CONFLITO XERACIONAL -IV-

.../...

¿Ides vendo qué fatigoso, qué conflitivo, qué traumático é convivir cun neto destes, tan precoz, tan evolucionado; destes que teñen a súa cabeciña saturada, amoblada de bits sapienciais, e iso que só vos conto algún que outro dos episodios da súa crianza, en extracto, resumidos? ¡Deus, cómo boto en falta aquelas ignorancias dos meus tempos, aquel atordamento da nosa posguerra..., por moito que as aborrecésemos, xa daquela!

Este rapaz cánsame, esgótame, pero a miña obriga, unha obriga ben grata por certo, é axudar a crialo, así que tan pronto espertei, ao outro día, funlle facer catro agarimos:

-¿Que tal, meu neno, qué fas agora, tan de mañá, cos auriculares postos? ¡Vas acabar xordo, e logo que á túa idade tes que durmir máis, moito, que ben o dixo o teu Pediatra, o do Seguro...!

-¡Ah, ola! ¿Xa está aquí este vello gruñón, este adurmiñado do fauteuil francés? ¡Daquela, ben vido!

-¿Que pasa, qué pasou esta noite, que te vexo concentrado?

-Nada de particular, que estiven parrafeando coa doutora Chi-Miña, coa que teño certas, ¡moitas!, afinidades radiais, pero, pola diferenza horaria, a ela entroulle o sono, e daquela cortámo-la conversa ata que na Arxentina sexan as 9 a. m. Tamén madrugaches, pero non me sorprende, pois en ti non é unha excepción... ¿Segues opinando que canto menos se durme, máis se vive?

-Meu neno, esta noite foi distinto, que non puiden pegar ollo con esa impresión, tan atroz, da morte do Xoán e deses whisqueiros de Castroverde. Como eu dixera aquilo de mercar un auto suicida para irme deste mundo, aborrecido das complicacións deste tránsito secular, tal parece que Deus fixo que enfocases as cámaras da Garda Civil, en tempo e forma para aluma-la miña conciencia. Tíñalle pedido a Deus que me deixase entrar no século XXI, pero, en vista do visto, quero irme ao Ceo, que este mundo que axudei a facer, ¡ou a desfacer, segundo se mire!, vai tan á présa que me escachiza os nervios.

-Meu vello, tómao como penitencia; ¡e proponllo así ao teu confesor, ao beatífico Xoán Carlos, ese crego da Folgosa, que niso estará conforme!

-Tal farei, meu sol; é ata pode ser que por penitencia me teñan aquí..., ¡xa que non me levaron daquela, daquela que testei!

O rapaz, que sempre lle chamo así, rapaz, que de corpo é un neno, pero como de mente vai tan lonxe..., fitoume aos ollos, mesmo como fan os médicos:

-Avoíño, ese profesor da Universidade de Monforte, ese que logrou licua-los bits da memoria universal para inxectarnos a Enciclopedia Espasa aos recén nados, ese foi o causante de que ti e mailos da túa xeración vos sintades tan desfasados, tan distantes, pero xa non ten remedio, así que, ¡paciencia e barallar!

-¡Non, non o ten! A ese tal Ansur Pérez teríao eu, de castigo, sachando couceiros; ¡o seu foi un crime de lesa humanidade pois o progreso, coma os mollos nunha meda, debe ir de continuo, un tras do outro, axustados, e non por ciclos, séxase, a saltos! -Queixeime por queixarme, case que falando para min mesmo.

-¡Seguro que si, que o farías, co carroza que es...! En cambio o noso Goberno, o actual, captouno para Ministro do Reciclaxe e da Rexeneración. ¡Pois ben, algo diso da rexeneración, social, ideolóxica, ambiental, produtiva, lle dixen á Chi-Miña!

-¡Ah! ¿Con motivo de qué? -A miña curiosidade non é tan científica coma a do neto, ¡pero é curiosidade!

-¡De que ía ser, dun tema de actualidade; da repoboación da Patagonia a base de nogueiras e de maceiras, que están estudando iso! Un erro, na miña opinión; e ademais, imperdoable, que xa teñen, ou deberan ter, a experiencia do que lles pasou co monocultivo dos trigais, ao longo do XX...

-¡Ah, si, claro, aquela clonación da palla curta..., que despois veu a saturación dos mercados cerealistas! -Para non acomplexarme diante do meu neto apelei aos meus coñecementos de Economía, marcándome aquel puntiño. O rapaz seguiu explicándome as súas teorías:

-Monas e esquíos hainos en tódolos países, que esas especies inzan o diaño, nun habitat calquera, pero aínda así serían demasiadas noces. En canto ás mazás..., ¡non, tampouco, que de sidra gaseada estamos ata os ollos! O licor das cereixas…, ese si que ten porvir, que ademais de saboroso é refrescante! Das nogueiras fanse as culatas de certas armas, pero, con iso dos fusís de peto..., ¡xa non están de moda!

Suxerinlle:

-Poderían facer turrón, turrón mixto, con esas noces, de moídas..., tal que para os vellos sen dentes; ¡digo eu!

-¡Cá, iso nunca; demasiadas calorías! Ademais, está prohibido pola OMBRO; ¡xa sabes, pola Organización Mundial de Bromatoloxía!

-¿E ti, que lles recomendaches, se pode saberse? -Algunhas cousas non mas contaba alegando que me faltaba base intelectual para seguirlle en certas especulacións científicas.

-O meu ditame, aínda que non foi definitivo porque estou desenrolando unha fórmula para obter, en probeta, por clonación selectiva, unha certa combinación de zorro prateado, visón galego, marta cebellina e carneiro karakul. Con este becho, coa resultante diso, podían repoboarse as pampas, de forma rendible. O pelico que resultaría dese híbrido faría as delicias de calquera muller desas que se teñen por civilizadas; caso á parte son as ecoloxistas, que esas non teñen frío, pois, do contrario... Pero o problema está en que non dou atopada a fórmula nutrinte básica, indefectible, complementaria da herba, para manter lustroso un animal desas características, que sería, claro está, omnívoro. ¡Avoíño, neste asunto non sei por onde escoller!

Entenreceume e gustoume que tivese unha dúbida, ¡polo menos unha!, que así non se pasaba de listo:

-¿Probaches qué pasaría cunha plantación de mirasoles agres? Como son oleaxinosas, esa dieta daría lustre ás peles do animal; ¿non cres?

Cheguei tarde co apuntamento; ¡boh, como sempre! Daquela díxome:

-Nesa dirección, precisamente por aí, estou levando os meus cálculos, que por iso estiven ás voltas coa Chi-Miña. Onde me falla a receita é no aporte proteico compatible, axeitado, que non podo crea-lo animal, un animal sui generis, sen terlle estudada, e resolta, previamente, una dieta básica, ¡a pirámide nutrinte, que se di! É un problema informático, de simple enxeñería xenética, pero con demasiadas variables para un compatible caseiro, destes que instalan nos barrelos, así que, meu patrón, terás que facer algo por min: terás que levar a Vigo unha secuencia matricial arborescente, desenrolada. Xa sabes, para que ma procesen nese Centro de Cálculo da Madroa, nese que ocupa sete plantas, e todas baixo terra..., ¡por culpa das radiacións da Cámara de Wilson!

-¡Chaval, iso está feito; cando queiras! -Ofrecinme con comenencia, que así, ausentándome, librábame, sequera por unhas horas, do seu cientismo louquecedor, e de paso cataba, ao pasar, as ostras de Arcade, que seguen sendo boccata di cardinale, ¡a única cousa importante que non cambiou neste mundo!

-Non é tan fácil, avó, pois antes diso teño que truca-las miñas contas; codificalas, fraccionar os meus cálculos e distorsionar tódolos modelos integrais, logaritmizalos nunha base aleatoria, pero secreta, que se di, para que non entendan en Vigo a miña aplicación pragmática, procesable; quero dicir, do modelo bromatométrico correspondente, que por aló, dun tempo a esta parte, seica abundan as espreitas de repercusión de lucro industrial, en particular tódalas que sexan negociables en Viana do Castelo, nesa lonxa dos royaltis internacionais!

Aquilo resultábame inasequible, así que volvín ao tema simple, ao común, e como Arxentina, un país tan galeguizado, sempre foi do meu interese, quixen saber algo máis..., ¡pero algo máis sinxelo!

-¿Non falaches coa Chi-Miña...? ¡De política, quero dicir, que seica volven a estar revoltos, de cu para Chile, feitos unha papa!

-Algo comentei, si, en efecto; pero é un tema vidroso para trata-lo cunha dama de tan só quince meses, ¡que por engado é mestiza! ¡Posibles susceptibilidades...!

Volvín á carga, a risco de resultarlle impertinente, pero é que a miña preocupación por ese país é grande, sempre o foi:

-¿Podo preguntarche cómo ve a doutora Chi-Miña esa..., esa cuestión, ese conflito fronteirizo, esas infiltracións ideolóxicas?

-¡Segundo en qué aspecto! Para empezar, que ti aínda non esqueciches o mapa vello, hai que diferenciar entre Arxentina continental e Arxentina insular. O Continente xa sabes que ten unha resultante sociolóxica de oscilación italo-galaico-chino-xaponesa na base, pero despois daquelas loitas raciais, daquela dos 90, logrouse unha fusión xenética adicional, auspiciada polos bancos de seme que subvencionou Xapón, instituíndose a dación dun auto por cada nacido ao que se lle probe que ten, cando menos, un cuarteirón de raza nipona. Este marketing, especulando co ADN, resultou bastante ben para a invasión financeira, pero en canto á cuestión xenética foi un desastre, pois, agora, aló, todos son mestizos, ¡en grado enésimo!

-¡Ves aí tes! Coidei que dése resultado, pois as reses recastadas son máis resistentes á contaminación ambiental; ¡téñome fixado niso!

Deume cumprida lección do caso, máis do que eu esperaba, bastante máis do que eu pretendía:

-Como resistencia física, funciona; ¡nas proporcións axeitadas, por suposto! Pero o que é no carácter psicosomático, as aparencias poden enganar: Ti pon, tal que nunha cocteleira, a imaxinación dos italo-arxentinos, e adóbaa coa capacidade de sufrimento dos galaicos, chin-chin; ¡daquela, sen máis, sáeche un tango! Se despois agregas migracións niponas, resultará un tipo de actividade desbordante, inusual; fabril e febril, todo a un tempo. ¡Ah, pero, encima diso, veu o diaño e sementou xoio: como os chineses se desbordaron no seu continente, daquela, ao mesturarse co anterior biotipo arxentino, resultou unha fornicación incontrolada que anubrou as Pampas! Cos empuxóns profesionais e maila cobiza de terras fértiles, iso deu lugar á unha revolución solapada, de mercado negro, se ben incruenta, que pode deixar cativa á francesa do mil setecentos oitenta e nove, ¡aquela que nin nos libros se menciona!

-¿Entón, ti, que tanto sabes, e que tanto analizas, cres que por iso houbo aquel retorno masivo dos galaico-arxentinos, aquel dos tanguistas e dos fontaneiros? ¡Tras desa, presentaranse os pastores, os sansculotts magrebís, coas cabras!

-¡Natural, matemático! Conta comigo, avó, sempre, para dilucidar as túas dúbidas científico-sociais; ¡cantas se che presenten!

A seguridade, a rotundidade, do meu neto son cousa seria, case que preocupante. Confeseille:

-Agora comprendo esa cousa de que as muiñeiras me soasen tan..., exóticas, nos últimos anos. ¡Botáballe a culpa ao meu sonetone, que tamén é xaponés! Moito aprendo contigo, meu neno; o peor é que despois non podo falar destas cousas coa avoíña, pois ela, ¡xa sabes, ten formación clásica, da Normal de Lugo! Clásica, pero tan humanista, que mesmo lle parece que a túa sabenza bítica é un fenómeno paranormal. ¡Calquera día esconxúrate, con auga bendita!

-Non creo que o faga, pois ela ben sabe que ademais daquel tratamento hormonal TH₃ 2000⁺ N^- , de alto choque, tamén recibín, ao nacer, aquela inxección, aqueles bits líquidos do Profesor Ansur, para estimularme o cerebro; amén, claro está, do teu programa humanoide, tan útil, e mesmo imprescindible; tan útil que me está sendo para terzar un pouco, para equilibrar o meu interior, o meu sentido común, ¡tan pouco común nestes tempos!, que o estamos cultivando, precisamente, coa didáctica do XX, ¡co que queda dela! Aínda que aquela pedagoxía é demasiado lírica, ¡algo é algo, que dela algo aproveito!

-¡Desde logo que é así! Ela, a avoíña, vete tan pequerrecho, aquí, neste berce de astronauta, arrodeado de tantos botóns e de tantísimos cables, que todo lle parece un xoguete, estando, como estás, en patucos. ¡Logo parece un meigallo isto de que podas discorrer, discorrer e falar, tal e como o fas!

Sorriu picarón, como sentíndose por riba das circunstancias:

-¿A propósito, sabes qué me pasou, onte mesmo, coa avoíña? Pois, que se achegou ao barrelo, na punta das dedas dos pés, e coidando que estaba profundamente durmido, interrompeu a miña meditación transcendente para darme unha dose de pelargón, cantaruxando unha alborada bucólica, daquelas do XIX, que di:

Esperta meu neno,
esperta miña prenda;
abre eses olliños, esperta xa,
que muxiron a vaca teixa,
e tes que mamar.
¡Tes que mamar, meu neno;
tes que mamar,
aquí mesmo,
nunha cunca real!

-¡Oh; iso é inefable, en efecto, ademais de bonito, que tal parece, graficamente, unha copa, ou unha cunca! Pois así éranche tódalas Mestras de Galicia, ¡uns anxos! ¡Deus, canto a levo querido! Pero, chachiño, volvendo ao noso tema, que da Arxentina insular aínda non me dixeches nada. -¡Xa se sabe, cada louco, co seu tema!

-¡Ah, si, certo; non esquezas, avó, que por robotizado que estea, quédanme recunchos no cerebro..., para esquecer ou para aparca-las miudezas, segundo se terce!

De verdade que me compadecín do meu rapaz, por enésima vez:

-Menos mal que é así, pois do contrario daríame medo que estalases, ¡coma un foguete! Pero, dime, que aínda non mo dixeches..., ¡iso da Arxentina Insular!

-Pouco ten que dicir: Nas Malvinas puxeron os ingleses un laboratorio audio-visual, de inglés-español, ¡para britanizar América latina!, e nisto, que os americanos espertaron do seu soño de grandezas inxenuas, decatándose da nova colonización que lles viña encima. A falta de peregrinos, aparellaron un xunco chinés, rebautizado de Mayflower III, e daquela infiltraron uns cantos sementais, expresamente traídos de China, do Cantón. Estes play-boys están inzando de tal xeito, que nin que aquilo fose unha coelleira. Precisamente, por se non o sabes, a doutora Chi-Miña é filla dun chinés, dun daqueles castigadores...

-¿Entón, iso de Miña...? -Quixen saber, por pura curiosidade, pois vivindo onde tanto se sabe..., ¡algo se péga!

-Vénlle de que é neta dun mariñeiro de Vigo, un paisano que se quedou varado nas Malvinas, porque casou, daquela da primeira guerra, cunha filla da Gran Bretaña. Á Chi-Miña tamén lle inxectaron bits líquidos... ¿Enténdelo agora?

-¡Claro, lóxico; xa me soaba a familiar iso de Miña! ¿Oes, e non sería boa idea que lle pedises palabra de casamento..., agora que che fallou o plan da Fili e mailo Xanciño? Para máis adiante, por suposto, para cando medres, se tanto te tratas con ela...

-Xa temos falado diso, xa, ¡ou cómo é! ¿Tesme por retrasado? Mesmo esta noite llo recordei..., en vista de que morreu aquel cromagnon, aquel Xoán, e de que agora non podemos programar aquela conxunción xenética, esa que tiñamos debatida ti e mais eu.

¡Nada, condenado de rapaz, que nunca conseguín, nin conseguirei, anticiparme ás súas ideas, ás súas previsións!

-¿E qué; acéptate? -Un avó sempre gusta de casa-los netos.

-Ela, esa Chi-Miña, está polas técnicas xaponesas de redución da natalidade, continencia periódica se entende, mentres eu prefiro volver á fecundidade dos israelitas, ¡que por algo aquel pobo, un pobo quente, un pobo saído, foi o preferido de Deus!

Quedei matinando, deglutindo naquelas ideas, para acabar dicíndolle:

-Gustaríame chegar a coñece-los teus fillos. ¡Si, de veras! Realmente sería a miña razón de vivir, a principal. ¡Xa que non morrín antes, daquela que fixen aquel ensaio agónico...!

-¡Avoíño, onde está a túa fe! Sabes perfectamente que me poderás ver desde o Ceo, ¡acotío! Por outra parte, na miña vocación naturalista, aínda tardarei en casarme pois pretendo acadar un desenrolo físico conveniente, que iso da probeta xa che dixen que non a quero para a miña prole...

-¿Segues coa idea de refundar as doce tribos? -Pregunteille con verdadeiro interese, esperanzado en que así fose.

-¡Naturalmente, ao estilo do Xacobe; ningunha regra malograda!

-¿Xacob, ou Breogán? Ámbolos dous sabían manera, como dixo aquel mouro, que entre os dous, xudeus e galegos, galegos e xudeus, ¡inzaron medio mundo!

-¿Sabes que me deches unha idea aceptable? Obviamente, eu teño esa ciencia inxectada, moita, pero ti almacenaches algunha experiencia da vida pragmática; á parte do teu sentimentalismo innato, por suposto. Vexamos: se arranxas un encontro da Fili cun mozo...; iso que temos falado, dos de Ribadavia, a Xacobiña que resultase de tal emparellamento podería satisface-las miñas pretensións xenéticas, as xeracionais; ¡si, seguro que si!

-¡Chaval, engorde, que iso será se a Fili está conforme, que ti todo o ves redondo; nin que ollases a terra desde Saturno!

Aquí, neste punto, vaciloume un tanto así:

-¿Non se che ocorre ningunha solución para que esa Fili me faga unha reserva de esponsais, coa filla potencial, coa primoxénita?

-Pois...; ¡non, non se me ocorre nada, que a Fili é tan teimuda como tetuda, así que, fíxate qué panorama! -¡O panorama pectoral da Fili era como para retratalo no Guinnes, iso é certo, certo e palpable!

-Avoíño, por un casual, ¿sabes se está en vigor aquilo do terzo de libre disposición?

-¡Naturalmente que si; parágrafo terceiro do artigo oitocentos oito do Código Civil! ¿Pero, chacho, como é que tes ese fallo nos teus circuítos informáticos, nos de alta definición; un asunto tan principal nesta Galicia leguleia, outra omisión, coma no caso do himno, pero máis grave, incomparablemente máis?

-Coido que non debería ser así, pero sospeito, por certas contradicións que veño observando nos módulos interactivos da miña formación, que ese Profesor, o tan repetido Ansur, na súa fórmula maxistral retirou do Espasa líquido as materias xurídicas. ¡Todas, ou case todas!

Aquilo, esa imprevisión, sorprendeume moito; ¡sorprendeume e desilusionoume, que miúda estafa, unha defraudación ao pagano das súas inxeccións; ao pagano pero tamén ao receptor desa sabedoría intravenosa!

-¿Oes, pero, precisamente as xurídicas? ¡Iso, aquí en Galicia, non é posible!

-¡Pois é; afirmativo! -Confirmoumo o rapaz. -Infiro de certos indicios que esa omisión voluntaria, iso que adoitas cualificar como dolo malo, foi por lealdade ao PSOE, que gobernaba daquela; ¡mandaba e gobernaba, incluso por riba do Poder Xudicial!

Pondera isto: unha base de datos xurídica no ámbito galego conduciría a unha revisión, ou reformulación, por extenso, das compilacións do Dereito Civil. ¿Daquela, cal sería o paso seguinte? É obvio que se suscitarían cuestións do dereito consuetudinario suevo, tal que a nosa desconformidade coa Ley Sálica, que é un froito gálico, ou máis exactamente, de influencia franca. Aquí entraría a debate aquel histórico vinte e cinco por cento no que o PSOE cifrou o elitismo feminino español. Así, paso a paso, coido que se acabaría nunha reforma do Senado, ou sexa, da Cámara de Representación Territorial; ¡feito este, ou emenda, de rango constitucional, por suposto! ¿Ti sabes, lémbraste, daquilo de don Alfonso Guerra, o Disidente, cando dixo que se lle tocaban aos Estatutos, ou á Constitución, que se retiraba á cartuxa de Sevilla para fundar unha república de poetas machadianos? Por tanto, levada a cuestión doutro xeito, ¡iso sería un cisma entre os fillos de don Pablo! ¿Que opinas…?

-¡Si, claro; moitas Iglesias, Iglesias ferroláns, Paulinas! Oes, ¿non quedaramos en que non tes, ou coidas non ter, eses bits de Dereito...?

Aclaroumo, ou máis exactamente, escureceumo:

-¡Aínda non estou seguro, pero si sei que canto sei diso é por coñecementos interferentes! Pero volvendo ao asunto do Iglesias: xa me parecía que ti, que fuches socialista antes de ser popular, e que estudaches a doutrina do ferrolán, entenderías este conflito Norte-Sur, tan cultivado daquela polo sector renovador do PSOE, séxase, polos revisionistas...

-¡Chist, cala! Voume á galería, meu neno, que sinto que túa avoíña anda remexendo nas potas e logo se presentará co teu menú, coas papiñas cerúleas a punto. Se nos colle conversando de política, daquela bótame da súa cama. Niso temos que ser discretos, lo menos ata que pasen as municipais..., ¡que ben sabes cales son os seus candidatos!

-¿Ti, por fin, preséntaste, para Concelleiro? ¡O pobo non te merece! -Sorprendeuse moito, interpretando que me presentaba en contra dos desexos da avoíña.

-¡Que va, meu neno, nada diso! Como a vez pasada só quitei un voto, o meu, ¡túa avoíña non me deixa repetir! ¿Comprénde-la cousa? Die Politik ist keine exakte Wissenschaft, sondern eine Kunst. Ti non precisas tradución, así que só che direi que a min iso das artes demagóxicas, iso das malas artes, dáseme regular.

-Pois, o que é niso, meu vello, non te podo axudar, que aínda que son maior de idade no aspecto intelectual, como no Censo estou de meses, resulta que en case dezaoito anos non me darán papeletas de voto...; e tampouco podo ir contigo aos mitins, ¡nin sequera de claque! Isto da democracia é unha antigalla, que se deberan puntua-los votos segundo os coeficientes intelectivos do sufraxista. ¡Espera que chegue a miña hora, que daquela, daquela cando mandemos nós, os bíticos...!

-¡Chist, safi, perigo, meu neno, que vén a Xefa! ¡En vista diso, fago mutis, e voume polo foro! ¡Deica logo, rapaz!

-Eu, mentres, para aproveita-lo tempo, vou face-la miña sesión de ioga, e despois poreime a prepararche esa táboa de cálculos cifrados..., para que ma leves a Vigo ¡Abur, patrucio; ata logo, ou ata mañá, que te divirtas!

Estoutro día, de ben cedo, que este rapaciño é tan esperto, tan esperto e tan experto, que apenas durme, increpoume, por todo saúdo:

-A ver, meu vello, ti, que es o executor do meu planning pedagóxico, pois o resto dos titores, eses de soldada, están a mínimos, que foxen de min en canto soan as horas do seu relevo, ¿que programa temos para hoxe?

-¡Non sei; o que ti queiras! ¿Liches ese libro que che deixei onte, ese do meu parente, José M. Vilabella Gómez, que trata da historia dunha mosca con talento periodístico, que ía polas mesas dos grandes restaurantes espreitando as conversas dos políticos, daquela, cando a República do 31?

-Si que o lin, e ten a súa graza que caiban as reflexións dos politicastros de entón no reducido cerebro dunha simple mosca... É un bo libro; se acaso algo retórico, pero formativo, ¡ou deformativo, segundo se mire! A tal momento, e pídemas á nosa biblioteca, o que me interesa maiormente son as obras, en CD, de Kolmogorof. Tamén quero consultar, ou máis ben contrastar, certas teorías economicistas de Leonard J. Savage. ¿Tomas nota diso, meu secretario, que empezas a perder a memoria das cousas recentes? Para esta tarde... ¡Eh, avoíño, espera; céntrate nesta pantalla, na número 7...!

-¿Que está a pasar, rapaz, qué é o que anuncian nesa emisora galáctica? ¿Qué é iso de Primicias Informativas...?

...
Interrompemos o programa Ondiñas veñen e van..., para darlles conta aos nosos televidentes dunha filtración obtida..., apúntannos que dun certo barman desa famosa bodeguiña da Moncloa.

Seica se foi da lingua porque non lle renovaron o contrato temporal, ¡que o tiña por horas!

Segundo estas fontes, o Venerable Ministro da Rexeneración Social, eximio profesor don Ansur Pérez de Castro, aínda que segue asistindo aos Consellos, e por conseguinte acaba de saír na foto do venres..., leva tres semanas recluído nun soto do Pazo, concretamente no Refuxio Atómico, vulgo, búnker.

¿Causas desta concentración nun laboratorio de alta seguridade? Na cinta filtrada, que non está tan nidia como sería desexable, entre non sei cantos hip, que non se distingue se son etílicos ou lagrímeos, a voz de fondo do informante vén a dicir que o Profesor tránsfuga, Ansur, cometeu non se sabe qué erro, ou qué omisión, na súa fórmula maxistral. En consecuencia parece ser que lle ordenaron dedicarse ao seu laboratorio, en exclusiva, para revisala e actualizala..., ¡polas consecuencias que puideran derivarse!

Entreóese na cinta, unha vez sometida ao varrido das interferencias fónicas, que lle preguntaron ao barman qué materias primas e qué aparellos lle están pasando ao susodito Profesor...

Si, xa se aprecia: leváronlle, pasáronlle, un barril de auga pesada, de alta ionización, e tamén un volume, importante, de ácido ribonucleico..., cousa que nos ten intrigados.

Neste punto da cinta o interlocutor arrecía cos seus hip, hip, e de seguido percíbese un clip, que non se nos explica…

Seguidamente rexístrase un silencio total, debido, evidentemente, á súbita detención do interfecto.

A tal momento captamos unha inferencia consistente na radiación do chotis prohibido, Madrid, Madrid, Distrito Federal de la España en la que nací...

De momento interrompemos esta emisión porque nos chega un Alguacil do Xulgado de Garda coa orde de que desconectemos as antenas...

No ínterim, na Moncloa, están poñendo música patriótica: Tararí, tararí..., porrom, pom; porrom, pom, pom...

...

Quedei abraiado, estupefacto, con aquelas novas, e así llo comentei ao meu rapaz:

-¡Meu neno, iso que está pasando en Madrid é incrible! A tal momento teño a mesma sensación do 23-F, daquela cando túa avoíña entrou na sala cunha cunca de café, que ata se lle caeu das mans ao oí-los disparos do Congreso... A diferenza só está en que daquela seguiu, por un intre, a emisión da tele, que deixaran as cámaras esquecidas, filmando, pero hoxe, ¡nin iso!

A frialdade e maila serenidade deste cativo son..., ¡iso, como dos tempos presentes, xélidas e mecánicas!

-Tranquilo, avó, non pérda-la calma, que che vai aumentar a calva, que isto non é o Titanic, que estamos en terra firme. Mira o que vou facer: Como a estas horas é seguro que xa están informados os servizos secretos chineses, que son os mellores do mundo, vou tentar comunicarme con eles por mediación da doutora Chi-Miña... Xa ma están localizando co seu busca... Ti, mentres, vai entrete-la avoíña, mesmo xogándolle unha partida de dominó; non vaia se-lo diaño que lle dea por poñe-la súa tele, a da cociña, con ese programa da R.R., da Revista Rosa, e se sobresalte coa música militar, que ela ben sabe, de propia experiencia, doutras ocasións polas que pasastes, tanto en África como en España, que iso é un mal presaxio.

Cando volvín ao laboratorio, ao noso gabinete persoal de estudios e de comunicacións, despois de comprobar que a miña dona seguía in albis, que non prendera ningún aparello, nin a televisión nin a radio, entretida en facernos unha torta de cenorias, Migueliño xa estaba radiando vía Marte:

-Aquí LU - 13.3.1 chamando a BA - 14.4.2 Comuníquenme, urxente, alta prioridade, con CH-M. Insisto: Asunto persoal de alta prioridade. ¿Santo e sinal? Galicia está nun alba de gloria. Repito e insisto: Prioridade especial n*; clave interactiva, homologada, de grado 33*.

De seguida lle responderon:

-Aquí BA - 14.4.2 Eu son H-P ¡Vaia présas; malditos latinos, e despois din de nós, dos xaponeses...! ¡Sempre estades co rabo no lume! Engorde, che, que a túa Chi-Miña vén nun sopro... Coido que foi á rúa, que se nos acabaron os palillos do manducatum, os de buxo, ¡e como os quere Made in Fonsagrada...!

-¡Ah, es ti! ¡Ola H-P! ¿Que tal por esas latitudes, viejo! ... Dille á túa Chi-Miña que lle mandarei, hoxe mesmo, desde que corte, un xogo de garfos de prata electrolítica, de parte de meu avó, aquí presente, pois iso dos palillos está desfasado... ¡Parece mentira que unha muller prodixio siga con eses instrumentos tan..., rudimentarios!

-¿De veras queres que lle diga iso, iso tan ofensivo? ¡Mira que aquí, no noso Gabinete, gravamos tódalas mensaxes!

-¡Será desde que se noivou contigo...; e non me irás a dicir que ti, un home dos cinco continentes, es celoso ata ese extremo...!

-Celoso, non, pero nipón, si, ¡a moita honra! É unha cuestión de principios, de confianza recíproca... Ademais, xa sei que contigo non hai rivalidade, que os vosos amores son platónicos. Oes, amador latino, cambio e corto para que faledes directamente, que acaba de entrar Chi-Túa!

-¡Dirás, Chi-Miña, así, en primeira persoa...!

-¿Coidas que non sei gramática, incluso da parda? ¡Sayonara, viejo! ¡Cambio, e cedo!

-¡Ola, Chi-Miña! ¡Salama aleikum! ¿Así que, por aí, na rúa, palillando...? ¡Canto gusto me dá oírte!

-¡Ola, corazón! ¡Son unha facendeira terrible! Outras, outras coma min precoces, a estas horas andan pendoneando, vangloriándose pola Avenida Comodoro Ribadavia, ¡que é peor! Pero supoño que non me chamas con esta clave de prioridades para que frivolicemos, ¿ou si?

-¡Muller, non! A verdade é que teño os nervios escachizados, pero como me dixo o teu mozo, ese mangoneón do bandeón, que non sexa impaciente, pois..., ¡nada, que aquí me tes, nesta espera, dilapidando filosofía!

-¡Métesme nun brete, que xa sei de qué se trata! Por unha parte, de sabio a sabio, que entre nós non se pode andar con mentiras...; e doutra banda, que non quixera preocuparte... ¡Seguro que prefires a franqueza gaucha!

-Chi-Miña, queridísima Chi-Miña, quero que me fales coa mesma sinceridade do mes pasado, daquela cando me dixeches que estabas namorada da técnica xaponesa, pero que, de casada, seguiríamos sendo bos amigos, no senso máis puro desta verba, por suposto!

-¡Claro, home! ¡Amicus Plato, sed magis amica veritas! ¡Oh, que compromiso! Pero arrímate á varanda dese laboratorio-andador, que aínda tes pouca forza nas túas perniñas... O meu Hiro-Pito acéname que si, que te informe con toda franqueza. Daquela, querido LU, serei tan directa coma un cirurxián, que a cousa foiche así:

Aquí o meu mozo, que te quería coñecer a fondo para saber se nos conviña seguir coa túa amizade, estudou as gravacións das túas conversas, e chegou á conclusión de que no teu saber bítico fáltache unha compoñente sapiencial básica, máxime para un galego: ¡unhas nocións de Dereito! Estudar esa imperfección, esa descompensación túa, quitoulle noites de sono, ¡moitas!, pois este home, cando se pon de ganas, ¡invade o mundo!

-Muller, iso é cousa miña, pero, ¿non está ocorrendo algo máis, algo de tipo xeral, aquí, aquí en España? Abrevia, Chi-Miña, por Confucio cho pido, que ben ves que meu avó non está para traxedias...

-Todo se debe ao conflito xurdido na Unión Europea ao descubrirse ese fraude..., ¡que ese si que é un fraude de Lei! O tal Ansur, ese raposeiro, ¡ese pillabán!, rexistrou no Mundial de Patentes e Marcas, como correcta e completa, a súa fórmula maxistral… ¡Que digo maxistral: carísima, abusiva! Mais irei por partes: Esa carencia, aos inxectados, aos artificialmente precoces, como é o teu caso, pasaravos máis ou menos desapercibida ata que cheguedes aos dezaoito anos de idade... A partires de tal momento, sen unha formación xurídica equilibrada, entraravos, polo menos psicoloxicamente, unha especie de rebeldía mental, intelectiva que non visceral, co que vos fallarán as reservas; como se dixésemos, as pilas, as amnióticas D⁴⁰⁴. Daquela caeredes nun certo desequilibrio, tanto formativo como funcional...

-Estou atento, pero ardemos en desexos de que abrevies, Chi-Miña.

-En consecuencia de todo iso, teredes unhas descargas de adrenalina pois incubarán un virus informático raquídeo, de natureza 7A^----, Cobol interactivo, que vos humanizará paseniñamente, perdendo unha gran parte da vosa primacía social, xa digo, polos efectos da descomposición ribonucleica. Por se queres saber máis, será de característica ANAMANARF, con mantisa 3ⁿ. ¿Aprendiches a lección?

-¡Perfectamente! ¿Máis nada? ¡Iso é pouco, pouco para o que estaba temendo...!

-¡Nada máis! Incluso colaboraron connosco, neste estudio, aquí mesmo, uns bos amigos, unha equipa de biólogos, matemáticos, antropólogos e psiquiatras..., ¡pois non queriamos patinar contigo neste estudio! ¡Xúroche, polo meu Confucio, que esta é a verdade, toda a verdade; a máxima dedución que nos foi posible!

-Chi-Miña, daquela, ¡Handu-li-lah! ¡Eu, con perdón, cágome nas leis do diabro, veñan do Aranzadi ou do Congreso Mundial da Masonería, que tanto me ten! ¡Ao inferno con elas, ao inferno con esa compoñente omitida, fose ou non dolosa! ¡Viva a anarquía que nos espera, a do século XXI! ¡Viva esta acadia feliz; sen leis, sen ordes comunicadas, sen xustiza, sen preitos...! ¡Ujujú! ¡Viva Ansur, viva a nai que o pariu!¡Loor a Deus! ¡Al-lah Akbar!

-¿Eh, LU; ocórreche algo, volvícheste fatalista, musulmán, ou deches en louco? ¡Isto non estaba previsto...!

-¡Que me vai pasar, muller, meu encanto, que estou máis ledo có cuco! ¡Deu-volo pague por este descubrimento, ou mellor dito, por esta confirmación..., que eu xa andaba coa mosca tras da miña orella, así, por síntomas de cómo me sinto!

O rapaz mostrábase feliz, pero eu, que tanto sufro cando me enganan, e logo estaba iso de que o meu neno non ía chegar tan arriba como tiñamos proxectado..., ¡por culpa dun estafador, dun sabio estafador, que son os peores, pois os bobos poucas ou ningunha vez son axentes activos!

-¿Segues aí? ¡Non córte-la comunicación, aínda?

-¡Si, muller, que estou acalentando en meu avó pois acaba de levar outra das súas decepcións...! Atende: Cando saiades de lúa de mel, non deixedes de pasar aquí, por Galicia, que ademais de coincidir Ano Santo, heivos invitar ao mel das abellas de Quiroga; ¡pura xelea, de carpazas!

-Iso está ben, e agradécese, pero non acabei de informarte, de informarvos:Temos referencias, vía Pequín por suposto, de que a Presidencia do Parlamento Europeo ordenoulle ao voso que se deixen de coñas muslimes, e de pasarelas da Cibeles, que poñan ao Profesor Ansur a reconstruí-lo seu cacharro; que investigue e que logre, a toda présa, unha vacina que contrarreste esa insuficiencia, pois é un desprestixio para a Unión Europea. Ten que facer un scanner de inmunoloxía para ese virus informático dos bits líquidos, e se non o atopa rapidamente, este rexurdimento da cultura e da técnica española irásevos ao carajo. ¡Dixéronmo con esta verba, que eles non teñen elle! ¿Comprendes o pánico do voso Goberno, tanto que presume de haber creado ese Centro Mundial da Avogacía coas ínfulas de supera-lo Dereito clásico, o Romano e mailo Xermánico, Tribunal de Xenebra incluído? Pois isto abarca certos intereses económicos de enorme importancia para o equilibrio mundial..., ¡pero diso sabes máis cá nós! Tamén coñecemos de boa tinta, ¡china!, que andan por Madrid certos comandos ciáticos, de diversos servizos secretos, principalmente árabes, rusos e albanos, dispostos a todo, todos eles, con tal de rápta-lo Profesor, para iso, para que non se logre esa vacina. ¡É un problema, un descrédito para España...! ¿Si ou non si?

-¡Chi-Miña, qué grande es! Foi unha pena que non accedeses, daquela que nos coñecemos polas ondas, a comprometerte comigo, que ti es o mellor agoiro, ¡unha estrela austral! O dito, esperamos por vos, aquí en Galicia, precisamente na vosa lúa, que penso levarvos á catedral de Santiago, ¡agora que rompín a camiñar!

-¿Á do Pórtico da Gloria; esa que é Patrimonio da Humanidade, e por ende, nosa, de todos nós?

-¡Exactamente! ¡Daquela veredes o ben que tocan os anxos pétreos, fabricados por un simple canteiro, polo Mestre Mateo!

Chi-Miña insistiu, que ben se lle notaba que, amais de científica, tiña, ten, corazón, un corazón anxelical:

-¿De veras que non te volviches tolo con estes descubrimentos tan..., decepcionantes? ¿Por qué non nos transmites un raquideograma, en directo, de 625 liñas..., para facerche unha analítica de última hora?

-¡Que va, muller; estou perfectamente, tan ledo como cando rompín a andar! ¡Co que me gustan as cousas naturais e non esta voráxine da sabenza bítica..., pois ata teño pouco con quen falar que me entenda, fóra do meu avó! Escoita, Chi-Miña, non cortes, aínda non. ¿Oíches, e viches, polo teu tele-video, este bico tan churrusqueiro, o que acaba de darme esta rapaza da cofia? ¡Viña cambiarme os zapatos, para poñerme os de ruar! Meu avó, aquí presente, fíxolle en manda o terzo de libre disposición para..., ¡para que se case cun xudeu, e teñan unha filla, digamos que, digna de min!

-¡Canto me alegro por esas venturas, meu LU querido! Quedo feliz de saber que che espera un bo porvir, ¡tal que de semideus!

...

En vista de que todo ía normal, ou polo menos, relativamente normal, volvín á cociña, para xunto da miña dona, pero niso soou o meu busca, e acudín, de novo, ao laboratorio intelixente:

-¿Pequeno monstro, chámasme outra vez? ¡Pareceume oí-lo teu S.O.S. en si bemol, pero este udiófono ten as pilas algo baixas...!

-¡Tranquilo, avó, que todo está aclarado, aclarado e baixo control, que incluso me vai resultar satisfactorio! ¡Nesta vida non hai mal que por ben non veña! ¿Non se di así entre vosoutros, entre os senectos experimentados?

-¡A ver, logo; conta...!

-¡Eu nunca conto; eu digo, constato, explico, manifesto...! Estiven falando de novo con Chi-Miña, que chamou ela...

-¿E...?

-Mira se están ben informados eses chineses, que xa saben, e nós, agora, a través deles, o que van radiar desde o noso D.F., desde Madrid, en cousa de minutos... ¡Xa o están facendo! ¡Atende!

...

Volvemos a emitir, esta vez de orde gobernativa, porque acaba de producirse outro evento, igualmente inesperado:

Un comando suicida, previsiblemente da ETA REDIVIVA, que estaban acochados nun zulo da caseta de “Semillas Selectas”, anestesiou aos gardas da Moncloa, un por un, disparándolles proxectís de traxectoria rectilínea. Seguidamente produciuse unha forte explosión na Bodeguiña, se cadra ao caérselle ao vello Profesor algunha das súas cápsulas...

¡Tódolos indicios apuntan a que estaba experimentando sobre a posible vacina contra os efectos nocivos da carencia do seu sapiencial xurídico. O eximio Profesor Ansur Pérez de Castro é, ou máis ben, era, que seica se atopa en estado preagónico, Medalla Plus Ultra de Pernambuco, e Premio Nobel múltiple: Da Paz, da Química e da Cibernética, mencións que nunca foran concorrentes.

...

Interrompemos a biografía do Profesor porque neste intre pásannos unha nota de alcance que di:

Tódolos membros do Comando, aproveitando a confusión, fuxiron nun pratiño helicoidal, que os recolleu no mesmo heliporto da Moncloa...

Exactamente todos, non, pois a dous deles atopáronos na bodeguiña do búnker, ben privados por certo, que lle estaban dando lingotazos á garrafa do fino...

...

Por favor, non cambien de sintonía, que nos traen outro papel... Como apreciarán, trátase dunha fotografía..., que as novas voan tan rápido coma os pratiños, e á viceversa.

Recoñecerán este edificio do fondo da imaxe: ¡Trátase da Praza Imperial de La Habana! Dálles a benvida aos etarras o propio Superintendente castrista, Máximo Gómez de Castro, fillo dunha irmá dos Castro... ¡Isto, señoras e señores, non ten arranxo, que ben saben que co Imperio das Antillas, desde que os skin-heats de Raul Castro invadiron Norteamérica, non temos Tratado de Extradición!

Con respecto ao noso Eximio: Ansur morreu tal e como vivira, cun sorriso irónico nos beizos, tal que mofándose do mundo. ¡Loor e gloria aos inmortais!

Pola nosa parte, restablecida a normalidade, quedamos coa esperanza de que os “ansures”, ¡tantos discípulos que deixou!, continúen as súas investigacións, posiblemente coa colaboración dese equipo de Medicina Espacial do Observatorio de Piornedo dos Ancares, flor e nata da ciencia española.

Despois do, Ne recordéris peccáta mea, entoado pola Capela Sacra do Val dos Caídos, seguiremos coa nosa programación habitual nesta Emisora f.m. da Cadea DF 14, ¡que é a súa!

O meu neto e mais eu estivemos un bo anaco en silencio, ponderando aquela nova situación:

-¡Rapaz, isto que nos pasou, hoxe, hoxe mesmo, parece sacado dunha daquelas películas de ciencia - ficción tan en boga nas décadas 60/70! ¡Cústame crelo! ¡Quen o facía do Ansur, un home que peiteaba canas...!

El, na súa rotunda personalidade, tiña outras reflexións:

-Celébroo pola avoíña, que ela nunca entendeu, nin lle gustaron, os meus poderes intelectivos, tan..., ¡galopantes, tan desproporcionados! Teremos que dicirllo agora, agora mesmo, a touro pasado..., ¡antes de que outros lle vaian con chismes e con opinións indocumentadas!

...

Pero non acabara a xornada, ¡en absoluto! Voltos ao laboratorio, dinlle outro paso de osca:

-¿Dis de verdade, así, entre nós, que prefires subordinarte á natureza, aínda que sexa perdendo algunha das túas facultades excepcionais? ¡Pensa que non es o único, que coma ti hai un cento, arriba ou abaixo, ciscados por esta pel do touro hispánico..., toda a reserva do Occidente europeo!

-¡Totalmente! ¡Xa verás desde o Ceo qué aniversario tan feliz vou ter aos..., poñamos que, aos dezaoito!

-Oes, cariño, por se no Alén, con tanta bulla e con tanta gloria, se me esquece isto, esta efeméride, cando chegue esa data fai o favor de lembrarmo nas túas oracións, que sempre terei liña directa contigo...; ¡prométocho!

-¿Que dis, estás de broma? Os que se van ao Ceo, de felices que están, e de acompañados que se atopan..., ¡tararí que te vin!

-Comigo non vai pasar, que de cando en vez, como para daquela non terei voz, voz física se entende, penso deixarche as mensaxes por psicofonías, na pantalla do teu ordenador...; ¿váleche?

-¡Este avoíño que Deus me deu merece unha estatua...; polo menos, de buxo! Perdóame a vulgaridade, que quixen dicir, de buxus sempervirens...

-Conformareime cun ataúde, pero que sexa de carballo, ¡eh! Lémbrate diso: ¡Un ataúde de carballo, con táboas serradas ad hoc, daqueles da miña carballeira! ¿Prométesmo? ¡Xúramo polo Santo dos Croques!

Aquela nova situación deunos tema para falar, pois incluso me dixo o neto, tan elocuente coma se estivese dando unha conferencia no Círculo das Artes:

Chi-Miña

-Querido avó, viñas sostendo, repetindo, esa teoría daquel que foi Presidente de Checoslovaquia, o Vaclav Havel, que afirmou que..., ¡ah, si, xa me lembro! Afirmou que o fin do comunismo fora, antes que todo, unha mensaxe dirixida á raza humana, posto e suposto que ocasionou o ocaso dunha era, dunha Era Maior, na Historia, significando non só a periclitación ideolóxica dos séculos XIX e XX senón de toda a Idade Moderna, no seu conxunto. Pois ben, aquelas inxeccións inventadas, inventadas e aplicadas, polo Profesor Ansur, con todas as súas carencias, e a pesares diso, metéronos, de súbito, na Era Bítica, pois aos desta civilización, con ou sen leis, xa non hai quen nos pare. No meu criterio...

Viñéronseme as bágoas ante tal situación, na que eu participara, ¡polo menos afundindo os meus aforriños neste avance científico, ou pseudocientífico, que vaia vostede a saber!

-¡Meu neno, arrepíame oírte falar así! Por un momento pensei que volviades á estabilidade, á normalidade, ao ser humano, humanamente evolucionado, pero, con estas perspectivas, ¡non haberá quen vos salve das vosas soberbias!

-¿Estás pensando, analoxicamente, en Lucifer? ¡Tampouco é iso, meu Tato, meu Titor, meu Avoíño, con maiúscula, pois o outro, o paterno, afortunadamente téñoo no Ceo, ben seguro que exercendo de Anxo da miña garda...; e non blasfemes, pois a novos males, novos remedios!

-¡Non sei, non sei, que empeza un coidando que vos fai ben, pero despois vén a autosuficiencia, a soberbia científica..., o desmadre!

El, sen contestarme, púxose a facer ioga, que é o seu xogo preferido, pois este, doutras argalladas, ¡nin na primeira semana!, así que me retirei, en silencio.

Despois daquela serie de tensións, adurmiñei; por suposto que no meu fauteuil, cousa que moito me prestou, para seguir, para poder seguir, con estes cargos, con estas responsabilidades, que non son poucas, nin poucas nin cativas, pois o meu cativo..., ¡xa vedes!

Cando o meu netiño se decatou de que estaba esperto, sen darme ocasión nin de tomar un zume meteume noutro compromiso, pero esta vez con certo afago, ¡que non todas ían ser de area!

-Meu Tata, -¡chámame de mil maneiras, pero iso non me anoxa!, -agora que me salvei, agora que se salvou a miña xeración bio-informática dese cientismo galopante, abafante, abocados como estamos, agora, a unha madurez máis paulatina e máis tradicional, con tal de que logremos equilibrarnos, a título persoal, se entende, en canto ás carencias daquela famosa inxección, agradeceríache, moitísimo, que volvamos aos contos infantís, aquelas moralexas acordes co desenrolo normal dun neno da miña idade física; ¡máis ou menos! ¿Que che parece?

-Por min está feito, rapaz. Ademais, con estes aparellos que todo o ven, e que todo o escoitan, que traducen de calquera idioma, mesmo animal, andar aos contos naturais é o mellor teatro da vida. O malo será que tes que facer un esforzo de humildade pois, mal que che pese, aos dez meses xa superaches, moitísimo, o coeficiente intelectual dos sabios do XX, ¡e así non che vale un tema calquera!

-¡Iso non é ningún lastre, avoíño! ¿Non dis que é mellor ter que desexar? Cando se me arrefríe o cerebro, coa idade, daquela dedicareime a contárllelos aos netos, pois o que é a tradición oral non hai, nin haberá, ciencia infusa, nin infusa nin inxectada, que con ela acabe. Estiven matinando que os meus contemporáneos, os europeos, vanse levar o gran batacazo, a gran desilusión, cando aos dezaoito entren/entremos nesa fase regresiva, como agora se descubriu; en cambio, eu, grazas a ti, para entón estarei equilibrado entre a ciencia e maila imaxinación, entre as leis enciclopédicas do Aranzadi, estudadas, complementadas, por libre, coa túa inestimable colaboración, e maila anarquía que me pide o peito, este peito rebelde, einsteínico.

¡Puñeteiro rapaz, sempre atinado! Así que lle dixen, colaborando aos seus ánimos:

-Si, claro; os demais, os outros sabios, concretamente os bíticos, serán unha especie de xubilados, pero coa mili sen facer. ¡Con esa omisión do Profesor Ansur de Monforte saíulles o tiro pola culata, tal que aquelas balas deficientes que mercara Roldán nas Filipinas para a regulamentaria dos seus Gardas!

-¡Si, si; conforme en todo iso porque teño claro que os discípulos do Profesor Ansur non serán capaces de dar coa vacina! Ansur Pérez de Castro foi unha figura irrepetible da nosa historia; tal que Cristóforo de Castro Colón, Rosalía de Castro...; ¡e poucos máis!

Ata entón non me decatara desa coincidencia castrexa. Expreseillo:

-¡Oes, neno, qué casualidade: eses Castro, ámbolos dous, eran fillos de crego; e no caso concreto de don Cristóforo, seu pai foi un bispo, concretamente de Mondoñedo!

-¡Atinada observación, viejo, que diría Chi-Miña! Pois si, que por iso avanza máis o mundo, máis á présa, desde que deixan casa-los curas, polo menos en certos países, que xa non hai curas entecos. Ansur se non era fillo de crego, tiña pintas diso; ¿non viches qué beatífico morreu, qué expresión tiña naqueles planos que nos deu a televisión?

-¡Non sei, non sei, pois ese esquecemento, iso da compoñente xurídica..., iso tenme mosca!

-El declarou que fora un descoido, unha distracción, propia dun sabio...

-Ata o sería, -concedinlle-, que non hai que ser mal pensados. En todo caso, cando eu sexa espírito puro, e vague por aquí, daquela heiche escribir, no ordenador, canto descubra diso aló arriba, no Ceo.

Este neto, este egoísta, nin me deu as grazas polo meu ofrecemento, índose, de novo, aos seus asuntos:

-Esta noite volvín a radiar con Chi-Miña; mellor dito, chamáronme eles, que o fixeron para saber cómo vou reaccionando, cómo me vou criando. Sempre tan amables, que incluso lle perdín a antipatía, aqueles celos infundados, que lle tiven ao seu nipón; ¡ese Hiro Pito, un nipón que non pon pero quita, de aproveitado que é!

-¿E que, cómo lles vai a cousa? Esa parella sempre me caeu do máis simpático...

-Pois, que lles esbocei, abertamente, iso da miña reconversión humanística, e coido que me deron unha filosofía boa, aceptable.

Non lle entendera ao dereito, así que medio patinei:

-¿Cal é? ¿Acaso meterte frade, retirarte para un mosteiro? O malo diso é que quedan poucos onde escoller. Se cadra ese de Samos, agora que se dedican a estudar o panteísmo galego…; ¡unha tarefa inxente, vive Deus!

-Iso foi precisamente o que lles dixen, avó, que quedan poucos centros de erudición, pero eles opinan que sería malversa-los talentos que recibín de Deus a través daquela fórmula maxistral do Profesor Ansur. Calculan que no meu caso, posto que somos tan poucos os inxectados, debo dedicarme, desde xa, a civiliza-lo terceiro mundo, que esa si que é unha obra de Deus, en lugar de encerrarme para rezar nun cenobio, pois a oración, tanto se é propiciatoria como se é reparadora, pódea facer calquera, incluso un pobre de espírito, ¡cousa que eu precisamente non son! ¡Isto é complexo! ¿Entéraste, decátaste, meu querido avó?

Daquela dubidei, pois aquel asunto, aquela decisión, non estaba clara, en absoluto:

-¡Home, eu qué sei! Iso de irte polo mundo para dar exemplo, como fixo San Francisco Xavier, e con el outros grandes do espírito..., é bastante arriscado! Por outro lado, entrar no Opus, de facho, para ilumina-lo teu entorno, está moi visto, que xa non son aqueles tempos heroicos do Monseñor... ¿Ti, qué opinas?

-Tamén é arriscado vivir en España sen saber leis. Hoxe, tal e como están as cousas, non hai quen se libre de dúas ou de tres querelas criminais, ¡ao ano! Agora, nesta era, ademais dos gardacostas e dos contables asesores fiscais, precísase, moitísimo, un avogado de compañía, ¡pero en nómina!

-¡Poda que si, poda que si! ¡Deus, qué tempos aqueles...; despois de todo, aquela si que era convivencia pacífica, e mais queixabámonos!

-¿Tamén no Trinta e seis…? ¡Estás perdendo a memoria histórica, avoíño!

-Aquilo foi unha eclipse...; ¡por culpa dun tal Azaña, que non usaba haches nin para o seu nome; e menos o "h" de heroísmo, que iso, particularmente iso, os militares non llo perdoaron! ¡Afeitos ao estacazo, querían estacazo, e para que fose con “h”, “hachazo”, séxase, unha Declaración de Guerra, de Guerra Oficial, formal, que así perdían, pretendían tirar pola borda, aquela vergoña que lles quedara enriba desde o desastre de Annual, e iso sen lembrarnos de Cavite, e de Santiago de Cuba, que xa sería demasiado ludibrio! Os do meu século, os do XX, de todo isto non captaron a onda, a causa remota daquelas matanzas, utilizando como primeira materia, paradoxicamente, aos propios rifeños!, pero ti, meu neno, xa es doutra fornada, quere dicirse, ¡inembaucable!

O meu neto tiña analizado, comprendido e superado, aquel militarismo dos séculos XIX e XX, así que diso pouco quería saber, nin saber nin falar. Deulle outra volta á súa tarabela para centra-lo tema:

-Para que o entendas, avoíño: Chi-Miña, que está demostrando o moito que me aprecia, deume un consello do máis maternal: ¡que siga rigorosamente a fórmula do Lenin!

-Estimación terache, pero iso parece unha coña. ¿Seguir ao Lenin, agora, agora que incluso desapareceu a súa momia, e con ela, o comunismo..., incluso en Albania? ¿Despois de que Fidel Castro foi coroado Emperador das Antillas...? ¿Agora que o Partido Popular, facéndose popular, está escorado á esquerda, moito á esquerda do PSOE?

-Non é así, avoíño, pois a civilización consiste nunha suma alxébrica dos acertos e dos desacertos dun pobo. Lenin deixounos a exemplaridade da súa coraxe, e tamén a inmortalidade dalgunha das súas ideas xeniais, ¡que outras das del, vaia por Deus! Cousa diferente foi que non calculase os efectos da vodka nun clima frío, que ese foi o seu erro, o principal. Concretamente, a fórmula pragmática que propuxo foi esta: Dous pasos adiante, e despois diso, outro, pero atrás, a ceacú. Aplicada ao meu caso significa que, como a miña culturización avanza en progresión xeométrica positiva, polo efecto multiplicador dos bits líquidos que teño no cerebro, o meu equilibrio debe estar en poñer dous terzos do meu tempo consciente a cultiva-lo meu espírito sensible; ou sexa, as tendencias naturais, cousa que ti xa intuías. Deste xeito presentaránseme eses dezaoito anos cunha riquísima formación humanística, e por tanto, ireime desrobotizando sen perder facultades. ¿Comprendes iso, avoíño?

-¡Oes, polo menos a primeira vista, ese é un plan xenial! -Díxenllo en serio, afellas que si. ¿Quen ousa falarlle en broma a un inquisidor da súa talla?

-¡Naturalmente; moi acorde coas potencias da alma! Por todo iso quero que me trates, de hoxe en diante, coma se eu fose o neno que aparento ser no físico, séxase, un catralbo, un cativín. En consecuencia, gustaríame que volvésemos aos contos dos animais, aquelas traducións simultáneas que tanto me deleitaban cando tiña de tres a catro meses. Por certo, ¿que sería daquela xata, aquela Angustiñas, tan simpática que era?

-Por min, encantado, pero, ¿como facemos iso, con ou sen ordenador cromático? -¡Deus me librase de tomar unha decisión, e menos de tipo mecánico-científico, sen antes consensuala co meu rapaz, un neno prodixio tan prodixioso e tan..., argalleiro!

-Coa cámara ultrasensible, por suposto; cromatismo natural, N ^{+ +} H⁴; que as virtualidades externas, sen audición estérea e sen cor, son dun aburrimento insoportable. Daquela teremos que aplicar outra fórmula leniniana: ¡xa sabes, un pouco de sabedoría e outro tanto de inxenuidade! Así que inverte esa pantalla; si, avoíño, así, en posición retro, para empalmar cronoloxicamente co que xa coñecemos desa Angustias.

-Mira, neno, dálle ti aos mandos, pois agora xa te tés de pé, soíño, e a min dóenme os riles se me agacho. ¡Coido que así está ben; para nese punto, se che prace, e afina un pouco ese ton para que eu, na miña xordela, poida escoita-la conversa das vacas!

Compraceume perfectamente; esta vez, si; e a continuación propúxome:

-Despois deste conto, avoíño, se conduces ti quero dicir, se non levámo-lo noso chofer, -¡polo meu chofer sempre dicía "o noso chofer"; estes rapaces, que lle herdan a un xa en vida...!, -daquela podiamos darnos unha volta por esa praia artificial do Portiño, na Coruña, ¡que me sinto entumecido de tanto revirarme nesta gaiola informática!

-Pero aquí estás divinamente, que miúda caneta, ampla, intelixente, ofimática...; ¡xa parece unha nave espacial, grandísima, de gran conforto; homologada e absoluta!

-¡Pois por iso, avó, que precisamente por iso comezo a fartarme desta tecnoloxía e desta concentración mental ininterrompida, sempre en voga! ¡Coa de sereas en top-less, peitos ao aire, que hai na Coruña, daquela, un paseíño pola beira do mar...; eh, avoíño, cómo te vas poñer!

Só había un inconveniente, e fíxenllo saber, con toda camaradería:

-¡Non sei se mo permitirá túa avoa; e mentirlle non podo, que nos xuramos amor eterno, cando casamos por poderes, eu na emigración!

-Dille que imos...; non sei, unha trola piadosa: ¡a por sardiñas a Sada, que tanto lle gustan!

-¿Entón non poñemos esoutro aparello, o tradutor das vacas?

-¡Si, si; primeiro vémo-las vaquiñas, xa que niso estamos, que ademais leva pouco tempo, que son parcas nas verbas, nas verbas que non nas herbas, e rumian máis do que falan! Despois ímonos de sereas á Coruña, que sempre foi costume de bo galego acender unha vela a Deus e outra ao diaño..., ¡por se acaso! Xa o teño sincronizado; e aí están esas vacas, sempre lánguidas, aburridas e meditabundas. Escoita:

-Miña nai, ¿por qué temos que ir para esas cortes do Muiñeiro, tan húmidas? ¿Non dis que é mellor o malo coñecido...?

-¡Angustias, non sexas rebelde! Imos para aló porque tamén se vai, connosco, a nosa ama, esa que é viúva dun dos seus homes, dona Xoana.

-¡Cascas de castiro! ¡Ela vaise..., porque se vai para a casa do seu amante; alí, a Cas Muiñeiro, para enfariñarse algo máis; máis po, un bufo continuo!

-As cortes do Muiñeiro están máis limpas cás do Xoán, que en paz descanse, que mo dixo túa tía Parda, que a ela xa a levaron..., fixo este sábado catro semanas; supoño que foi vendida para gastos do enterro das cinsas, posto que o señor Xoán, cando ardeu naquel choque de vehículos, levaba encima os cartos dos porcos, e algún máis aínda, así que se foron con el..., ¡se cadra, ao inferno!

-¿Ti víche-los cartos, naiciña? Teño a impresión de que a Parda foi regalada; si, un coqueteo da dona para asegurarse o traspaso de cama, que agora a Xoana é unha viúva oficial, e por tanto baixou de cotización; ¡pola lei da oferta, obviamente!

-Estaste picardeando, picaroa. -Díxolle a vaca nai, sempre preocupada pola formación moral da súa xatiña.

-É cousa de miña tía, da Marquesa, que como é senlleira, ten tempo sobrado para andar aos contos.

-¿Sabes qué soe pasar coas senlleiras? Deus te libre dese estado, que acaban nas libras, ¡antes dos tres anos! Agora non che son aqueles tempos do xugo; ¡nin do xugo, nin das frechas!

-¡Afortunadamente! -Opinou Angustias, que ía collendo experiencia vacuna.

-¡Iso..., segundo e cómo se mire!

-¿Que sería dos velliños do Xoán, que agora non veñen á corte? -Angustias, con boa lembranza deles, dos seus coidos; en particular das súas caldeadas.

-Pois, que como a Xoana non puido ensilalos no silo sen que os botasen de falta, aí, nese lugar, optou por asilalos no Courel, nun campamento deses da Terceira Idade! ¡Súbenos á montaña para te-los máis cerca do Ceo, para abreviárlle-lo tránsito!

-¿Así que ninguén llos mercou, nin sequera polo seu Subsidio? ¡Seica hai subvencións da Xunta para acolle-los vellos!

-¡Que máis quixera ela que capitalizárlle-lo Subsidio! Pedía dous quilos; ¡dáme un quilo, e préstoche, alúgoche, un vello, coa cartilla na man!, pero as estatísticas dábanlles poucas probabilidades dunha vida longa. Miña xatiña, agora todo se calcula neste mundo noxento dos homes. ¿Sabes unha cousa? Despois de todo, nas cortes modernas nosoutras non che temos mala fonda...; ¡o malo é cando nos engaden ese butaclerol!

-Si, pero, estas do muíño, húmidas, ser son, ¡coma a ouca! Polo menos a caldeada é de boa fariña; ¿non si? -Quixo asegurarse Angustias, receosa daquel traslado. Seguiu comentando: -O peor que lles atopo é que así, illadas, non podemos aprender cousa algunha dos humanos; co ruxido dese rodicio, e coas fervenzas da auga, aquí maldito nada oímos, ¡e logo que non sabemos ler esas revistas que adoitan tirar á corte aínda ben non lles miran os santos...! ¿Ti non opinas o mesmo, tía Marquesa?

-É cuestión de truco. -Explicouse a Marquesa, unha tía arteira, arteira e saltasebes: -Cada vez que pasemos por xunto do banzado deste muíño, hai que empurrar unha pedra, como sen querer, dunha pegada torpe, das traseiras; así tupirase, de seguida, a billa! O muiñeiro, daquela, trancará o rodicio para encorar máis auga coidando que se lle baleirou o banzado; e con este motivo haberá silencio nas aceas, ¡polo menos de cando en vez!

-¡Iso é facer un dano, que logo parece unha trasnada, típica dos homes!

-¡Angustiñas, iso é facer un ben, para nosoutras mesmas; e xa que temos sona de torpes, polo menos sacarlle partido! Se non traballa o muíño, daquela o Muiñeiro dedicarase a parrafear coa Xoana, ¡que así saberemos cómo lles vai o plan!

En efecto, o plan do Muiñeiro ía garrafal, tal e como presentiran aquelas vacas tan pacíficas e tan observadoras:

Vacas bicándose

-...
-¿E ti, muller, qué andas peneirando, qué fas que non te ves á cama? ¿Sempre a teño que quentar eu, ou qué?

-É que estou de xeonllos, rezando polo meu Xoán. ¡Deu-lo perdoe e mo teña no Ceo, agardando por min para pagarlle os débitos conxugais..., tanto que lle adebedo!

-¿Agora que me tes xunguido, e deitado, sempre debaixo, acórdaste del? ¡Tarde piaches...!

A Muiñeira quería capitulacións, notarías, títulos de casamento, ¡como tódalas noivas!

-¡Ai, non; xunguido non estás, que aínda non fomos ao notario; nin ao notario, nin ao xulgado, nin á igrexa! Ademais, antes tíñavos aos dous e, mal que ben, cumpría cos dous; mais agora, co meu Xoán só podo cumprir pedindo pola súa ánima. ¡Por parte, téñolle medo!

-¿Medo, aos mortos? ¡Nin que foses unha curuxa! -Riuse dela o Muiñeiro, a callón.

-Medo a que me castigue..., por virme contigo sen gardarlle loito; ¡polo menos, un aniño!

-¡Iso é cousa de vellas; o loito lévase dentro..., ou na faldriqueira! -Cadora se ría máis, coma unha fervenza. A Muiñeira, cos seus remorsos, tremelaba:

-Pero..., a mais diso..., trouxen para aquí as vacas..., doce; ¡e unha delas..., polo menos unha..., debina meter en responsos!

Aquel anacronismo irritou ao Muiñeiro:

-¡Muller, iso das vacas...; el xa tivo cornos, de sobra, en vida! ¡Seino ben, e coma min, catro ou cinco!

-¡Ai, ho, non me digas tal cousa..., encima de que fun boa, encima de que repartín, contigo, contigo tamén..., aqueles zumes da miña mocidade!

O Muiñeiro non se achantaba, que está visto que Roma no paga aos traidores:

-Muller, só me déche-las sobras, o que lle sobraba ao teu Xoán, ¡que polas trazas era máis frío có meu can, un can de palleiro!

A Muiñeira deu en chorar polo seu posposto:

-¡Meu pobre, desde que gastou aquela zamarra, a rusa, aquela que trouxera seu pai da División Azul, nunca ben abrigado andou!

-Muller, paréceme que esaxeras, que se non andaba quente por fóra, co whisky da Hélène tiña lume de sobra; e xa non falemos do pemento que lle engadía a súa adorada polbeira... -O Muiñeiro, tan fresco el, volveuse a rir, a borbollóns.

-Estaslle faltando; ¡e quen lle falta ao meu defunto, a min traizóame! ¡Déixote, e voume desta casa!

-Ven á cama, muller, e non digas parvadas, que agora, como non tes ao teu home, o oficial, terás que abrigarme dobre, ¡coma as sabas, unhas veces por debaixo, e outras por derriba!

-¡Non tes decencia! –Xoana volveu a chorar, con moitos espaventos.

-¡Mira quén vai falar! ¡Ja, jaa, ja! -O Muiñeiro tirouse da cama e colleuna polo van, facendo que bailaba con ela.

-¡A ver se non durmo contigo…! -Ameazou, soltándose del.

-Agora non podes, que non tes escollenza, pois ese home está no inferno..., ¡por cornudo!

¡Deus, cómo se lle enfadou aquela prepa! Colleu unha manta, das que estaban no armario:
-¡Polo dito, vou durmir na cuadra, aí, nesas pacas do feo, por xunto das miñas vacas!

-¡Por min podes durmir coas galiñas, que se che parecen máis; e ben sabes en qué! -Repúxose o Muiñeiro, de pulgas, cabreado.

Aquelas vacas, coas orellas tesas, non saían do seu asombro:

-¿Oíches iso, Marquesa? ¡Fixémo-la boa, pois esa marrá vai durmir aquí, aquí mesmo, de par nosa!

-Angustias, non te apenes, que en peores compañías nos temos visto; polo menos esta Xoana non se envorca no xurro.

Angustias, sempre angustiada polo próximo:

-¡Iso é verdade! Pobres marráns, qué será deles; onde estarán hoxe, chegaríalles o seu Samartiño?

Aburridos daqueles episodios dos humanos, tan animais eles, foi o propio neno o que zappeou. Eu fíxenlle este comentario, tentando ser pedagóxico:

-Ves aí tes unha proba, definitiva, elocuente, de que a nosa civilización, en materia de sentimentos, déixanos por debaixo do instinto animal. Nós estamos matinando, sempre, no adiante, no proveito material; e unha simple xatiña, a bondadosa Angustias, está preocupada por dous marráns cheirentos que lles atufaban a corte, en Cas Xoán.

Sorprendeume coa resposta:

-Logo teño razón cando digo que o Profesor Ansur, tanta condecoración, tanto Afonso o Sabio, tanto Nobel da Paz, ¡e deixounos máis mecanizados que un submarino atómico! Por algo quero ter vinte e cinco fillos..., para que formen doce familias paternais, e outras doce maternais, ¡todas elas con máis corazón que cerebro!

-¿E logo, a filla que faga o número trece? -Pareceume que o ía pillar nun erro, ¡por fin!

-Non se trata de cumprir ningunha superstición, avoíño, senón de santificar ese número, pois a nena número trece quero que sexa monxa, unha monxa de tanto corazón como Tareixa de Avila; ou Tareixa de Calcuta, poño por caso. Por certo, vai sacando o auto; e de paso falamos dos meus proxectos, polo camiño. ¿Cando vas ao viño a Ribadavia, e así levas á Fili ao..., ao templo xudeu, para preparar esa conxunga, iso que temos falado, falado e calculado?

-Un día destes, rapaz; pero antes pasareinos pola Igrexa Católica, que eses xuntoiros teñen os seus ritos.

-Mellor será, si, pois encontrar un rabino nestas latitudes, segundo as estatísticas, non é cousa doada. Por certo, avoíño, ¿ti cres nas estatísticas? ¿Sabes aquilo de que se papas dous galos, e eu sigo no xaxún máis rotundo, aplicadas esas contas, resultará que cada un de nós manxamos un galo..., enteiriño? A mais diso, coida que, como Santiago foi xudeu, na Catedral poderían casalos...

-¡Rapaz, xa se che empeza a notar esa carencia das leis! ¡Cánones, meu neno; cánones; que polos cánones da Católica eses matrimonios mixtos non teñen bendición..., a pesares dos antecedentes do señor Santiago! Agora o beáti Iacóbi está nacionalizado galego por unha Lei Especial da Xunta de Fraga, ¡pero, nin así! Iso, esa contradición, ten graza: un apóstolo vido de inmigrante, ¡a Galicia, este país, este viveiro de emigrantes! Coido que sería por levárno-la contraria...

-Non lle vexo graza, avoíño; ningunha, -leccionoume, -que cada quen emigra a onde mellor o traten; e no caso do señor Santiago, ben agradecido debeu quedar da súa primeira visita, ¡posto que volveu ao país, de corpo presente! Encima diso, veu incómodo, todo humilde, nun barco daqueles nos que se exportaba, ¡xa daquela!, a nosa pedra, ¡en competencia coa de Carrara!

Quixen evidenciar a miña cultura, máis cativa cá del, por suposto, un infinitésimo, pero tiña o mérito de que os meus estudios, a partires da primaria, foron autopagados, naquel man-a-man co sabidechas do meu rorro, así que lle comentei:

-Agora que o penso: se cadra volveu porque aquí non había contaminación, nin mar morto, que se fose hoxe...; ¡hoxe maldito se viña o Santo Iago para repousar, e menos polas rías, que igual o esfolaban eses carabineiros para comprobar se os discípulos traían aquel corpo recheo de drogas! ¡Como cambiaron os tempos neste paraíso galaico! E falando de paraíso, chacho, ¿imos ou non imos dar esa volta pola Coruña, antes de que se retiren as sereas, pois á caída da tarde pásanse ás piscinas, ás climatizadas, a esas dos grandes hoteis!

Claro que aceptou e claro que lle valeu, que na Coruña non se cansaba de chiscárlle-lo ollo ás cascarilleiras, pero aquelas mozas non entendían que un neno de meses, tan cativeiro aínda; quere dicirse, cativeiro de corpo, que aínda vestía dun branco inmaculado, cuns zapatiños, así mesmo, brancos, tivese un desenrolo mental tantísimos puntos por derriba do de Einstein. ¡Deus, ao que chegamos! ¡Apiádate da miña titoría, e dáme forzas, Señor, para levala con aceptación cristiá! ¡Amén!

.../...

Pasa a

CONFLITO XERACIONAL –V-

Xosé María Gómez Vilabella