura a risa que nos entrou cando tal oímos. Díxenlle a verdade ao meu neto, entre gargallada e gargallada:

-Esa muller está ofuscada, que o problema co seu home é outro. El está máis interesado no que fai a Fili que en cobizala... O caso é que, mira ti por onde, indirectamente, son eu o responsable diso: Como estou tan entregado ás nosas empresas, delego case toda a xardinería na Fili, e daquela, o noso veciño, que non sabe un pemento de hormonas vexetais, todo se lle volve axexar pola sebe, para ver se descubre o milagre da nosa botánica.

-Avó, iso ten un bo arranxo: Nomeémolo Axudante teu, de xardinería, que á Fili debémola mandar fóra, tal que a París, para que faga cursos intensivos de cultura xeral, como fixo aquel Salmerón coa criada...

-¿Para que?

-¡Para qué vai ser, avoíño, para que acade o nivel desta familia...; pero iso terá que ser antes de que se poña barrigolas!

-Estás en todo, meu neno, pero, esa tía, esa do teléfono, ¿que fai co seu can, mentres?

-¡Iso é certo! Mira, como ese veciño ten abondo coa cadela, non perderá moito se un bo día lle mando, desde aquí, por tras dunha ventá, unha descarga, co canón do láser, ao seu dobermann. Así eles pensarán que morreu dun infarto, á causa do fero que é; ¡e todo arranxado!

-¿E se roña ela, ou se separan, por non coidarlle no can?

-Daquela colocámola, de porteira, en Marte, que así acábanse os roubos nas pirámides dos faraons marteños! Se insiste en quedarse aquí, de veciña nosa, nese caso poñémola a pintar cans: de fronte, de perfil, rampantes...; como queira, con tal de que non ladre, ela. Así, de entretida, o seu Raúl pode aprender botánica, aquí, no teu xardín novo, no botánico!

Este neto ten solución para tódolos casos, ¡para todos! Perdoade a reiteración, pero é certo. Por aqueles días tivemos unha serie de experimentos destes sociolóxicos, en directo, a cal máis interesante, pero nun deles veu por alí a miña dona, facendo que limpaba o po dos instrumentos, e non sei como deu en puír nas teclas de borrado que, sen querer, ¡ou querendo, que tamén é posible!, desfixo a metade deles, maiormente aqueles que penetraban secretos femininos. ¡Ben que o sinto, que igual resultaban amenos nestes tempos tan eslamiados, que xa ninguén sabe contar contos verdes, ao estilo de meu avó, ¡do meu! Quere dicirse, con verbas verdes, floreadas, anfibolóxicas, ¡sen caer en groserías, que diso, por desgraza, sobra!

-.-

  

Deunos unha boa sorpresa Hiro-Pito cando se presentou co seu reactor cargado de planos e de pezas sensitivas ao anhídrido carbónico. Pediu pista libre, casualmente mentres eu me afeitaba, así que tiven que saír medio barbeado para apartarlle do heliporto o noso pratiño de paseo, o convencional, ese que é tan sinxelo, impulsado por hidróxeno líquido; e menos mal que lle funcionan perfectamente os retropropulsores do seu, que son de litio desnaturalizado, que nin case tempo me deu para abri-la trapela do noso garaxe espacial, do subterráneo.

-¿Tiveches ventos cueiros? -Aquel fuguiñas, aquel nipón, sempre chegaba cedo, con ou sen ventos favorables.

-Acelerei algo, pero fíxeno coa emoción da novidade, que hoxe traio unha sorpresa altamente rendible. A ver, que veñan eses técnicos, eses das montaxes electrónicas, que eu aparto un pouco este foguete, e daquela facémo-las probas, agora mesmo, antes de xantar, que supoño que teredes polbo á feira, con cachelos, ¡que é como mellor me gusta!

-¿As probas, de qué? ¿Cando vai ser o día que descanses, e nos deixes gozar da vida, da vida galaica, que non galáctica?

-¡Iso verase ao seu tempo; e se quere ser voluntario, viejo, estas probas fágoas con vostede mesmo, que así o seu nome quedará incorporado á patente, á historia científica do noso invento!

-¿Noso? ¡Che, iso de "noso" non é unha verba habitual en ti..., dada a túa egolatría!

-Si, noso, de Chi-Miña e meu, que ela participou no fundamento químico deste aparello que imos probar, agora, agora mesmo, a tal momento.

Receei algo, bastante, moito, que estou canso das aventuras e dos inventos destes rapaces, destes científicos imparables, incomparables e insaciables:

-¡Voluntario, o que é voluntario, xa me teño presentado, demasiadas veces, incluso no Exército!

-Das outras non se fixo famoso, viejo, pero desta si, asegúrollo; ¡palabra nipona!

-Se non tedes outro, outro vello, daquela contade comigo, pero se vou ser voluntario, ao menos que teño dereito é a saber qué perigos corro. -Con esta xentiña do yuppismo hai que ser precavidos, que igual experimentan cos vellos, máis ou menos como fixeron aqueles alemáns de Hitler cos xudeus, ¡e habendo monos, que os utilicen!

-Está probado con toda clase de animais de respiración pulmonar, menos co home, ¡que nisto estribará o seu mérito, avó! En canto ao secreto só lle direi, por agora, que este é o noso regalo de vodas para Matu e para Fili, que daquela casáronse tan precipitadamente que non lles trouxemos nada, ningún obsequio orixinal, de categoría.

-Sendo así, sendo por unha boa causa, meu Pitiño amado, ¡fiat voluntas tua! ¡Aquí me tes!

...

A técnica xaponesa hoxe en día segue en avangarda; se acaso con algunha competencia dos esquimós, pois eses, como teñen moito tempo dispoñible para matinar, déronse aos laboratorios subterráneos, que a súa especialidade é a xeoloxía. Calquera día témolos aquí, no mesmo xardín, furando de abaixo-arriba, ¡e nós botándolles toupicidas aos seus buratos! Se vivise aquel comediógrafo, aquel que dixo que os tempos adiantaban que era unha barbaridade, agora aquel tipo sentiríase un bárbaro petando ás portas de Roma.

O invento, que xa o temos incorporado á cadea de montaxe dos nosos cadaleitos, consiste basicamente en que as tumbas levarán unhas bolsas de osíxeno condensado, a non sei cantas atmosferas, case compacto; entón, se o cadáver recobra un chisco de respiración, prodúcese un intercambio de osíxeno por anhídrido carbónico. Nese intre, os sensores carbónicos accionan unhas válvulas electrónicas ultrasensibles, por reacción química, que disparan proxectís de perforación parafúsica, horizontais, e tamén verticais, simultaneamente, de raios láser helicoidais; con iso prodúcese unha perforación, visible e suficiente, na lápida sepulcral, sexa frontspicia ou pedicia; e por ende, a respiración externa, ambiental, directa, fresquiña, quédalle asegurada ao sepulto, ¡ao indebidamente sepultado, para entendernos!

Simultaneamente entra en acción unha sirena que emite en baixa frecuencia ondas ultra, e que resulta perceptible, efectiva, ademais de na igrexa parroquial respectiva, -polo que foi ben acollida dos cregos esta invención, que lles asegura cobra-los estipendios dúas veces, e xa non digamos os prácemes que recibimos das compañías de seguros-, nos taboleiros dos sinais luminosos dos nosos laboratorios, onde se disparan, coas vibracións hertzianas, uns relés diferenciais audio-eléctricos.

Todo funciona á perfección, ¡aínda que o morto-non-morto estivese enterrado lonxe do centro receptor do seu sinal, en calquera punto, en mil quilómetros á redonda que fose, que ese é o alcance dos sinais! Como vedes, un adianto..., ¡xaponés! Este Hiro-Pito vólvenos tolos, acelerando o noso ritmo produtivo, ¡xa de por si inaguantable!

Por suposto que todo isto, ademais do terror conseguinte polo que pasei, deume sona, que me enterraron vivo para confirma-lo seu experimento, pero a parte negativa do novo programa está en que cada vez me resulta máis difícil a asesoría das nosas empresas, maiormente porque sempre imos por diante dos epígrafes da Licenza de Actividades Económicas, e non hai forma de tipifica-las nosas industrias verbo do Rexistro Mundial das Exaccións Fiscais.

Agora, aos fins de semana, fartos de tanta ciencia e de tanto negocio, o meu neto e mais eu alugámoslle cabalos a un gandeiro anticuado, da parte do Cádavo, que os coida máis ben para nós, pois outros clientes, con iso da fogueteira espacial, non lle saen. Como neste país xa non quedan gornicioneiros, aínda que si estalabartes, as monturas tivémolas que pedir á Escola de Artesanía Histórica das Pampas, e tróuxonolas Hiro-Pito nunha das súas viaxes de negocios, que agora vén por aquí a miúdo, que non se perde ningún dos nosos Consellos.

A onde máis nos gusta ir é ao Miradoiro da Ferradura, que polo de agora é un dos poucos sitios que quedan virxes xa que esta invasión das granxas tecnificadas, catalogadas como de alto rendemento, desde que foi aquilo da concentración parcelaria forzosa, xeral, coas cuadrículas desas leiras que logo parecen onzas de chocolate, ou escaques do xadrez, e cos monocultivos aquí implantados, estanse amolando as nosas paisaxes naturais, ¡a feito!

Na tardiña do sábado oímo-la Misa en Vilabade, ¡que para Misa amena, a de don Manuel!, e enchémo-las cantimploras con auga da fonte do Peregrino. ¡Despois diso, tira millas! Pola noite soltámo-las cabalerías nunha pradería calquera, que agora xa non perigan, que non hai lobos en Galicia, que os foron matando pouco a pouco os cazadores furtivos para facer alfombras de pé de cama, que é a última moda nas casas ricas; así, nós, dedicámonos a monta-la tenda nos sitios abeirados.

Na noite á que vou referirme en concreto, tivemos unha visita do máis inesperado pois asomou pola abertura da nosa tenda unha bruxa desdentada, toda encollida, aterecida do frío:

-...

-¡Ai cánto lles agradezo que me envolvan nesta manta da egua, que desde que quedei soa, nin o castrón do inferno me dá lume!

Pregunteille, bastante intrigado:

-¿E logo, as súas compañeiras, que por aquí no Miradoiro seica había o demo delas?

-Mire...; e mais non sei se deba dicir isto, que temos diante nosa un cativo, un imberbe...

-Por min fale sen reservas, pois aquí onde me ve, en idade mental seguramente lle gaño a vostede. -Animouna o rapaz.

-¡Daquela, direino! Desde que as mulleres se decataron de que o rol da femia obxecto é denigrante...; para que me entendan, ao abolirse a prostitución como negocio ruinoso dos corpos e dos espíritos, aquel noviciado das bruxas que eran os bordeis, acabouse; ¡vaia o demo con el! Por iso fomos quedando neste mundo, que noutros perduran, só as máis virtuosas; ás outras, ás sidáticas, levounas o patanexo, pouco a pouco, para repoboa-los infernos, que alí escasea a man de obra. ¡Se eu lles contase do mal administrados que están os infernos: hai tanto absentismo..., tanto, que nin o xefe, o diabro sabe as causas diso; nin o diabro nin o seu Cadí!

-Dígame, boa muller, ¿de qué vive, entón, e máxime así, sen dentes? -Pregunteille eu, un tanto compasivo.

Quedouse cortada, tímida, pero o meu rapaz animouna:

-Non mire para min e contéstelle ao meu Tato, ao meu titor, ao meu avó, que xa lle dixen que son un adulto; en idade mental, se entende.

-Nese caso, ¿non me denunciarán? -As bruxas adoitan ser temerosas, cautas e prudentes, ¡dada a súa mala experiencia histórica!

-Non, muller, e no seu estado, menos, que tódolos delitos prescriben coa vellez.

Pediulle apoio e comprensión ao neno, ao que cría inocente:

-¿Meu neno, este señor estará dicindo verdades? Eu desconfío dos calvos, que adoitan ser eróticos e mentireiros; ¡o que non son é parvos!

-Fágalle caso, pois el, de leis, é do único que sabe máis cá min. -Xactouse Miguel, facendo, de paso, un esforzo para non rirse daquela meiga tan peluda como desdentada.

-Nesa confianza..., ¡sexa! Eu vivo do Subsidio Labrego; e ata me querían levar ás excursións dos vellos..., ¡de balde! Supoño que sería para que lles narrase historias das miñas, destas do aquelarre...

-¿Unha bruxa labrega? ¡Mire, señora, iso non llo cre..., nin aquí meu avó, co inocente que é! -Discutiullo o rapaz, pero a meiga xuróunolo, porcamente, metendo un dedo en salva sexa esa parte, e levándoo, despois, directamente, á súa boca desdentada, que é así como xuran, desde tempo inmemorial.

-¡Como llelo conto! Miren, a cousa foi así: Daquela, nos meus verdores, tiven un chulo que me breaba a paus; ¡por cuestións económicas, obviamente! Entón, para defende-las miñas raspiñadas, díxenlle que tiña que pensar na miña vellez, que eu non dispoño dun mal horto para sachalo.

-¿E qué, que máis? ¡Siga! -Apremouna o neno, que non aguanta eses relatos longos, parsimoniosos, rallantes.

-¿Tamén lles teño que dicir..., iso? Pois, xa que logo, de posta a confesarme...; ¡pero é que non estou afeita! Aquel proxeneta alegou que o meu horto, ¡e iso era verdade!, estaba máis traballado có da María dos Quintos, e que el arranxaría a miña Alta no Réxime Especial Agrario; ¡como así foi! Agora xa ven: vou vivindo do Subsidio, entre potitos infantís, que mos receita o Médico pola Cartilla de Pensionista, algo de marmelada, e queixos afumados, que os vou chupando, deses da tetiña, da Vila Alba, que son os que mellor me sentan, ¡e iso que agora xa non son de cabra, pois aló en Cabreiros só teñen vacas, vacas e diñeiro, que lles tocou a lotería! ¿Sabíano?

-¡Claro, esta muller, sen dentame, as carnes non pode roelas! -Compadecinme dela, outra vez moi en serio.

-Diso das carnes íanme ben aquelas que viñan esfareladas, nuns botes que traían pintados, por fóra, un can e mais un gato, ámbolos dous en visible harmonía. Seica deixaron de fabricalas, que non as atopo, ¡nin no hiper de Bolaño!

Ocorréuseme facerlle esta puntualización, outra máis:

-Nos contos que lin de cativo, pois agora, os destes nenos, tal que o meu neto, xa son, todos eles, en vídeo cromático, daquela, polo XX arriba, ás bruxas retratábanas con dous dentes mordentes, ademais dos caninos e das moas, que seica as tiñan do máis puro almafí. ¿Iso é certo?

-Sempre foi así, pero eu tiven aquel accidente no..., no mil novecentos noventa e non sei cantos...; ¡xa saben, aquel que saíu nos periódicos...!

O rapaz acudiu a min, afeito a que lle faga de secretario:

-¿Ti sábelo, avoíño, que eu aínda non nacera?

-Non che sei se esta boa muller se estará referindo ao caso dunha avioneta, daquelas que chamaban Sabuxos de Fraga, que se dedicaban a controla-los incendiarios do bosque, que se dixo que chocara, ao regresar dun incendio, cunha paxara moura, tan grande que mesmo parecía unha filla do paxaro roc. Mobilizouse un servizo de rescate, dirixido polo señor Romay, e cuadriculouse a zona, con fotografías de infravermellos e todo iso, sen que se atopase rastro algún. Todos coidamos que aquela paxara caera na liña de fogo, e que por iso desaparecera, probablemente torrada!

-¡Un raio, que aínda estou viva! -Exclamou, palmeándose nas cachas, para que vísemos e escoitásemos que soaban a carne.

-¿Logo, era vostede? ¡Vaia sorpresa! -Exclamou Miguel.

-¡A mesma que viste e desviste, co cu ao aire cando sopra quente, e por riba, cunha chambra de pel de cabra, máis ben moura! Eu sonlle esa, a mesma, esta que monta e desmonta..., ¡na miña vasoira! ¿Gustoulles este rosario?

-¿Iría, daquela, nunha vasoira de codesos, que seica son as mellores, as máis apropiadas para voar a pelo? -Esta curiosidade de Miguel, que non a supera ningún periodista, claramente herdada de súa avoa, da materna.

-¡Diso nada, rapaciño sábeotodo! Ía na miña, unha vasoira de varre-lo forno do pan, que xa sabedes que eran de mañuzos de loureiro verde, ben atados, cun arame, na punta dunha panca de bidueiro. Desde que limpaban os fornos, e así, quentiñas, mentres o labrego, ou a súa dona, enfornaban nas bolas, aquelas vasoiras desaparecíanlles, como por encanto. ¡Oh, qué pracer recordalo, e qué luxuria vivilo; un fato de bruxas pelexándonos por subirnos á vasoira, a toda présa, mentres estaba quentiña do forno, co loureiro botando chispas! Iso dá máis pracer que fornicar co propio Lucifer; ¡cousa fina!

-¿Nunca chamuscaches..., iso..., esa chousa de entre as pernas? -Deus me perdoe, pero quixen gozar do pracer de galantear cunha bruxa, ocasión para min única, inédita.

-¡Mira este vello verde! ¿Como sabes ti, lerchán, que as bruxas non temos roupa interior? ¡Cómame o demo, mil veces ao día, que ti sabes demasiado; moita experiencia..., e, ao parecer, directa!

-¡Como non sexan mouras..., non me péga que levedes puntillas! -Dupliqueille, xustificándome.

-¿Sabes que para ser vello razoas ben? Xa se nota que o sabes; ¡a experiencia, meu neno, que é intransferible! Pero volvendo ao caso: Ía eu toda oufana, que acababa de arramplarlle a vasoira ao Rei das Tortas de Mondoñedo, nun descoido que tivo, daquela, mentres enfornaba unha torta con destino a ese concurso que chaman do Guinnes... ¡Por Belcebú, qué espectáculo aquel! O Rei puxando para que lle entrase a torta pola boca do seu forno de leña, mesmo coma se fose o parto do Teide, ¡e menos mal que coa suor da súa fronte molláronselle as barbas, que se non, daquela mesmo houbese ido ao Ceo! Eu, no ínterim, loitando coa bruxa maior do Campo do Oso, a ver cal delas quentaba as pernas naquela vasoira do Rei, ¡antes de que arrefriase, por suposto, que despois non tería graza!

A bruxa da serra de Meira despois de bañarse na Fonmiñá.

-...

-¿Iso foi todo; todiño? ¡Abrevia, que xa é tarde! -Apremouna o rapaz, que lle estaba entrando o sono.

-¡Que impaciencia xuvenil! A modo, meu neno, que este mundo aínda ten corda para largo, que mo dixo o mesmo diabro. Eu vencinlle, en boa lide, á do Campo do Oso, que era unha besta parda, con moita forza e pouca maña. Coa mesma, púxenme en ascenso cara a Bretoña, aproveitando o baleiro dunha corrente, que é unha terra onde os nenos nunca nos tiveron medo, ¡de valentes que son! Eu, alí na Bretoña, sentíame a salvo dos esconxuros; e desde Bretoña proxectei entrevistarme cun vampiro da Fonmiñá, un tío que tiña sona de sorbe-las troitas polo nariz cando lle escaseaba o sangue das ovellas virxes, desas que mataba o lobo na Serra de Meira.

Ía eu, itero ou repito, gorguexando coma unha pega, cando, de pronto, ¡zas, trisquilizás! ¡Aló que se me arrincaron os dentes dianteiros!

-¿Unha piorrea súbita, supoño? -Eu sigo sendo un inxenuo, inevitablemente inxenuo, a pesares dos meus anos!

-¡Este vello, qué pouco discorre! Foi un encontronazo, nunha focha aérea, co alerón dunha avioneta polaca, daquelas do recoñecemento forestal, daquelas de Fraga. ¡Poñen o piloto automático, e con iso xa non miran por onde van, nin con quen tropezan!

-¡Quen te vería blasfemar! -Exclamei no meu asombro, un tanto fariseo.

-¿Para qué? ¡O único polaco que entendía ben o galego era aquel Papa, un Santo, que non se ofendía así como así, nin cos bufidos do demo, que non o deixaba achegarse á súa sotana!

-¿Un Santo..., ademais de galitziano, non si? -Miguel, tirándolle da lingua á bruxa, que lle facía graza verlla así, tan moura, que cando falaba parecía unha toupa negra asomando polo seu burato, uns beizos da cor da terra.

-Mira por onde este neno, con cara de leitón...; ¡sabe de todo! ¿Non serás, por un casual, aprendiz de bruxo? ¡Podía ser, pois dun neno nunca se sabe o seu porvir!

-Sen faltar, señora, que eu dinlle a miña manta, a manta e mailo suador do meu cabalo, nada máis entrar aquí, na nosa tenda, e iso a pesares de que vostede é unha maldita bruxa, unha traballadora do vicio, unha..., ¡unha disidente!

Entornou os ollos, con coquetería meiga, e díxonos, mainiña, pedichona:

-Pois, falando disto, das mantas, logo me faría falta outra, que cada vez me entran suores máis frías. ¡Cómame o demo, estou aterecendo!

Doínme dela, afellas que si:

-Aquí ten a miña, dona Queloutra. E logo, ¿que lle pasa, séntese mal?

-¡A cada momento, peor! Ata penso se non serán vostedes algo santos, e me estarán contaxiando o seu temor de Deus. Miren, miren como tremo; ¡con dúas mantas, e coma se nada! Con esta tiriteira, se chego a ter dentes, logo parecería unha cobra cascabeleira. Achegádeme esas brasas; ¡máis, máis, moito máis, así me queimen!

-¿Vostede sabe rezar; reza, sequera sexa mentalmente? -Preguntoulle o neno, cravándolle os ollos, sosténdolle aquela mirada agónica pero chispeante, tal que a dunha raposa das morgazas.

A bruxa mirou para min, pedíndome socorro, enfadada co meu rapaz:

-¡Este neno estame provocando! ¿Onde tal se viu, bruxas que recen? ¡Nin sequera do revés!

-Pois, non lle viría mal un minuto de atrición, que se está poñendo pálida, coma un morto. -Aconsellouna.

-Se tivesen un pouco de augardente, un pouquiño, media cunca que fose, para unha menciña, daquela quizabes recobrase o alento.

-Avoíño, ¿quédanos algo de alcol, dese de queimar; quero dicir, metílico, dese que trouxemos para quenta-la cea? ¡Tratándose dunha bruxa, igual non o distingue!

A fulana aluspiuse, esperanzada:

-¡Este, este é o bo; pero axiña, que se me conxelan os pés!

-Queda máis dun litro, dona Queloutra; tíreo á gorxa, de présa, a cano libre, para que non lle saiba mal; ¡e polo aforre non deixe de bebelo, ata o fondo, que lle sosteño a garrafa! -Non sei por qué pero fun xeneroso con ela, mesmo ata escorrer o ataño. ¡Que secura tiña!

-¡Ai, qué cousa, qué boísimo está! ¡Unha delicia, que me congraciou; sabe a...; xa o teño, a pingo de sapo! ¡Deu-lle-lo pague! ¿Onde estará ese cabrito, ese fillo de Satanás, ese maldito recadeiro dos infernos, que non vén por min? ¡Isto acábase..., en soidade! ¡Pero qué diaños tan desagradecidos..., con esta muller, con esta servidora tan servizal, que tan fiel lles foi aos diabros, sempre, noite por día, xa de moza, e de vella máis aínda!

O neno descubriuse, e para aliviala no seu desespero advertiuna do que estaba pasando:

-Non poden vir, señora; non poden vir eses diaños aos que está evocando..., por culpa de que meu avó, co aceite da ensalada, e sen que vostede se decatase, fíxolle as tres cruces do viático; ¡agora está bendita; vostede, si, vostede, coma unha santa! ¿Entende?

-¿Esas temos, vello verde, meténdome esa man torpe, untada, unxida co aceite, ao disimulo? ¿Coidas que me van querer, nin sequera con estas cruces, nese Ceo das mulleres decentes?

Dinlle esperanzas:

-¡Coido que si! Desde que pases unha tempadiña no Purgatorio, vomitando sapos, daquela non te recoñecerá..., ¡nin a nai que te pariu!

Deu en delirar, tan alto e tan forte como só deliran as de grado 33, que é o máximo na meiguería:

-¡Fóra, fóra de aquí; largo! ¡Vade retro; pola vosa dereita! ¡Apartádeme de diante eses avións do señor Fraga, que desta non me queda nin o queixelo; ademais, preciso o lume do bosque, que teño calafríos!

Seguín compadecéndome:

-Tranquiliña, Queloutra; durme un pouco, que estes abellóns que te rodean non che son avións; son querubíns do Ceo, que baixan para levarte consigo, para darche escolta. ¿Enténde-lo caso? ¡Estás salvada!

-¿A min, eu? ¿E así non se achegará ese castrón do inferno, cos seus poderes?

-¡Imposible, muller, que os querubíns formaron ao redor noso unha especie de hálito, un cinto de graza celestial! -Foi o neno, que tamén se compadeceu dela.

-¿Eses querubes, ou como se chamen..., non son polacos?

-Algún, se cadra, si; pero sen avión. -Matizoulle.

-¡Ah, nese caso, daquela voume á casa do Pai, dese Pai Deus, que me está chamando a tal momento polo meu nome de pías..., cunha voz imperiosa, potente! ¡Nin que eu fose a filla pródiga! Non esperaba tal; ¡e menos aquí, neste Miradoiro, que é unha terra maldita, profanada polas miñas colegas!

O meu neno, vencendo a súa repugnancia, colleulle unha man, afectuosamente, para que se sentise alentada naquel transo.

-¿Ves ti, dona Queloutra? A fe move, move e purifica, mesmo ás montañas, ¡e xa non falemos das meigas!

Entendeuno, á perfección, que parva non era:

-¡Ai logo por iso está xirando este monte, ao meu redor!

En vista do cariz que tomaba a cousa, pregunteille se quería facer algo de últimas vontades, sequera fose un testamento oral:

-Déixovos esa vasoira do forno, en agradecemento, agora que está fría. Tédela aí fóra, cerquiña da tenda; e se non a queredes vosoutros, devólveslla ao Rei das Tortas. Se morreu, aos seus herdeiros, ¡coas miñas desculpas, por suposto, pero sen réditos!

-¡Con isto xa fixeches unha obra boa; e como Deus paga cento por un..., daquela estás salvada! ¡Quen cho ía dicir! -Foi a despedida, o alento, que se me ocorreu. Fíxenlle outra cruz, que me faltaba a do seu embigo, que por certo, segundo lla estaba facendo, sería que lle premín no ventre, sen querer, soltou un peido estrepitoso, máis ben unha traca. Despois diso, despois da evaporación daquel xofre infernal, deu en cheirar mellor, tan ben, que toda a serra arrecendeu ao incenso, ¡máis, moito máis que na catedral de Santiago!

...

-¡Oh! ¡Incrible! ¿Viches tal, avoíño? ¡Morréusenos sen rechiar; e iso é un bo agoiro! Estiveches acertado niso de bendicirlle o embigo para que soltase o veleno das súas entrañas. ¿Pero, qué facemos, agora, con este corpo presente? Fíxate qué curioso, o Matu queixándose do que cheiran os mortos, e este da bruxa, a tal momento, recende coma os lirios, ¡coma os lirios incensados!

-¡Claro, como que morreu en olor de santidade, conversa e redimida! ¡E diso do corpo, non che sei, meu neno! Como ti non sabes leis, non te decatas do perigo que corremos: Se levantamos o seu cadáver, e a enterramos, tal que aí abaixo, nesa Poza do Barro, baixando cara a Catatrigo, daquela o Xuíz procesaranos por ocultación de probas; e se damos conta no Xulgado de Garda, no de Castroverde, ¿quen puñetas nos crerá que a causa da morte desta puñeteira non foi o noso metílico, aquel litrazo sobrante de quenta-la nosa cea, que o papou con tanto pracer?

-Mira, avó, eu, de leis..., ¡ben sabes!, pero o sentido común dime que será mellor recoller un brazado de xestas, das secas, e incinera-la bruxa, aquí mesmo, que no día da Resurrección xa Deus se encargará de arrexuntala cos dentes que lle arrincou aquela avioneta.... ¿Que che parece?

-¿E se a fogueira se propaga, e nos arde a serra? ¡Verase desde Lugo! ¡Non, non me atrevo!

-¡Nese caso apagámo-la fogueira con estas mantas, que ben ves que están molladas, coma a lama, das suores frías desta bruxa! ¡Pobriña, qué tiriteira lle entrou; supoño que sería cos remorsos!

Puxémonos á súa incineración, pero coas máximas precaucións.

-Date présa, meu neno, en busca-los cabalos; e tenos listos para fuxir de aquí, a galope tendido, ¡por se non conseguimos apaga-lo lume desta incineración clandestina!

Mentres Miguel arramalou nos cabalos, que se alonxaran, espantados da bruxa, eu atendinlle á fogueira. Consumada a incineración, aplaudiume:

-Perfectamente maquinado, avó; poñámonos, pois, a soterra-las cinsas, que ben ves que este lume das bruxas non se propaga, que lle custou traballo calcina-los seus ósos, tan durísimos que nin que fosen de buxo, e logo que é unha obra de caridade, pois é de misericordia enterra-los mortos..., ¡aínda que se chamen Queloutra!

-De misericordia si que o é, pero, pola paz familiar, será mellor que non lle contes ao noso socio, ao Matu, que fixemos un enterro, ¡de balde! -Eu, sempre precavido, e cos socios aínda máis, pois, ¡pasa cada cousa, incluso nas mellores familias!

-¡Ben; conforme, en todo! Moi controlado, avó, moito. Pero, de postos así, nestas precaucións, non apuntes iso do metílico, ¡nin sequera na nosa cartilla das doazóns desgravables!

...

Así foi como desapareceu a última bruxa deste país, sen deixar rastro, con pouca pena e moita gloria; ¡se cadra, ata con pouco purgatorio, que lle abondou cos seus calafríos!

O século XXI, sen bruxas, pouco de simpático vai ter. Se non fose polas fugas das nucleares..., ¡pouca chispa teremos, pouco meigallo deixamos! Miñas pobres, o que é haber, habíaas; e logo que non eran tan feas como se dicía, pero, ao final da súa época perderan categoría, que bastante pouco se cría nelas. ¡Como cambian os tempos!

...

Ao sábado seguinte díxome Migueliño, que por aqueles días cumprira tres anos; ¡tres, e xa parecía un senador!

-Avó, esta fin de semana prefiro non ir ao Miradoiro, non sexa que se nos meta nos ollos aquela cinsa da Queloutra, que a deixamos moito na tona; imaxínate se con iso damos en chorar... Ademais, coas présas por fuxir do lugar do crime, quedounos aló arriba aquela vasoira, e igual nos dá por cumpri-la súa manda, ¡que miúdo compromiso!

-¿Compromiso, por qué? -A verdade é que non lle entendín a que se refería, cousa frecuente dada a nosa disparidade intelectiva:

-Eu, de leis, xa sabes que non entendo, pero mira ti por onde, se agora aparecemos por Mondoñedo abaixo, con esa vasoira ao lombo, dime un sexto sentido, o sentido común, que igual nos mallan, por cómplices daquel roubo, un roubo instrumental, ¡con dolo e con nocturnidade!

Contradinlle:

-¡Non poden, que só serían probas circunstanciais!

-¿Probas circunstanciais cun hábeas corpus de loureiro, requeimado, ao lombo? ¡Mira, avoíño, que moito me temo que sabes menos leis do que presumes, e con iso e con todo estás disposto a ensinarmas!

-Chacho, daquela cambiemos de plan, e vaiamos a onde nos leven estes cabalos, así, soltos das bridas.

O meu chaval nunca deu puntada sen fío; ¡iso desde os tres meses, ou xa antes!

-Tampouco me parece prudente, pois como deixaron moita herba no Miradoiro, daquela que fuximos da campela grande, o seu instinto levaríaos a un presebe coñecido.

-Nese caso propón ti, por análise excluínte. -Deleguei aquela decisión, ¡como tantas veces!

-Avoíño, non me gusta aplica-la ciencia ao pracer, polo menos ao meu; ben sabes que, aínda que me ensinaches humanidades, moitas, e tamén algo de panteísmo, a min guíame o meu cerebro, ¡máis có corazón!

-¿Déixasme mandar a min, por unha vez? -Supliqueille, case que de xeonllos, e accedeu.

-¡Sen que serva de precedente, si! Por certo, non terei que lembrarche, querido Tato, que estamos no XXI, e que xa levamos algún relevo xeracional, ¡coa batuta en mans competentes, agresivas, ben formadas!

-¿Competentes, ou astutos, liberados da súa propia conciencia? ¡En todo caso, conflitivos; moito, como para escribir un libro! -Quíxenlle facer rabiar un pouco.

-¡As dúas! -Rotundo, no seu estilo ditatorial, feito un Bonaparte.

-¡Meu neno..., así vos vai a marcha! Pero ese é outro tema... Se che parece, fagamos o propósito de ir de xira cada fin de semana ao nacemento de seu río, pois iso si que é vida ecolóxica. Fíxate cántos temos aquí polo Norte de Galicia. Para empezar, o Miño, que ten categoría de deus; e despois están os semideus, tales que ese Eo; seguidos por afluentes notables, Azúmara, Chamoso, Lea, Neira, Rodil, Tordea...

-¡Fago miña esa idea; es un tío! ¡Para ecoloxía, vales; apróbote!

-¿Non serei un avó, un avó maduriño, respectable? ¡Que tío, nin qué xacarandaina! ¡Moito sabedes de cousas novas; unhas, que son científicas, e outras, que as teño por acientíficas, pero algunha que outra pallasada pasará ao XXI!

-Non te enfades, avoíño, que eu quixen dicir, "un tío con toda a barba..., branca". -E tiroume delas, agarimoso.

-¡Ah, sendo así é diferente! -Tranquiliceime, e incluso llo agradecín, pois este tío amoléntase con pouco.

-...

Pasa a

CONFLITO XERACIONAL –VI-

Xosé María Gómez Vilabella