CONFLITO XERACIONAL -VI-

.../...

Para quen non coñeza a Serra de Meira, particularmente a morena do Pedregal de Irimia, mellor que describirlle o indescritible é invitalo a que se dea unha volta por aló, in situ, por esas paraxes fabulosas. Iso é o que fixemos, naquela ocasión, o meu neto e mais eu, atopándonos nas abas da serra cunha pastora das ovellas, tan deliciosa que xa parecía unha Heidi, á que lle preguntamos:

-Señora, por favor, ¿do están esas penas cabe das que Minius xorde?

-¡Anda este; chegou outro tolo! ¡Miúda confraría! -Daquela rompeu a rir, a cachón, que mesmo se cuarteaba polo van.

-Desculpe, señora, pero non entendo eses risos, nin tampouco esa expresión, aínda que, saíndo de vostede, é encantadora. -¡Algo se lle contaxiou ao chaval da miña galantería habitual! -Se aquí meu avó se expresou nun senso un tanto lírico débese á súa exquisita sensibilidade romántica que, como por metempsicose, perdura nel, consolidada, ¡a pesares da marcha que levan os tempos!

Parou de rirse e díxonos, poñéndose seria, case irritada:

-A min tenme sen coidado que lle entrase, ou que lle saíse; a psicose, digo; o que me fai rir é que pida as cousas por favor, que iso xa non se leva, ¡descantiá!, nin sequera neste Vilar dos Mouros, que é o pobo máis tradicional desta bisbarra. Pero, xa que se pon en plan carroza, eu, que son Licenciada en Letras, ¡pola universidade de Meira!, voulle responder cunha canción:

Esta é, cabaleiros, de Meira a Serra;
e aquestes loureiros que aos ventos

desafían,
xigantes son, que malandríns eran.

Esta é, cabaleiros, de Meira a Serra;

e aí abaixo témo-los frades do seu convento,

¡que de tanto mexar, ata o río lles medra!

-Pode ter algunha graza..., se acaso con boa música, ¡pero a rima é pésima, francamente! Iso á parte dunha certa grosería..., ¡con perdón! -Agora fun eu o que se puxo serio, pero ela volveu ás súas fervenzas, máis ben sarcásticas:

-A rima, neste Pedregal de Irimia, sobra, ¡que aquí a beleza é natural, meu vello! ¡Abre os ollos, e xulga por ti mesmo!

Coidei que era mellor sobreser aquel litixio e seguirlle a corrente:

-Niso concordamos, señora. E dígame a doncela: ¿por qué nos mencionou un tolo, antes? ¿Non será vostede a louca; aquí arriba, unha Licenciada, gardando ovellas...?

-Toleei..., por efectos dunha eclosión universitaria incontrolada, pero foi peor o caso do meu Ramiro, que el perdeu a ozca por culpa dunha explotación esgotada, aí cerca, nesas Pontes do tío García.

-¿Eclosión, explotación...? ¡Vostede aínda é máis trobadora que meu avó! Pero, a todo isto, ¿quen é o seu pegureiro?

-Ramiro é o meu trobador, cuxas aquelas ovellas mouras son; as miñas están branquiñas, que as lavo a cotío, ¡con deterxente biodegradable! Aquí mesmo, nas cen fontes mínias, cabe desta morena glaciar. Ramiro das Pontes veu, cando ao paro foi; e daquela mercou ovellas pardas, en lembranza do seu lignito. ¡Como ven, a civilización dá noxo!

-¿E vostedes, se están os dous tolos, por qué non casan? -Pincheina eu, maliciosamente, case que para divertirme, ¡Deus me perdoe!, de tan xocosa que se presentaba aquela situación.

-¡Iso faltaba, criar fillos para a Universidade! ¡Caput! Nós, para a feira; ¡sempre para a feira!

-Os fillos críanse para o Ceo, miña señora. Polo menos, iso intentei eu, con eles; ¡e cos netos, tamén!

Contradinlle, agora irritado por ofende-la nosa cultura universitaria, ademais das encíclicas papais, pero ela saíuse de lado, pola tanxente:

-¡Mire, señor romántico, ou como queira que se chame: Ceo mellor que este do Pedregal da Irimia, non é doado de facer!

-Xa está feito, que o fixo Deus, in illo tempore. –Contradinlle outra vez, pero ela tiña as súas teorías:

-¿De verdade? ¿Neste caso concreto, non terían algo qué ver eses políticos, eses que o inauguran todo? ¡Métense en cada obra..., sexa divina ou humana!

-Señora, fágalle caso ao meu avó, que el non minte, ¡nunca! -Avogou por min o meu neno ao verme tan frouxo en dialéctica.

-Logo, este señor tan periposto, gafas de ouro e todo iso, ¿non é político?

-¡Non señora, non pode!

-¿Por qué non? ¿Con esa cara de non ter roto un prato..., en toda a súa vida?

-¡Pois..., porque tamén é poeta, coma vostede! ¡É unha cuestión conxénita, de incompatibilidade absoluta! -Insistiulle o rapaz.

-Entón acompañareinos a onde está o meu Ramiro tocando e retocando na súa gaita, ¡na do fol! ¡Dá xenio o ben que a toca! Mentres lle atiza á rapsodia en fu maior das Pontes, eu apañarei lilas; lilas e breixos. Para vostedes, se as queren, ¡e do que non, para o carneiro marón!

-¿Que é iso de fu maior? -Pregunteille por preguntar, por segui-la súa parola.

-¡Que vai ser, fume sen filtros! ¡Séxase, contaminación absoluta, sublime, integral! Pero mellor, pregúntenlle; ¡pregúntenlle, e daquela verán qué ben toca; e logo que, despois da tocata, non se fuga! ¡Mesmo namora!

O seu barbas estaba cerca, aló arriba, nos cumes, o foise achegando ao grupo, paseniño e prudente. Nas presentacións:

-Aquí onde me ven, son Ramiro, Ramiro Caldeiro, Atizador honorífico das Pontes daquel señorito... ¿Como se chamaba...? ¡Si, muller, o monstro daquela negrura; tamaña monstruosidade…; unha paixase lunar, pero sen lúa!

-INI, meu amor; Instituto Nacional de Industria. -Axudoulle a muller, equivocándoo, ¡ou non!

-¡Un cabronazo! Volvendo ao presente, ¿cal de vostedes é enxeñeiro?

-Aquí o meu neto é enxeñeiro xeral, bítico, por vía intravenosa!

Inesperadamente, desaforadamente, aquel pegureiro deu en patear nun toxo, e ata que o moeu non parou, que logo parecía un poseso. Cando logrou serenarse un pisco, mirou para min, condescendente:

-Vostede, meu vello, pode quedarse aquí, nesta Serra; pero ese merdán da merda industrial, este cativo charlatán, que se dá de home..., ¡que non pare de correr, polo menos ata a horta dos frades de Meira, esa que mercou Figueroa, e alí, que se acolla a sagrado! ¿Que se cre este mocoso, que aínda está nacendo e xa é enxeñeiro, enxeñeiro xeral nada menos, un destrozón da bucólica!

Tratei de calmarlle aquela furia tan estúpida e tan absurda:

-Non se altere, amigo, que non vimos de traballo, senón de xira; ¡fin de semana, que se di neste país!

-¿Daquela prométenme que non farán calicatas, que deixarán en paz estas rochas, silúricas nada menos; que non desvirgarán esta Serra tan amorosiña, nin de día nin de noite, tan doce e tan limpa que é?

-¡Prometido; nin hoxe nin nunca, nin manual nin mecanicamente! ¿Onde che firmo? -Aseveroulle o rapaz, poñéndose máis serio que un bispo.

-¡Nese caso..., tan amigos! Chaval, se quitas esas luvas, daquela douche a miña man; ¡a man dun traballador honrado, e por iso, esfameado! ¡Reminiscencias arcaicas daquel desenrolo, tan criminal como criminoso, aquel dos tecnócratas franquistas, aquel que xuraron que salvaría a bancarrota do 58...! ¡Tras da espada, a cruz!

A min quedábame unha dúbida, e con dúbidas nunca me despido dos amigos:

-¿Por qué te proclamas así, Atizador honorífico? ¿É un título..., digamos que, laboral?

-¡Burros; sodes ben burros, máis cós da reata! Eu non cobro, xa non, pero respiro; tremo, mon Général, pero estou, aquí, nesta choza da touza, defendendo a ecoloxía, que aínda quedan por aí, nesta Serra, néboas daqueles fumes, meiras, chuvias acedas e todo iso. ¡Trá-la-rá; trá-la-riro!

-¿Sabes que tocas ben esa cornamusa? -Díxolle o neno, como sempre fala, coa sinceridade e coa solemnidade dun sabio.

-Mellor a tocaba cando tiña os pulmóns sans; ¡pero non hai problema, chaval, que as ovellas enténdenme; todas, a feito!

A rapaza deu en bicar no seu mozo, xirando todo ao redor, coma un muíño:

-¡Eu tamén te entendo, meu amor, miña xoia depreciada, que por algo son a túa moza! ¡Muá, muá! ¡Cólleme no colo! ¡Arriba; upa; veña, máis alto, que quero ver Lugo, quero saber se caeu esa muralla de tanto que a fan repicar!

-Don Ramiro, xa que vostede é poeta, díganos cómo é este mundo, visto desde aquí, neste Parnaso? ¡Coido que é o único que nos falta por saber!

-¿O mundo? ¡O mundo, meu vello, son eses homes da gravata, eses que andan co foguete no cu, ás espreitas dos tesouros! ¡Principalmente os enxeñeiros de minas; malditos eles, todos!

-Avoíño, coido que este señor non te entende; ti refíreste á capa vexetal deste mundo terráqueo, ¿non si? ¡Pola súa resposta, paréceme que aquí don Ramiro é máis sociólogo que botánico, e por iso lle senta mal a soidade desta serra, pragada de meiras, de meiras e de meigas!

Contestounos facendo grandes espaventos, tocado na súa dignidade máis íntima:

-¡Non tal, vive Deus, que a min tamén me gusta a prehistoria; todo o que sexa pre! Siglos ha que con gran saña asomou a esta parte un xeólogo, un explorador... Non tiña graza, ¡maldito que non!, pero Magnus Blikstad era a súa. ¿E, qué pedía? ¡Case nada: coroarse emperador do carbón! Daquela faría un pazo de tebras na galería máis fonda, ¡aló embaixo, cerca do inferno! ¡Tra-la-ri-ro, tra-la-rá!

A moza volveu a bicalo, poñéndose á defensiva contra nós, diante do tolo, coma se o protexese:

-¿Por qué se meten co meu home? ¿Non ven que este Ramiro está deliciosamente louco? Confunde ao Herr Magnus con aquel Carlomagno que asubiaba en Roncesvalles; ¡dous invasores! ¡Meu amor, un dez en Historia! ¿Sóbesme no colo, outra vez..., para ve-la catedral de Lugo, que antes non a vin por culpa deses rañaceos da Ronda dese heroe, dese Carreteiro, dese Carrero Blanco, ese que subiu ao Ceo desde unha mina...? ¿Vedes o que son as minas?

Aínda que parecían pacíficos, alí na Serra non acampamos; por se as reaccións súbitas, que tratándose de civilizados en regresión, nunca se sabe! Así que picamos esporas e fomos acampar á Fontaneira; certamente que con ventura pois alí aínda non chegaran os detritos humanos.

-Avoíño, ¿a onde...?

-¡Á Fontaneira, que estamos chegando á Fontaneira; aí abaixo, neses prados xunqueiros, nace outro fillo do deus Minio, o Neira! ¿Non quedaramos niso?

-¡Que a onde imos parar, digo, con iso da supercivilización desquiciante! ¡Empezo a ter medo, de min mesmo!

-¡Pois a Castro non podemos ir, meu neno, que alí non caben máis; e iso que o alargaron, que agora esas xaulas, esas gaiolas, van desde as Ribeiras do Lea as Ribeiras do Azúmara! Na Coruña, tamén; saturación: ¡hainos ata na Zapateira, naquilo que foi Clube de Golf, hoxe barraconado, circundado con barracóns, que os xeran esas Facultades! En Vigo acordaron habilitar aqueles transatlánticos, arrombados por economía, ¡desde que os liberan do seguro naval! Sonche tantos, tantísimos, e tan perigosos, que se lles desen desas pistolas de láser, non quedaría un cordo vivo nesta loita feroz, agresiva, disputándose, disputándonos, cada anaco de..., de..., ¡diso que chamades emulación, séxase, prosperidade!

-¡Tato, engorde, que es un derrotista de coidado, e iso que presumes de crente! -Censuroume o rapaz, con acritude.

-¡Anda que ti, un iluso, meu neno, se cres que esta porca civilización, galdrumeira e galopante, é boa para o benestar social! Teño pena; de ti e da túa xeración; ¡que Deus vos ampare, amén!

Daquela, a tal intre, se non fose pola vergoña, por ese machismo mal entendido que temos os homes, polo menos os da miña época, a miña sensibilidade pedíame chorar, a callón; ¡por cada pestana seu corgo!

-...

Despois daqueles percances coa bruxa do Miradoiro e cos tolos da serra de Meira, entrounos, aos dous, un misticismo tremendo, así que só nos superaba a miña dona nas prácticas relixiosas. Por aqueles tempos colocamos, se cadra inspirados pola nosa relixiosidade, no noso Grupo de Empresas, coa categoría de Asesor de Imaxe, ou sexa, de Conselleiro Consultor, un frade franciscano, todo piedade, que estivo moitos anos en Marrocos, e que foi, despois diso, Gardián dos Santos Lugares, retirado por enfermidade. Esas circunstancias, amén dos seus coñecementos idiomáticos, tiñan moitísima aplicación para as nosas relacións comerciais cos países árabo-xudeus pois aquel home sabía deles, da súa psicoloxía, os sete saberes.

Aquel nomeamento non constou na Acta oficial pero si na dos acordos reservados. Houbo unanimidade neste punto, e vouna transcribir porque coido que é un documento importante para cando se escriba a historia do yuppismo español:

Considerando que as Pompas sempre tiveron moito que ver coa Igrexa, ou máis exactamente, cos mandamais da Igrexa.-

Considerando, así mesmo, que a Orden máis inocente, e por tanto, a máis axeitada para servi-los intereses das Pompas Fúnebres, sen pompa nin vaidade, aparentes, perceptibles, por cuestións de imaxe comercial, é a Franciscana.-

Resultando que entre os franciscos que coñecemos ninguén máis cosmopolita, como corresponde ao asesoramento desta multinacional, que o beatífico Padre Anselmo.-

Resultando das nosas enquisas que está dando resultado, por exemplo no ámbito das finanzas e da construción, que é onde máis importa a confianza do parroquiano, a incorporación destes cregos polifacéticos, asociados como asesores espirituais.-

E por último, resultando que, no caso concreto do Padre Anselmo, cos seus votos de pobreza, non é previsible que nos formule reivindicacións salariais imprevistas.-

Todo isto ben batido e debatido, vimos en constituí-la Fundación de Obras Pías, con efectos de desgravación fiscal, que denominaremos, nesta fase inicial, Restauración e Repoboamento Monacal de San Francisco de Vilabade.-

En contraprestación, o Padre Anselmo entregarásenos en corpo e alma, ben alleo ao noso maquiavelismo fiscal de xogar en Sociedades coa correspondente desgravación.-
Terá mesa posta, intercalada, no comedor dos empregados, e en proba do noso sometemento á súa labor apostólica, de hoxe en diante os buzos de traballo dos nosos técnicos serán da cor da estameña francisca. Este cambio de imaxe das empresas do noso holding ten de avantaxe adicional que, se entrase nos nosos talleres a Inspección do Traballo, daquela pensarán que, en vez de técnicos sen asegurar, a xente que ande por aquí pertence a unha Comunidade Relixiosa..., ¡en visita turística!

Establécese a consigna de que tódolos operarios que vaian á Misa os sábados, terán semana inglesa; e así todos satisfeitos, pois xa que en España non se logra facer traballar á xente por afección, entendemos e esperamos que desta maneira o fagan por devoción; ¡co exemplo do beatífico e seráfico Padre Anselmo, por suposto!

Por tanto, cúmprase desde hoxe este nomeamento, quedando facultado o Psicólogo Comisario Responsable das Ideoloxías para dirixir ao Padre Anselmo na liña que resulte máis conveniente aos supremos intereses desta Empresa.-

Acordo unánime. Tódalas sinaturas do noso Consello.

¿Monumental, non si? ¡Hainas peores, pero están inéditas! Días despois desta fichaxe tiven unha conversa de alta teoloxía co seráfico, co Padre Anselmo. Saudoume el, que eu, coa de tarefas que teño ao meu cargo, non vexo nin os papeis que me van poñendo, a brazados, enriba da mesa:

-¡Pouco nos vemos, irmán! ¡Se Moisés, aquel liberador dos escravos, levantase a cabeza...!

-Padre Anselmo, os frades sempre me chamaron fillo; en cambio, vostede...

-É que estás algo chivani, máis que calquera frade dos de por aquí. A mais diso, es o patriarca destas empresas, ¡un socio fundador! ¡Que Deus te garde, que xa sabes que polo Imperio vaise a Deus! ¡Que máis quixeran aqueles que inventaron ese lema! E logo que isto parece ter algún senso patriarcal, ¡bíblico!

-Se o di por aquilo de que biblos equivale a papel, daquela é certo, que uns poucos pasan pola miña man, e pola miña firma. ¡Tantas cousas firmo, e tan pecadenta algunha delas, que daquela, cando sexa o Gran Xuízo do Val de Josafat, vou pasar un medo atroz! ¿Padre, botarame unha man?

-Fillo, tes a responsabilidade de conservar un pouco de tradición neste rabaño de tecnócratas descridos, impedindo en gran medida que se materialicen coa voráxine mercantilista dos tempos novos, ¡e todo iso ben patriarcal é! Así que, tranquilo, meu vello, que ti, co fraco que estás, ben cabes polo ollo da agulla bíblica; ¡seguro que si!

-A propósito, ¿como lle vai; a vostede, si, con estes rapaces? ¿Retórceno moito?

-Estou admirado deles, despois de todo, que nunca Misión tiven na que os infieis fosen tan receptivos. Poño por caso, onte, que me deixou admirado o señor Hiro-Pito. ¡Que elemento!

-¿Como así? ¡Conte, conte, que me fará graza!

-Pois, nada, que o pobre é tan traballador e tan bo catecúmeno, que este sábado ocupouse, el mesmo, de alancea-los ameneiros do Miño; e de paso, para non perderse a Catequese, pediume que subise con el ao helicóptero, e que predicase aos serradores desde aló arriba, por megáfono. ¡Mire qué eficacia; nunca tal se vira na historia da Igrexa!

Aquela cousa aínda tivera máis perendengues, pero o inefable Anselmo precisa certa moral na súa loita apostólica, e non era cousa de ensinarlle a parte sucia do seu labor. A verdade enteira foi que se nos esgotou a madeira dos cadaleitos, e por moito control de programa de stocks, por informatizadas que teñamos as reposicións, casos así pasan nas mellores fábricas do mundo, ¡que nin PERT, nin porras!

Coincidiu que estaba recén chegado Hiro-Pito, que viña pedir a nosa colaboración para que influísemos, como lobby que somos, na Xunta, para que lle proporcionasen catro ou cinco superpetroleiros de auga envasada, da do Miño, para trocala cos árabes por briquetas de petróleo seco, con destino ao Ártico, onde gastan moita enerxía na perforación deses túneles interoceánicos, eses que fan para buscar, en profundidade, ouro e diamantes de alta concentración.

Pois ben, como lle senta tan mal a inactividade dos seus socios, o amigo Pitiño, el mesmo, propúxolle ao Director Xeral de Recursos Ociosos, con competencias transferidas polas confederacións Hidrográficas, que nos cedese, graciosamente, tódolos ameneiros da ribeira do Miño, desde Tui á Pastoriza, coa condición de repoboar con álamos, que é unha árbore menos disecadora dos pantanos, ¡e xa se sabe cómo as gasta esa CEME (Comisión Ecoloxista do Mercado Europeo), así que miúdo favor lles fixemos, que ata saíu na TVG, Ente que agora, superada a súa etapa de F.E.N, só se dedica ao ecoloxismo! Como na Empresa das Pompas, que nas outras non, temos un excedente de morenos en plantilla, así, de paso, dobre favor o noso, que lles demos acción sen incorporalos ao paro racial, e de paso fixemos unha evanxelización subliminar.

A tala dos ameneiros en terreos pantanosos facémola tirándolles un cabo desde o helicóptero estático, mentres os de terra lle pasan a serra láser ao tronco; coa mesma, ízase a árbore, en vertical, e déitase despois o ameneiro na zona de desrame, cerca do cargadoiro, que nestas empresas, nas nosas, como vedes, todo son adiantos.

Outro día atopoume o Frade, ben mareado por certo, diante dunha morea de listados:

-¿En qué matinas, irmán, que pos cara de astenia? ¡No traballo tamén hai perfección, xa cho dixen!

-Sen dúbida, Padre Anselmo, sen dúbida, que en vostede témolo claro; pero non vou ocultarlle que ás veces renego deste netiño que Deus me deu, da caneta informatizada onde o criamos, rodeado de sabios, pero mais aínda daquela inxección, a dos bits líquidos do Profesor Ansur de Monforte, que tanta corda, tanta precocidade e tanta enerxía, nun ser humano, tanto saber acugulado nunha soa persoa, será un milagre que non fagan deste mundo un inferno.

-Ora et labora, irmán, que tamén Xesús lle deu á garlopa, ¡e mais puido vivir ocioso, e comer do maná do Ceo, a mans cheas, con só pedirllo ao Pai Deus! Non poñas esa cara de incrédulo, que nisto estou usando as túas propias verbas, ¡que ben que as empregas co persoal!

-Xa sei que o dixo para animarme, pero, nin así! –Rebatinlle.

O persoal é novo, e eu tiña que cumpri-la miña xubilación, que se supón que ma pagan para que goce do xúbilo, sen estas gaitas da economía somerxida...

Os franciscanos son brandos, xa se sabe:

-Iso é pecado, certamente, pero, como practicas a virtude de dar exemplo ás novas xeracións, que son algo preguiceiras, nese troco saes gañando..., ¡en gloria! ¡Da reservada, daquela da parábola dos talentos! ¿Enténdelo?

-Pai Anselmo, que xa llo quixen preguntar en varias ocasións: ¿nesa gloria que nos espera aos traballadores, haberá xardín? Mire, a cousa que peor levo neste mundo é non poder dedicarme ao meu xardín. Veu o diaño, ¡oito, que foron oito, oito firmas!, e complicáronme a vida, así que, das miñas árbores, unhas secaron, outras roubáronmas, outras achaiáronas, e as restantes coméronas as vacas de Xuncras, ese mal veciño.

¡Tanto traballar, e total para qué, para vivir nun desterro, nesta cápsula da nosa Empresa, neste edificio intelixente...! ¡Ríome de semellante intelixencia mecánica, aquí, captivo e arrodeado de mil botóns! Moito sinto non ter morto de veras, en realidade de verdade, daquela que tiven unha depresión intersecular; ¡daquela que testei!

Compadeceuse de min:

-Véxote derreado, meu vello; así que, deixa eses listados do teu ordenador; ¡e que os ordenen eles! Nós imos botar unha cana ao aire...; ¿sabes xogar ao dominó?

-¡Sei! Pero, ¿onde o facemos? ¡Están esas cámaras dos controis laborais, que espreitan e varren tódolos curros...!

-¡Cristián, na mesa das Xuntas non hai cámaras..., e como é mármore, lisiño, do de Carrara, aí corren ben as fichas!

-¿E se nos ve o meu neto, así, inactivos...? ¡Téñolle medo, sempre llo tiven!

-Daquela dicímoslle que vaia rezar, que á súa idade, no noso tempo, e na nosa cultura, os nenos non se repoñían aos vellos. ¡Xa está ben da tecnocracia inmisericorde, e destes mocosos prodixiosos! Mangoneóns da porra...; ¡que se vaian ao nabo de Lugo!

-¡Padre, cánta filosofía me está ensinando!

Agradecinllo ben, moito, de todo corazón, que xa estaba aborrecido do meu complexo de currante..., ¡sendo o patriarca daquelas industrias!

-¡Éche teoloxía, irmán; pura teoloxía, que Deus manda traballar, pero o que é a destallo, nunca!

Lémbrate daquilo do Evanxeo, Non amoreedes tesouros na terra onde a traza e maila ferruxe acaben con eles, e onde os ladróns asaltan as casas...

Non precisaba máis. Confeseime de plano, decidido a todo:

-¿Sabe qué lle digo, Padre? Pero voullo dicir en voz baixa, que poden estar activados os gravadores da seguridade interna: ¡Me cago no século XXI e nas febres desta supercivilización que..., que nin aos vellos respectan!

A súa absolución foi seráfica, plena:

-¡Ben falado, irmán; ben falado! ¡Veña! ¡Sal ti, se tes o seis dobre! ¿Que non o tes? ¡Entón, o cinco, o cinco dobre; e que viva a Pepa, tódalas Pepas, incluíndo aquela de Cádiz, e iso que era laica!

…

Dixo Cela, aquel Nobel, que as memorias deben escribirse coma se fosen crónicas, ¡asemade coas aventuras vitais! Pois ben, volvendo ás miñas crónicas, o caso é que veño de padecer unha crise de identidade tremenda pois deuse a mala fada de que o meu neto convocou unha reunión urxente por causa de que a Bolsa de Lugo estoupou por culpa dunhas OPAS hostís que presentaron os maragatos; ¡e daquela pilláronos, a Frei Anselmo e a este servidor, cruzando o seis dobre na mesa marmórea dos propios Consellos. ¡Imaxinaros a traxedia, cos socios que temos!

Pouco faltou para que nos mesasen as barbas. Ao Padre Anselmo perdoáronlle máis facilmente, se cadra porque ameazou con excomungalos por pincha-los ameneiros do Miño no sábado xudeu e no domingo católico. A min mandáronme, ¡de vacacións!, cos esquimós; se cadra co propósito de que lles morrese por aló, co frío, pero non conseguiron herdarme porque unha meiga noviña, das daquelas latitudes, deitoume con ela, ao carón das súas peles; das dela, quero dicir, e con iso fun reaccionando, como puiden; ¡e quen non, que alí, na civilización do Polo, todo é carne, que a ofrecen a tódolos invitados da súa confianza!

Hiro-Pito é tan aproveitado que ata se aproveitou do meu desterro para encargarme que lle conseguise a renovación do seu contrato de subministro de briquetas de petróleo; ¡así que estes rapaces nin naquelas vacacións, forzosas, me deixaron vagar!

Volvín do Ártico, semanas despois, que mandaron a por min ao Matu e mais á Fili, no seu foguete-rancheira ultrasónico, que ten raquetas para aterrar no xeo.

Mentres estiven ausente, a miña dona seica lles amargou a vida, fose porque me añoirase, fose por celos das esquimós; o caso é que foi decisivo o seu encordio de que, se non me amnistiaban, ela vendíalles o seu paquete de accións preferentes aos holdings da Maragatería. ¡Ante iso, xa vedes...!

En canto a Frei Anselmo, ¡un coitadiño!, andou, en todo aquel tempo de sanción, de interdito, máis calado cós mortos..., ¡porque lle perigaban os cartos da súa Fundación de Vilabade, que xa lle puxeran a primeira pedra nas obras do novo convento!

 
Isto évos un dilema: se a Igrexa non ten cartos propios, precisa pasa-la bandexa aos poderosos; e se chega a telos, daquela vólvese poderosa, e por tanto, prepotente, que non hai deus que aguante este mercantilismo terráqueo.

Amnistiado fun, en efecto, pero á Intervención non me devolveron, pois agora quen corta o bacallau, digo, os listados das contas, é un tal Iván, un Xanciño, un yuppie repescado, que se fora das nosas empresas alegando que estaba en funcións de superior categoría á da súa nómina. Pasárase a unha Auditora que lle repasa as contas ao Tribunal das Contas, ¡máxima autoridade na Contadoría da Xunta! Por iso, como agora coñece os antídotos de tódalas posibles trampas, contables e fiscais, fichárono cun contrato blindado, deses millonarios en euros, que me río eu daqueles do Barcelona.

Non me deixaron volver ao meu xardín das Andoriñas, non, que ben saben que sería o mellor xubileu. ¡Non teñen conciencia! ¿Á qué non sabedes qué ordenou o Consello Familiar? Veredes: Fili está a punto de parir, que será nena segundo estaba programado; en consecuencia, á miña dona encargáronlle dirixir unha clínica xinecolóxica que construíron, ao fondo do meu xardín, ¡arrincándome, de paso, unha sequoia! Agora, de momento, esta clínica está aberta ao público, para que así se manteñan en forma, e ensaien, a cotío, tódolos especialistas da mesma, pero tan pronto traian esa nena ao mundo, prometida desde xa ao meu neto, os profesores de partos iranse ao paro. ¡Como volo conto: sen piedade e sen recoñecemento algún!

Estes días, no mesmo edificio da clínica, empezaremos a grava-las leccións maxistrais, que lle serán aplicadas á nena, xa desde o seu estado fetal, utilizando métodos de estimulación cerebral programada. ¿Cales? ¡Nin me lembro de moitos deles! Por exemplo, o de Masaru Ibuka, que é musical; e logo están os de matemáticas e lóxica, do Instituto de Psicofonoaudioloxía, de Barcelona; o Tomatis-Comneno, de Trebizonda; o Haptonómico, que creo que procede da Universidade de Quebec; etcétera. Así que, con esta babel ao redor de min, terei que escribi-la crónica, como dixo Cela, "sobre da marcha", para que non se me esqueza nadiña de canto sexa importante.

Este niño de sabios, ¡ou máis ben, de víboras dirixentes, agresivas!, medio escondido no fondo do meu xardín, confinando coa carballeira do Chousiño, estará baixo o meu reitorado, obedecendo tal previsión á circunstancia de que, como agora non temos aquelas inxeccións do Profesor Ansur, hai que supli-los seus efectos a base dunha pedagoxía moi sofisticada, ultracientífica, ¡tal que para dirixir unha empresa!

Foi cousa do Padre Anselmo recruta-los sete sabios desta universidade privada, disfrazada con iso da clínica, que vén a ser, para que me entendades, unha especie de Escola de Tradutores de Toledo trasladada ao século XXI. O que fai de Decano é un Economista nipón, premio Nobel; e despois están: un Faquih musulmano, premio Nobel da Paz; dous rabís xudeus, premios Nobel en Ciencias Políticas; un Teólogo, xesuíta; un Políglota, do Opus Dei; a mais dun humilde Franciscano, especialista en Astronomía, que por certo foi o máis difícil de localizar, que sabios humildes quedan poucos neste mundo tan..., ¡tan soberbio!

A miña labor reitoral consiste, principalmente, en detectar, e por ende, abortar a tempo, calquera tendencia racista, ou persoeira, que aflore neste xineceo das ciencias. ¡Labor ardua, vive Deus! En definitiva, que estuden, que traballen, que convivan, pacificamente, sete sabios, pero sen que cheguen aos medios de comunicación as novas desta universidade privada, en evitación de que teñamos unha fuga de cerebros. ¡Competencia científica, que agora se di!

Tamén vos estaredes preguntando qué lle poden ensinar sete sabios a unha criaturiña, no seu berce, agora que non hai bits líquidos. Iso mesmo me preguntei eu, pero o meu neto, que segue estando en todo, téno perfectamente organizado: A equipa dos orientadores pedagóxicos para esta incubación, ou estimulación, cerebral, á que me refiro, está formada polo susodito, en colaboración con Chi-Miña e mailo seu Hiro-Pito, que por certo, moito se cabrea se lle chamo, iso, Pitiño. ¡Vaia ensalada, tres sabios dándolles corda aos sete sabios da telepatía, que nin que isto fose a fisión nuclear!

Mentres escribo, que por agora estes sabios rebordan felicidade co paquete de accións gratuítas que lles deron, de captación, de benvida, (o que non saben eles é que se trata de accións dunha sociedade instrumental descapitalizada ex professo, que só terá beneficios cando o trío financeiro llelos queira asignar, o que equivale a firma-lo seu despido ao pé dunha folla en branco), están ocupados no seguinte:

Hiro-Pito, baseándose en non sei qué descubrimento que fixo o meu neto sobre a vida de relación dos golfiños, daquela que visitou o Instituto Oceanográfico da Coruña, inventou unha gravadora especial que recolle a voz humana normal, pero que despois traduce as frecuencias emitindo ultrasóns intelixibles só por cerebros humanos nonnatos, ou sexa, por fetos que estean, aínda, no seo materno, virxes doutras impresións orais; unha cousa complicadísima, e aínda secreta, sen patentar, pero seica é eficaz, moito, ¡que por algo lla aplican á nena da Fili!

Deste xeito, e para poñer unha especie de exemplo: vai o faquih e le, diante dun aparello, un capítulo do Talmud; seguidamente comenta e explica o significado filosófico da lectura precedente, incardinada nun momento cultural histórico; e así o cerebro infantil rompe a traballar, coa impresión deses ultrasóns estimulantes e formativos que recibiu. Asemade, o feto ordena eses coñecementos adquiridos e as súas posibles aplicacións prácticas, coa velocidade do raio, sen lugar a ningún erro, contradición e/ou interferencia. ¡Algo incrible, que non o sei explicar mellor!

Os tres sabios da Casa, (¡fanse chamar, "Primixenios", que así son de pedantes!), Chi-Miña, Hiro-Pito e mailo meu neto, estiman que con estas técnicas, en cuestión de días, a nena recibirá, ¡ben dosificados!, tódolos coñecementos que acumularon os sete sabios ao longo das súas vidas. Nada máis nacer, esta nena prodixiosa xa poderá sentarse, no mesmo berce, a discutir cos doutores da Sorbona, ¡polo menos!, aínda que fisicamente estea en idade aparente de sorbe-los mocos. Para o seu desenrolo físico tamén inventaron non sei qué hormonas de crecemento, pero iso aínda o teñen en máis secreto có das ondas talénticas.

O principal problema, -e daquela tiveron que vir dez técnicos xaponeses especializados en ofimática-, foi amplia-lo barrelo do meu neto para que lle sirva á futura neta, que neses paneis de mando xa case que non había forma de poñerlles máis botóns.

Se a santa analfabeta que era miña avoa paterna, aquela irmá da muller de Salmerón, resucitase por un intre, e a sentasen nesta mesa dos Consellos, de seguro que morría, por segunda vez, coa impresión deste mundo científico, ¿ou alporizado?, deste século, do XXI, ¡que xa non sei qué nome merece! Isto é unha febre cerebral, un desenfreo intelectual do homo sapiens, que pode rematar nunha soberbia tráxica, por encima da do Lucifer, ¡que xa é dicir! Ata coido que calquera día cabréaselles Deus, se tal cousa fose posible, en vista de tanto racionalismo, imperante e mangante, absurdo; ¡en definitiva, abraiante!

Isto non vos é vida, pois, de estresado, de saturado, de esmendrellado, xa levo, ¡anos!, sen escribir unha triste liña da miña Crónica, ¡que non é o mesmo que facer unha crónica triste!

Primeiro, coa morte do Padre Anselmo, que levou a mal aquilo de que o sancionasen coa nosa separación, cando nos pillaron xogando ao dominó, e foi agachando as orellas por culpa de ir conseguindo as obras da súa Fundación de Vilabade, ata que un día decidiu irse co avó de tódolos Franciscos, con San Francisco!

E despois, máis a máis, que din os cataláns, coa crianza desta nena, da Briga, que me ten embelecado desde que me chama Aio, pero que me absorbe, mañá por noite!

Á Sorbona non foi, ¡nin falta que lle fixo!, pero fálame en tantos idiomas que me tolea. Xa participa, ás veces, nos Consellos de Administración, como Bolseira, ¡para ir afacéndose! Como tal, ten o cargo de Tradutora Oficial para asuntos de Asia e de África. No que está máis atrasada é en Historia Local, que diso, con tanto cosmopolitismo, ninguén lle falou. Hoxe concretamente tivemos unha charla sobre Historia Medieval, mentres nos poñían o almorzo. Ía contarlle os traballos e mailas aventuras que tivo Xelmírez, daquela, para acada-lo palio, e así converterse no primeiro dos arcebispos de Compostela, cando me dixo, ela, a miña Briga, que sempre está á que salta:

-Aio, xa tes a voz cascada, e ademais diso, estaste facendo reiterativo nas túas explicacións; ¿non haberá algún libro, ou un DVD, na nosa biblioteca, que trate exhaustivamente esa cuestión de tanto interese político, pois, co meu método de lectura rápida, infórmome antes?

-¡Si, muller, teño varios! Pero a xoia deles é a Romaría de Xelmírez, do noso ínclito don Ramón Otero Pedrayo.

-Daquela, ¿a qué esperas? ¡Veña, ponmo xa, aí mesmo, nese lectrone cerebral, no que estea libre!

-¿Prólogo incluído? ¡Ti aprovéitalo todo! ¡Non se pode negar que es filla de Matu!

-¡Naturalmente, de Matu e da Fili, unha parella de selección! Isto faimo ben, completo, desde a primeira páxina; si, desde aí, aí onde está o nome da editorial, ese COPY da gravación orixinal...

¡Xa mo parecía, que esta Briga ata aprende os pés do prelo, citas incluídas, que non se criou mellor bibliógrafo neste país do ler e tirar!

-¿Que minutado che poño, monada; o de agora mesmo?

-¡Pero, Aio, non ves que estamos en conversa, nunha conversa gratísima! O lectrone posmo..., aí para as doce, p.m., que daquela estarei durmida, e así non perdo un minuto, pois necesito o tempo para outras cousas. Iso á parte, e ademais, de que asimilo mellor, moito mellor, por ondas nocturnas, ¡sen as interferencias dos circuítos lumínicos!

¿Que vos digo? ¡Esta civilización do XXI volve tolo ao máis temperado! ¿Non vos parece que si?

-Ben, daquela, meu sol, ¿que facemos? ¡Agora, digo, mentres é día claro...!

Non debera preguntarlle, que sempre vai diante miña niso dos seus deberes.

-¡Non sei! Poderías falarme das túas aventuras, que esas non teño por onde lelas; poño por caso, daquela da Guerra do Golfo, cando te mandaron espreita-los curdos en vista de que sabes árabe, e de que tes simpatía polos bizantinos.

-¡Muller, iso é tabú para unha rapaza! Por aqueles tempos houbo dificultades coa avoíña pois eu tiña sumo interese en descubrir cómo eran aquelas princesas descendentes dos Láscaris-Comneno. ¡Xa sabes, natural curiosidade, por se encontraba algunha descendencia daquel Conde da Altamira, aquel que pelexou en contra dos turcos! ¡E a pouco me enleo cunha delas, pero a Rota, por máis que reclamei, non quixo desfacerme o vínculo matrimonial! ¡Pobre avoíña, qué desgusto lle din, daquela, cunha infidelidade da maneira!

-¡Vaia, vaia! ¡E despois diso, esta familia tente por asceta! ¡Non facía tal cousa de ti! -Chiscoume un ollo, pícara.

-¡Xa sabes, pecados da xuventude; séxase, peccata minuta!

-¡Non disimules, que ti por aqueles tempos xa peitearías canas! Cóntame, entón, calquera cousa das de por aquí; pero, xa sabes, nada de poñer o tradutor animal, que iso estivo de moda a primeiros deste século, pero agora, a estas alturas, resulta inxenuo. ¿A quén lle importa hoxe en día o que pensan, ou cómo pensan, as vacas galegas? ¡Iso á parte de que, coa industrialización, co leite sintético, co de millo, poucas quedan!

-Para variar, podo contarche unha historia, unha historia verdadeira, verdadeira e romántica, a dos amores de dona Catarina de San Tirso con aquel criado do Vasco das Seixas, pois xa sabes que dese asunto teño unha novela histórica, ¡como tantas cousas, a medio escribir, que non me chega o tempo a nada!

Pareceume que lle ía gustar este tema, pero marrei; ¡nisto tamén!

-¡Boh, iso dos amores románticos está tan visto que xa decaeu! Non me gustan eses contos tan..., inocentes, meu Aio. Quéroos de gángsters e de tuaregs; ou daqueles traficantes en droga dos anos noventa, que foron desterrados pola ONU á Quinta Galaxia; pero tamén me serven aqueles dos terroristas libios, ou de samurais gardacostas. ¡Cóntame calquera, con tal de que sexa X..., agora que non están por aquí eses carrozas do noso Consello! -Volveume a chisca-lo ollo, graciosiña e picaroa, para indicarme que estaba de volta e media de tódolos tabús.

-Miña Briga, ¡que aínda estás de pelargón..., por reforzado que cho poñan con hormonas e con vitaminas! Na túa idade débochos contar do estilo daqueles que platicaba co meu neto, daquela, aos tres mesiños; e máis adiante xa pasaremos, ti e mais eu, aos ásperos, incluso aos eróticos e violentos, ¡se do Consello Familiar veto non temos!

Xa me daba o corpo que o Consello de Familia non estaría polos nosos contos, por edificantes e construtivos que fosen, máxime sendo xudeu o pai da Briga, así que me encomendaron falar con ela, preferentemente, de Dereito comparado, que é un galimatías, unha cousa tan noxenta que me resisto a poñela nestas crónicas.

Andei nestes temas por algún tempo, pero o día en que pasou o incidente que referirei despois, arrebolei cos códigos pola ventá que dá ao horto de Xudas, que el seguramente prefire un toco de leis ás humanidades. Despois diso volvín á Botánica, pero non sen preito coa familia, que me querían desterrar, de novo, pero esta vez ás praias do Sáhara, que non é mal sitio, para aproveita-la chatarra, para que lles traballe, de novo, outras doce horas; para reactivarme, para lubricarme cun tratamento intensivo daquelas tuaregas tan ardentes, ¡un invento dunha tal doutora Asland, que volve a estar de moda!, pero o meu verde é outro, pois eu, sen herbiñas, sen xardín, non sei vivir.

Ocorreu que Briga, a miña doce Briga, con esta batifoula que ten das leis constitucionais europeas, preceptos coránicos e normas da Tora, emperrouse en que presentásemos un preito sobre os manantíos da auga de Ceuta, no Tribunal da Haya, como experimento ou modelo litixioso en tempo real, que esta xuventude do século XXI xa veño dicindo que todo o aprenden experimentando, ¡así sexa co lume!

Deixeime levar, que para esta nena non teño vontade propia, así que recollín as doce mil firmas que se precisan para someter ao Internacional unha cuestión desta natureza. ¡Boa a fixen, que case ocasionamos unha escisión de Portugal, que alegou dereitos de ocupación prima! Daquela, case, case, resucitan ao seu Rei don Sebastiâo. ¡Como non sería o balbordo, que ata na Praza do Rossío queimaron unha efixie do noso Felipe II vestido de Inquisidor! Eu ben lle dixera:

-¡Miña Briga, aquí, neste contencioso, estamos xogando co lume!

-Pero, tío, é preciso facelo, que nos serve de ensaio para deseñar, despois, a cuestión periférica de Xibraltar, que segue pendente, ¡a pesares dos séculos! ¡Ese asunto do Campo da Línea; ¡todo iso!

-¿Muller, quén se acorda de Xibraltar? ¡Alí só quedan os monos, e para iso, dexenerados!

Briga tiña os seus plans ao respecto:

-¡Claro, xa o sei; pero é unha pena tan..., tan mona! Nos ocos dela, alí onde estaban aqueles canóns, podiamos facer, nós, unha suite preciosa, con alfombras morunas e cortinas de azur heráldico. Os mosquiteiros podían ser de encaixe de Guipoor, contrabandeado por Alxeciras. E de música de fondo, meu Aio, ¿que che parece qué iría ben en Xibraltar?

Xa que estaba decidida, eu tiña que colaborar coa prometida do meu netiño:

-Muller, con aquel ambiente tan..., acuático, de música ambiente iría ben..., ¡o Concierto de Aranjuez, do Mestre Rodrigo! Pero ti, miña Briga, meu encanto, unha soñadora de infinitudes, ¿para qué queres esa suite nupcial se aínda estás solteira?

-Pois..., en reserva, para cando me case co teu neto. Aquí, con tantos titores, e ti de Aio, non me deixades especular; así ocorre que non teño ningunha propiedade que sexa miña, soamente miña, e non desexo ir ao casamento con dotes parafernais, que quero bens propios, propiamente adquiridos. ¡Tes que axudarme a logralos, así sexa atracando a punta de baioneta, agora que a xente lles ten medo, de enferruxadas que están!

Na miña colaboración entraban os bos consellos, por suposto:

-Iso está ben razoado, pero non esquezas que o fin non xustifica os medios; ¡nunca dos xamais, nin sequera neste século!

Tocoume no talón de Aquiles, na miña vulnerabilidade íntima, dicíndome:

-¡Pero, Aio, hai que ver cómo chocheas; iso era no teu, no XX!

-Nin me cites iso dos anos, que calquera día chámame o Padre Anselmo..., ¡para xogar un dominó celeste, con soles, coas fichas dos asteroides! Estouche feliz aquí, moito, agora que volvo a ter, agora que recuperei, o meu xardín, este das Andoriñas, que tantos suspiros me leva custado.

-¡Xardín, e netos nel, por afinidade e por consanguinidade; partida dobre, meu Aio, que era o que a ti che gustaba! ¿Non si? Vouche contar un secretiño, outro: Seino todo acerca de cómo se planificaron aquelas xestións, aquelas capitulacións, de Ribadavia..., que din coa clave do disco dos vosos arquivos reservados...; ¡pero diso falaremos outro día!

¡Condenada! ¡Esta rapaza non vai ter prezo para iso tan en boga da espreita industrial! Pero só lle contestei ao tema principal:

-Si, pero non; iso case é certo, pero aínda tedes que casarvos!

-Non hai présa, que o teu neto está tan atarefado nos seus Consellos de Administración destas cen empresas que logo parece Mario Conde, aquel dos 90. ¡Cómo será a cousa, que nin mira para as mulleres; nin ás fadas, nin ás madriñas, por louras que sexan! Por conseguinte, el non periga; ¡téñoo ben trabado!

-¡Meu pobre, qué pena me dá! ¡Moito diñeiro, moito saber, moita gloria, pero non vive a vida dos vivos! -Esa era a miña apreciación do caso, sinceramente e con profunda dor.

-¿Outra vez, carcamán? A vida é progreso, e o progreso é vida. Como di Chi-Miña, ¡Plus Ultra, viejo! ¡Sempre máis aló, como compre á intelixencia humana! ¿Ou logo para qué van servir tantos estudios que fixestes no XX, pois co paro laboral de entón só se vos ocorreu estudar? ¡Cinco universidades en Galicia, xa daquela...; cinco fábricas de parados, e a ninguén se lle ocorreu desintegra-lo granito, poño por caso, para facer esas xoias micáceas que tanta demanda teñen agora, nos cinco Continentes! Estudios sen pragmatismo é coma drogarse, ¡un prexuízo! ¿Non dicía don Mario, aquel Conde, que a mellor arma é un libro? ¡Daquela pouco caso lle fixestes, e iso que predicaba co exemplo, que miúdo segador!

Quedei escandalizado con aquelas filosofías tan yuppistas que non esperaba eu que a Briga, tan tenra aínda, estivese tan corrompida, tan contaminada, deste veleno secular:

-¿Plus Ultra? ¡Quen llo dixese ao Hércules, daquela que puxo as columnas fistérricas, que a humanidade deixaría de selo con tal de subirse á lúa! No fondo, dádesme pena; ¡e iso a pesares da vosa prosperidade!

Briga consolou en min dándome un bico na fronte:

-¡Pobriño meu vello, voute invitar a un xeado de arandos en augardente, cunhas pingas de xenxibre, que é unha cousa estimulante, para que che pase esa tristura!

Rifeille, de tanto que me desesperei con ela:

-Parecedes moi listos pero a verdade é que, da vida - vida, cadora sabedes menos; ¡e de entender, non digamos! ¡Oh século XX, con qué saudade te lembro, e iso que daquela parecíasme aloucado; é ben certo que tras dos tempos, tempos veñen!

Disimuladamente, subín á trasteira, para repanchigarme no meu fauteuil, que o temos arrombado entre uns libros que se amorean nunha desorde total ¡Quen pensa agora nas lecturas humanísticas! Din en lembrar, en lembrar..., ¡ata que me decatei de que estaba sorbendo nas miñas propias bágoas, tal que un neno desesperado, abandonado nunha caneta fonda, abisal!

Non sei se sería polas miñas chocheiras, pero o caso é que agora si que gozo, ou padezo, un auténtico xubileu, que foron prescindindo de min nas empresas familiares, e así atópome despreocupado de case todo o que non sexa xardinería, ¡que nin seguín con esta crónica dun xeito ordenado, secuencial! ¡Alá eles, que se maten a traballar, que ben levo padecido co alargamento da miña vida por culpa dos medicamentos, e moito breguei neste mundo inmisericorde, neste mundo enfebrecido, nesta fervenza dos netos!

¡Ai xa, ben digo, pero como non hai felicidade que cen anos dure, mira ti por onde apareceu hoxe, na miña carballeira, onde teño a hamaca, onde leo, acotío, os libros poéticos, só libros poéticos, que as malas novas que dan na tele arrepíanme, a miña Briga, toda preocupada, chorando! Deume unha aperta terrible, mesmo dramática, desas que dá ela, ¡pobriña!, cando ten algún desgusto, algún desazo, sexa físico ou mental, pois os superdotados tamén sofren, ¡máis cós outros, posto e suposto que teñen a súa sensibilidade máis tenra, máis cultivada!

-¿Aio, saberás gardarme un secreto? ¡Faime falta, que me proe na conciencia, e logo que ti es o único que me pode comprender!

-Briga, ¿como lle dis iso a quen gardou, por anos, os secretos das sete contabilidades, trabincadas, desta familia? Xa sabes que volvín a se-lo Interventor do noso holding en vista de que aquel Iván lles pasaba as cifras aos maragatos para que preparasen outra OPA hostil, deixándoo a el de Conselleiro - Delegado se chegasen a vencer. ¿Son, ou non son, credenciais?

-Aio, non sexas roleiro, que ademais iso foi..., ¡no tempo dos coches de gasolina! O meu secreto éche grandísimo; grandísimo e penoso; preocupante, pero moi preocupante; mesmo bizantino; ¡case de rango imperial!

-¿Non se tratará desoutro neno prodixio, ese que estudou Medicina en Santiago, aquel que me presentaches no Paseo da Ferradura?

Resultou que as miñas sospeitas eran certas, que vou canso, pero as miñas intuicións, o meu instinto, segue fresco.

-¡Vaia, pois si que conservas facultades! ¡Efectivamente! Estouche nun bo dilema: ¡Prometida ao teu neto, ao inigualable Miguel, e requirida de amores nada menos que polo príncipe Comneno, de Bizancio Nova, que ese é un Príncipe Azul!

A miña memoria decaera algo, pero só ata certo punto. Comenteille:

-Ben mirado, ese rapaz debera chamarse Eugenio, Eugenio ou Uxío, Osorio de Moscoso Comneno, posto que procede daquela Princesiña de Trebizonda que tivo amores fugaces co Conde de Altamira, daquela, cando ese prócer andou galeando nas súas galeras, por aló, no Mar Negro; quero dicir, no Ponto Euxino.

Regañoume, afectuosamente:

-¡Pero se ti es o culpable de todo, a causa remota do meu asunto, pois, con esa afección pola Historia, que é contaxiosa, agora resulta que me atraen os cabaleiros que teñen unha orixe señorial, ou por mellor dicir, azul!

¡Iso si que non, que me tocou na febra íntima! Recordeille que:

-Señorial tamén é o meu neto, que nós procedemos do Conde Gome, da Olga; ¡así que, por aí tampouco tés perda!

-¡Iso é certo! Pois ben que lle quero, e máis aínda que o admiro, pero, de tanto telo cerca de min, non o idealizo. En cambio, a ese Uxío, que xa sabes que vén do grego Eughenios, que significa ben nacido, de boa caste, basta que lle vexa un bisturí na man para que se me represente coma un espatario daqueles de Bizancio; ¡e logo que é tan dicidor, tan discutidor, tan lanzado, tan..., tan bizantino, que me prende a súa labia!

Moito meditei a miña resposta, que o asunto podía ter consecuencias incribles, explosivas. Unha reserva de esponsais, a prazo longo, é unha cousa arriscada, pois, nestes medios, ¡pode haber interferencias! Había que corta-lo nó, ¡así fose en estilo alexandrino, que miúda responsabilidade para min!

-Muller..., eses amores que percibes..., ¡non son tal! Polo que me contas, vén a ser un refresquiño, un aperitivo infantil... ¡Que cho digo eu, que pasei por outras parecidas cunha compañeira de mesa, aí cerca, na escola de Maxide!

-¡Refresquiño será, pero, canto máis penso nel, máis sede me entra!

Refresquiño era, en efecto, coido que si, pero podía ir a cousa a maiores, así que planeei, sobre da marcha, unha estratexia astuta, que non me daban ocasión para consultas, e menos aínda nun asunto tan persoal:

-Fixeches ben en contarllo ao teu Aio, que para iso teño unha experiencia notable, a cabalo de dous séculos. Dille que me veña ver, e de paso, para ve-lo meu xardín, o novo; calquera día destes, pero mellor entre semana, que o resto corre da miña conta.

O rapaz acudiu en cuestión de horas, obediente á chamada da súa Briguiña. Daquela díxenlle:

-¡Meu Príncipe, xa ía sendo hora de que viñeses admira-lo meu xardín! Non se achega aos de Babilonia, pero..., ¡é meu!

-E que o sexa por moitos anos, emérito señor. ¡Ave, Senator!

Demos en pasear, demos en percorrelo, gozando da súa vexetación luxuriosa, primaveral.

-¿Cal especie che gusta...? Aquí atoparás de todo, ou de case todo, e todo ao natural, que eu non teño ningún exemplar deses bonsais castrados, ¡castrados e mutilados!

-¿Iso, por qué? ¡Co de moda que os puxo aquel Felipe... ¿Como lle chamaban? ¡Ah, si, Felipe de la O; con O de Obreiro, por suposto! Se en vez de capa-los bonsais a título persoal, metese ao seu Amedo de podador, de xardineiro, mellor lle iría, ¡Emperador vitalicio!

-¡Sinxelamente porque odio as especies reducidas e/ou castradas, che repito!

O cabaleiro entendía de botánica; e demostroumo:

-¡Postos a elixir, se cadra prefiro ese Cedrus Libani, ese do fondo! ¡Son maxestosos, imperiais!

-¿Que, cómo dixeches? ¡Ándoche mal de audición, dun tempo a esta parte! -Finxín, adrede, feito un lagarto.

-¡¡Dígolle que para min os cedros do Líbano non teñen par!! ¿¿Oíume, Ilustre Patricio; oíume agora??

-¿Que, qué dis, que os liberocedrus medran pouco? ¡Estás equivocado; ti, de árbores..., coma eu de bispo! -Perdóame, Señor, que dixen unha mentira, pero, ¡era o meu xogo, por demais inevitable!

-¡¡Escóiteme atento, e axuste ese aparello!! Vostede o que precisa é un enxerto de tímpano, que xa llo deberan ter feito…, hai dez anos! Eu mesmo enxertei catro ou cinco, neste mes...; ¡éxito total!

-¿Que, rapaz, qué dis, que enxertas castiñeiros? ¿Por cal dos métodos?

-¡¡Non, señor; tímpanos, tím-pa-nos, nas orellas!!

-¡Ah; agora oínte! ¿Que vas chantar pámpanos nas miñas orellas? ¿E..., cánto..., cánto me cobrarías, co abono incluído?

-...

O rapaz escandalizouse dos meus disparates:

-¡Pero, Aio, co que eu admiro á Briga, cómo pregunta iso! Tratándose de vostede, incluso lle quedaría obrigado por confiarme esta operación. ¿Oíume ben, agora?

-¡Oín, si, agora si! Entón..., xa o pensarei; chamareite..., desde que me veña o trasacordo, que o teño tardío. ¡Ti es moi xeneroso, rapaz; quero dicir, Príncipe; si, moi amable e moi xeneroso, en demasía; volve por aquí, cando gustes! ¡Abur!

Pavonouse diso:

-¡Tódolos cabaleiros de San Eugenio de Trebizonda somos así, pois a nobreza obriga, e máxime a nosa, de rancia que é! A nosa Orde é un modelo de caridade; unha caridade que concirne, naturalmente, a tódolos homes, cara a tódolos nosos semellantes, sen excepción, sen distinción de categoría social e/ou raza; ¡todo iso é así, que para agarrados chegan os xudeus!

Pareceume que escoraba en alusión ao seu estorbo, ao pai da Briga, ao Matu. Despedino:

-¡Ti es un cabaleiro, sen dúbida! ¡Si que foi un honor conversar e ter tratos contigo! ¡Abur, outra vez!

-Aio, agora que se foi ese Comneno, ¡grazas, mil grazas! ¡Ti si que es un príncipe, un magnífico! ¡Vaia intelixencia natural a túa; se chegan a darche estudios, daquela, na túa infancia, e xa non digamos se che aplicasen ondas intelectivas...!

-¿Pourquoi, mon amour? -Eu facéndome o inocente, para asegura-la miña faena!

-¡Por iso de que Comneno é todo un cabaleiro! Estou admirada da túa sutileza en lograr que el mesmo se definise. Cabaleiro será, e xentil espatario, tamén, ¡diso non teño dúbidas!, pero, en materia de negocios..., ¡un diletante! ¡Tanto, que non lle chega á altura do betume ao teu neto, ao meu querido Miguel! ¡Mira que ofrecerse para facerche un transplante de tímpano, un enxerto, enteiramente gratis, sabendo que che podía mangar, como pouco, cen mil euros! ¡Cá, iso é demasié, unha dilapidación, que xa non estamos no Romanticismo! ¡Nin que fose un franciscano! Un home así, un manirroto, non vale para casado. ¡Fóra de min esa tentación, que xa me sinto libre, libre e desenganada!

-¿Briguiña, daquela, quitóuseche o namoro; era ou non era un refresco?

-¡Talmente; de raíz! Agora quédalle a ese pretendente a miña admiración, o meu afecto platónico, pero, ¡diso a casarme cun Santo, así se chame Uxío...! Máis ben debera chamarse, inxenuo, que non Eugenio, pois eses cálculos non levedan coa filla do Matu, meu pai, que por esa parte, son xudia, ¡a moita honra!

-¡Agora si que teño unha neta segura, segura e desenganada! -Dinlle una boa aperta, canto puiden.

-¡Tanto que si, pero foi grazas á túa xordeira simulada, que eu estiven a punto de caer nesa tentación, nesa miraxe!

-¿Á xordeira? Muller, algo tamén sería pola miña perspicacia, e moito, moitísimo, polo teu talento... ¡Dous: un herdado, e outro adquirido!

-Onde haxa un talento galego, ou xudeu, que se quiten tódolos sabios bizantinos, ¿non si, meu Aio? ¡Para talento o teu, e non é adulación!

-¿Sabes que me deches unha idea? Mañá mesmo te propoño para Directora Financeira do noso Holding, que xa estás madura, ¡para iso e para máis! ¡Dou fé!

-¡Aio, bonito, ti tamén es un cabaleiro! -E cubriume de chuchas, das pequerrechas, desas que tanto me gustan.

-¡Natural! ¿Non sabías que son Cabaleiro Espatario de Sainte Eugene de Trebizonde? E a maiores, mixto, asociado cos xudeus, que iso é cousa fina. -Xacteime, feito un pavo.

-¿Aio, qué vale máis, un talento xudeu ou un ásper de Trebizonda?

-¿Que vale máis, -arremedeina, -terte de prometida do meu neto, ou..., ou perderte de vista? ¡Rapaza, ti fas preguntas ociosas!

-¡Pero, Aio, eu ía de broma! ¡Canto che quero, avó, meu Tato, meu avó adoptivo, meu parrulo..., calvo, pero claro, clarividente!

-¡Entón, sendo así, e por esta..., pase! ¡Miña nena, quedas perdoada, perdoada e adoptada, que a partires deste intre pásote ao meu testamento..., para que teñas dote, a falta de bigote!

Démonos outra aperta, un rosario delas, coma dun avó a unha neta; adoptiva, si, pero, moi querida; unha netiña preciosa, adorable, morena, elegante, intelixente, ¡case unha Minerva!

-.- 

¡O TÉMPORA, O MORES!

Despois destas longas, enésimas, vacacións, dedicado case exclusivamente ao meu xardín das Andoriñas, teño os dedos agarrotados; supoño que será de tanto arrincarlles a herba ás roseiras. Pero isto non debera ser óbice, nin óbice nin atranco, pois incluso os ordenadores, agora, son fónicos, pero eu teclearei no vello PC, no dixital, como poida, esta crónica testamentaria, que é a final; un testamento enésimo, definitivo.

Non coidei de chegar con vida a este aniversario do meu neto, do Migueliño, pero estas pílulas da lonxevidade que nos receitou Chi-Miña á miña dona e a min, fixéronnos milagres.

Hoxe é un día sinalado, e por iso apresúrome a procesa-la derradeira crónica, ¡non sexa que me avisen para a Gran Viaxe, e quede inédita! Moitos din que chocheo, que se o rego sanguíneo, ¡cousas desas!, pero, chocho e todo, o meu voto ben que mo piden nas eleccións, que agora rexe aquilo de Senatus cum Populus, e os votos dos seniores valen o dobre. ¡Quen nolo dixese, no XX, daquela que Fraga tentou sacar adiante a súa Administración Única!

Teño que dicirvos, tamén, que non sei por onde rematar: Galicia, agora, chámase Galiza; mesmo como quería Castelao. España non existe; nin España nin Portugal, que os da Unión Europea chámannos, aos do Norte, Iberia Verde, ou sexa, Terra de Pastos; e Iberia Seca, ou sexa, Terra de Pastores, aos do Sur.

A primeiros deste século, do XXI, houbo unha guerra fría, global e globalizante, á que chamaron, Revolución dos Instrumentos Intelixentes, pero as guerras acaban agora, todas, por consenso, coa arbitraxe imperial do Magreb, por suposto, que agora é o noso protector; ¡quen nolo ía dicir! Todo quedou nun concurso de cen gaiteiros contra cen guitarras; ¡e gañaron os que sempre gañan, os do bombo; ou máis exactamente, os do autobombo!

En cuestión de xeografía, mal, moi mal, que tódolos países cambiaron; eu ando polo mundo grazas ao piloto do noso foguete, que me deixo levar, pero non coñezo a ninguén, nin sei os nomes das circunscricións económicas, ¡de tantas Unións económicas que se formaron ultimamente! Onte mesmo, que fomos á China, a por faroliños de papel, -despois direi para qué-, fixemos unha aterraxe desas que chaman técnicas, mesmo diante dun edificio marmóreo, de altas torres, arrodeado de cedros; daquela ocorréuseme dicirlle ao chofer, ¡Que ben reconstruíron o Tadj-Mahal! El riuse de min, da miña incultura, pois trátase, ou iso me dixo, do castelo-basílica da Orden de Trebizonda, que volve a ser imperio, un imperio cristián, aquel Territorio das ribeiras do Euxino. Nestas condicións, ¿que fai aquí un supervivente do XX?

A todo isto, aínda non vos falei da nosa Briga, ¡que desde hoxe será a miña neta efectiva! En idade aínda é unha nena, pero, como se parece á nai, á Fili, no físico quero dicir, só no físico, ten un corpo de amazona que lle serve, que lle servirá marabillosamente, para aleitar xemelgos, ¡que nin a loba capitolina! Estes egoístas queren te-los fillos a pares para aforrar tempo nas crianzas sucesivas; ¡o malo é que se van quedar sen avós!

Con esta inflación do euro hai que simplifica-las festas, ou sexa, aniversario e casoiro todo no mesmo día. ¿Lembrádesvos da peseta, aquela cousa microscópica…? ¡Onde vai iso! Cos euros non acabo de entenderme, pois ademais de ser uns billetes pequerrechos, en papel de asbesto, teñen ese mal nome, ¡un nome bárbaro!

¿Briga? ¡Xa o dixen! Esta rapaza é un feitizo de muller, unha rosa de Iericó, unha camelia que me ten camelado. A este calculador que teño por neto saíronlle as contas redondas; todas, ¡tal cal!

Como vedes, todo está a punto para inaugura-las doce tribos da miña proxenie:

Hoxe, ás doce polo sol, é dicir, pola vella, cásanse, no vello cenobio de San Cibrao, restaurado e convertido en Centro de Meditación das Novas Xeracións do Opus Dei. ¡Será un anticipo da Gloria oí-lo repenique desas campás chamando á voda!

¡Que anacronismo, cómo se me cruzaron os cables! Debera empezar dicindo que o Profesor Davis Two, do Instituto de Medicina Espacial de Piornedo dos Ancares, subsidiado pola Xunta de Galicia, como administradora que é dos óbolos comunais, non descubriu aquela vacina pola que morreu o célebre Ansur de Monforte, pero si logrou sintetiza-lo Aranzadi, en dez miligramos de líquido amniótico, que incorporado ao cerebro por vía raquídea produce unha simbiose neuro-vexetativa que detén a regresión do homo sapientísimo. Non vou entrar aquí no desenrolo desa nova fórmula porque aínda que ma explicou o meu neto, lo menos cen veces, sigo sen entendela!

Nin que dicir ten que estes rapaces robotizados, sen deixar de ser sabios, pasaron a ser humanoides, bondadosos e todo. ¡Unha marabilla xeracional despois de tanto sobresalto, despois de tanto conflito! E logo que desapareceron os cárceres, pois agora, as reconversións, ou reciclamentos, sexan psicolóxicos ou sociolóxicos, fanse, todos, por vía sanguínea, mediante transfusións de xente normal.

A esta voda non veñen Chi-Miña e mailo seu Hiro-Pito, ¡e ben que o lamento!, pola xustificada razón de que, por non sei qué fallos da programación do doutor Knaus, cargáronse de fillos. Mandaron a pedir media ducia de neneiras galegas, das melosiñas, pero ningunha lles quixo ir, ¡e iso que lles pagaban en iens certificados! Cruza-lo charco en aqua planing leva algo máis de media hora, e ninguén quere expoñerse á vomiteira de semellante viaxe polo Atlántico.

Quen segue vindo por aquí, a miúdo, e Hiro-Pito, pero el só, pois este negocio de converte-los toxos en hidrocarburos incontaminantes deulles resultado, ¡e hai que atendelo! Por certo que, co prezo que teñen os toxos hoxe en día, maldito se incendios hai; ¡coñezo familias que incluso os cultivan en macetas, mesmo nas galerías da Mariña coruñesa!

Outro si digo. Tanto falar de cousas accesorias e vou deixando de lado o principal: ¡As nupcias do meu neto coa Briga! Modestia á parte, eu son o mestre do seu protocolo, que mo pediron encarecidamente os noivos. Este é o noso planning, como agora se di:

A noiva vestirá camisola de liño con xemelgos de diamante luar, que son máis ben azuis, con moitos reflexos, con moitas radiacións. O neto, Migueliño, irá de pardomonte, con monteira de ídem e cirolas de liño cru, ¡que é a última moda! Ámbolos dous chegarán ao atrio parroquial en direccións opostas, ao trote, cabalgando en senllos cabalos árabes, o que se di puro sangue, regalo dun neto do Sultán Azul; concretamente, de Albenalmar uld Yilali uld Yusuf, do Sáhara. A min regaloume un cargamento de fosfatos para o xardín, pero, cando me decatei, xa o meu neto llelos vendera aos esquimós!

Para que non haxa malos entenderes, seremos dous padriños e dúas madriñas. Naturalmente, Matu e mais eu; Fili e maila miña dona, que a esta sentoulle de marabilla aquel soro rexenerativo, e agora ten unha cute brillante, como de veludo, que da xenio vela. Os padriños aterraremos na Praza do Convento; e conducirá o pratiño un dos choferes espaciais do meu neto, que será o que leve, despois, aos noivos a Venus, que agora xa ninguén vai de lúa á Lúa, que iso considérase unha miseria. Por outra banda, aquela monada de Xibraltar segue en poder dos piratas submarinos; ¡así que, de turismo nupcial, polo Estreito, nada! Quedaríalles iso de Mallorca, onde conservo moitos amigos, pero..., ¡non o quixeron! Non o quixeron por malsán, que hoxe en día, esgotados os solares, toda a hostalería é subterránea, que teñen a Tramuntana feita un Gruyere.

Mandei adorna-lo altar maior con chorimas e pampillos, tróqueles e ramallos de bieiteiro, que agora polo San Xoán vai quedar moi enxebre. Que se note en algo que son de dereitas, aínda que ese concepto quedou abolido na última reforma, no último retoque da Constitución Europea. Agora din: ideoloxía alfa, ideoloxía beta, ideoloxía gamma, etcétera.

Outra cousa: A partires do 2.016 vense votando desde a propia casa, por fax, utilizando a banda magnética das tarxetas do noso N.I.F., ¡así que, con esta técnica, acabáronse os pucheirazos!

Por se chove, previsoramente, fixemos construír unha burbulla de silicio cristalizado ao baleiro, na que pode celebrarse unha romaría das tradicionais, de grande que é. O menú será internacional, un pouco de aquí e moito de acolá, pero como desas complicacións culinarias entendo menos cá ninguén, que o meu sempre foron pan e leite, cachelos e touciño, con castañas de sobremesa, soutadas por min mesmo, ¡cando as había!, deleguei no cociñeiro-xefe do International Hotel, Inc.

A cerimonia será do máis sinxelo pois oficiará a Priora do Mosteiro de Santa Petronila do Barreiro, que acaba de chegar de Roma de recibi-las súas Ordes Maiores, ¡cum laudem! Esta muller sapientísima, que tamén foi tratada ao nacer coa fórmula dos bits líquidos do Profesor Ansur, fala todo cos ollos, de persuasivos que os ten. Agora que hai mulleres no presbiterio, xa se poden espelir eses curiñas marmexos, que aínda queda algún por aí, o que se di extra-viado; coido que se dedicarán ao confesionario, pois, ¡quén se atreve a confesarse cunha muller, co inquisitivas que son!

¿E que, qué máis? ¡Ai, si, os invitados! Como xa non quedan caciques, vulgo, conseguidores, facer unha lista de elite é complicado. Salvouse o compromiso grazas á psicoloxía da miña dona, que suxeriu non discriminar, de cantos coñecemos, con tal de que fose xente de bo humor, e particularmente mulleres feas, as máis feas, ¡para que resalte e contraste a suprema beleza da noiva, unha auténtica estrela, desas de luz propia!

Rematada esta crónica e sufocado por este apocalíptico vivir, pídolle a Deus que, como loitador nesta Guerra Santa en contra do ego e do xoio que nos invaden, canso de predicar co exemplo, e se cadra con poucos seguidores, me leve, axiña, do as mil hurís están, pero, a ser posible, que me deixe leva-los carballos da miña carballeira, hamaca incluída, como lle veño pedindo desde que tiven aquela depre, aquela cousa do meu testamento espiritual, aquela despedida mundana, aquilo de irme ao Ceo, si, ¡pero ao da miña Galicia!

A miña dona quere quedarse unha tempadiña máis, que as mulleres sempre foron así, unhas parteiras; ¡di que é para cria-los bisnetos! ¡Aló ela..., se lle aguantan os cadrís! Pero eu cansei, descantiá, abofellas que si, desta cultura de tolos, pois a Terra deste século XXI xa non é a miña Galicia, aquela Galicia que tanto me gustaba; ¡nin de lonxe! Xa non é aquela terra, aquela nai entrañable pola que tanto suspirei; ¡aquela que tanta morriña me leva dado!

Esta terra nova, este novo país, logo parece un formigueiro industrial; así que, por exemplo, en lugar de meigas saíndo de ruada coas vasoiras, no canto delas, os que despegan das fábricas, ¡que aínda que fumean, xa non son do caldo!, son estes rapaces, estes yuppies, vestidos de gris, cun attaché na man, montados en foguetes ultrasónicos, tamén grises, monopraza, de pastilla atómica, que saen acotío en busca de mercados, Deus sabe a onde, a qué planeta dos do ozono, pois a terra, toda, Galicia incluída, está feita unha braga, desde hai tempo; ¡noxenta, esa é a palabra!

Así que, avanzado este século, este XXI, e vistas as consecuencias desta cousa, desta ..., ¿civilización?, que axudei a facer, ¿a facer ou a desfacer?, ¡finis coronat opus!

¡Aí vos queda, toda para vosoutros, e oxalá atopedes unha fórmula axeitada, racional, para elimina-lo lixo, pois, do contrario, mal vos vexo; ¡mellor dito, nin desde o Ceo se vos verá, con tanta polución!

Aquí se despide o avó Xosé María, que tanto vos quere; e de tanto que vos quero, déixovos, en lembranza miña, esta Crónica íntima; íntima, e por tanto, certa, sen deixar de ser apocalíptica, que narra os avatares, os traumas, os conflitos, ¡algún!, desta transición secular, desta translación xeracional, convencido de que en tempos difíciles, á parte e ademais da fe, a mellor receita é un quintal de humor, pero tomado a pequenas doses para non caer no ridículo, no absurdo. ¡Probade, probade, por vos mesmos, pola conta que vos ten, que volo digo eu, que volo di o susodito, con tantísimos anos de experiencia, tantos, que xa nin os cumpres me celebrades!

-.-

¿Migueliño, gustouche esta broma, este xogo literario? ¡Daquela a sacarlle proveito, e que volvamos a falar das nosas aventuras, de vagar, no seu día, Aló Arriba, no Ceo, que vou meter de recomendación ao teu Santo, ao propio Arcanxo San Miguel, para que nos permita conferenciar nas Alturas, pero que sexa tarde, moi tarde, que che dea tempo para lucir os teus coñecementos aquí na terra, e de paso, que vexas instruírse, instruírse e situarse, en paz e graza de Deus, aos teus fillos, e tamén aos fillos dos teus fillos; con eles, a seus curmáns, pois para máis aló xa pedirás ti, que para algo che ensinamos a rezar!

¡Nesta espera, que Deus vos bendiga! ¡Amén!

Xosé María Gómez Vilabella