ESPALLANDO IDEAS -III-

.../...

¿Para que se lles pagaba ás carpideiras? ¡Obvio: Para carpir, para dar exemplo, para chufar ao defunto/á defunta, para enxalzar as súas virtudes…, xa que a familia non o facía, ou non tiña ganas de facelo! Por tanto, era artificioso, teatral. ¡Pagado, en definitiva!

¿Como se supliron as carpideiras desde que estas preferiron chorar polos seus, ou facer na media, en vez de traballar en negro, sen seguro, por unha esmola microscópica, ou nin iso, senón, e simplemente, por mera submisión ao caciquismo local? ¡Pois…, por algo máis caro: necrolóxicas, en prensa e radio, buses para recoller aos devotos da bisbarra, curas, cantores, coroas espectaculares…, e persoas piadosas que preguen polo defunto! ¡Que preguen, e, de paso, de apetecerlles, que carpen un pouco, para non perde-lo costume! No rogo necrolóxico tamén entran os xa falecidos, que por iso, e para iso, se poñen cruces (+) a continuación do nome dos falecidos con antelación. ¿Por que se están ausentes? ¡Para os enterros non, pois, na comuñón dos santos, baixan á terra para engrosar a lista de suplicantes…, para que asistan ao enterro, e, de paso, aos funerais, para que recen polos novos defuntos, polos que os seguiron no camiño do Ceo!

Signos externos, a barullo, hoxe coma onte, pero, por veces, unha omisión: Nin agora, que se pode, que deixan comungar sen xaxún, acoden a facelo tódolos familiares, ¡o que se di, todos!, pois, lamentablemente, veño observando que algún se encolle, non colabora nesa mancomunidade de fieis orantes, participantes no prego colectivo pola ánima do finado/da finada, que a tal momento, suponse, está Aló Arriba, rendendo contas. Segundo o entendo, comungar nos funerais é axudarlle ao camiñante a entrar no Ceo, avogar por el, impetrar benevolencia…, no suposto de que a precise, que igual non, que igual saíu da terra plenamente arrepentido, ou xustificado, que tamén hai santos en vida, santos que o son aínda que podan pasarnos desapercibidos aos demais, aos pecadores. Isto é grave, importante, porque supón unha falta de compañeirismo, pero, ¿de quen é a culpa de tales omisións? ¡Téñoo claro: Dos curas, que por cobra-la Misa, para que non deixen de encargárllela, para que non se enfaden, son compracentes cos parentes en lugar de advertirlles seriamente que, se eles non colaboran, pero todos, absolutamente todos, na Eucaristía, o defunto vaise sentir incómodo, incluso se leva unha caixa de ébano, señorial, acolchada, confortable! Neses momentos o mellor colchón, o único válido, son as preces, e mellor aínda as comunitarias, pero hai que dicírllelo, recordárllelo ás memorias fráxiles, se é que queda algunha neste mundo dos sobresaíntes, dos preclaros!

-.-

¿Que para que vale un xenro? ¡Un xenro bo, un bo xenro, é un seguro de vida, de vida segura! Dedícolle esta reflexión ao meu, que acaba de levarme a Lugo, e de retornarme, na dianteira do seu auto, feito un cacique! Si, un cacique, que tamén ían na dianteira dos autos de liña, cabe do condutor, na máis absoluta preferencia, naqueloutra crise, na que seguiu á desfeita incivil do 36.

¡Canto se lles debe aos xenros, e que pouco se fala deles, que pouco se eloxian, comezando por ese don dos netos que nos proporcionan, ou, como íamos ter netos sen xenro? A cambio, merecen, como pouco, invitalos a un “neto” de viño, na mellor das bodegas. Levados e traídos polos xenros, cos xenros ao volante, o mundo é diferente; non digo se mellor ou peor, pero, diferente. Descubrino onte, que me levou a Lugo, é viceversa. Desde aquela prehistoria dos coches de liña, que só puiden ir diante en contadísimas ocasións, cando non coincidía con un “don”, sempre me tocara facer de auriga dos meus cabalos, do propio auto, do auto propio.

Auriga de Delfos, o que queda del!

Cando conduces, o que ves, o que retratan os teus ollos, é o asfalto da estrada, e nel, unha danza de autos, que van ou que veñen; en definitiva, ameazas en potencia; por ende, tensión nos teus nervios, responsabilidades, non só contigo, contigo e cos teus, senón, e tamén, con respecto a ese próximo tan próximo, tan circense, que igual te poden tirar da corda como ti a eles. ¡Isto de conducir sen xenro é terrorífico, pero ten de bo que non matinamos, ou pouco, na responsabilidade conseguinte!

¿A parte negativa? ¡Ai, Deus, que me dan cambras con só referilo! A muralla de Lugo, de tan recia que é seguía estando no mesmo sitio, pero, o que é a paisaxe? ¡Aterradora! E menos mal que só se ve, só se contempla, só se padece, nas escasas ocasións en que tes os ollos libres para ollar alén das cunetas: eucaliptos, pinos, salgueiros, silvas, toxos, xestas… ¿Todo isto é o que temos para comer, para comer e para exportar, nós, os galegos, estes galegos criados na fartura das hortas? ¡Dan ganas de emigrar, pero, ao Ceo, pois a terra deixou de ser terra para converterse en inmundicia!

De chegados a Lugo, mesmo alí onde tomamos un café, ¡importado, por suposto, como todo, pois, de querer algo noso teríamos que pedir amoras, amoras das silveiras!, boteilles unha ollada aos periódicos do mostrador: “En Xermade, os lobos mataron un rabaño de ovellas, mesmo entre as casas…”  De lido isto alcei os ollos para dicirlle ao xenro: -Agradézoche infinito que me trouxeses ao meu Lugo, pero, co visto visto, pídoche encarecidamente que non volvas a facelo, pois, mentres conserve o carné, quero conducir eu! –Xosé María, iso por que, tan mal o fixen? –Todo o contrario, rapaz, todo o contrario, pois, como viña confiado na túa condución maxistral, vin retratando cos meus ollos este país dos meus pecados, e non resistirei a impresión se teño que volver a facelo: Quero cravar o iris no asfalto, no asfalto e nos demais vehículos, pois este país xa non é o meu: síntome un intruso, un exiliado, e desespérome; non quero volver a velo, non quero retratalo! En definitiva, que non estou disposto a comer, nin sequera cos ollos, eucaliptos, pinos, salgueiros, silvas, toxos, xestas…, ao longo de cen quilómetros; para iso volvo a Ifni, pois alí, polo menos, con espiñas si, pero había, tiñamos, figos chumbos!

-.-

Félix qui potuit rérum cognóscere causas. ¡É feliz o que puido coñecer as causas das cousas!, ou algo así! ¿Cantos hai deses? ¡Non deben ser moitos a xulgar por como xulgamos, como diriximos, como nos portamos! Puxéronse de moda as présas, e para máis adiantar, todo se nos volve nadar en superficie. ¡Deus nos guíe, que falta nos fai!

¿Que médico pode receitar remedios se ignora de onde vén o mal? ¿Tes catarro? ¡Pois toma un expectorante! Non, non señor, que iso é insuficiente se o marulo segue durmindo sen calcetíns!

Que non afondamos nas causas das cousas vese acotío, incluso en faladoiros de periodistas, de políticos e de economistas acreditados. ¡Hai que afondar, meus amigos, indagar, sopesar, pararse a pensar, porque sen erradicar as raíces está visto que as malas árbores agroman de novo, particularmente os toxos e mailas silvas. Xa sei que non son árbores…, pero son maleza! Por exemplo: ¿Daría tanto que facer ETA se a Francia de De Gaulle non se levase a matar con don Hermenegildo por culpa daquelas putadas que lles fixemos aos franceses no Protectorado? ¡Hai causas que veñen de lonxe, tanto coma isto, ou máis, e despois pasan desapercibidas, incluso aos periodistas máis ilustrados! ¡Cuestión de memoria, de memoria histórica; e paro, porque escribir destes asuntos é perde-lo tempo, que non me lerían, nin sequera os tolleitos!

-.-

A Lei das Causas Remotas, así como a dos Desagradecementos, son tan universais que se compren en tódalas latitudes; por tanto, chegan á miña parroquia, ao meu monte. Un caso: Aqueles dominicos, fose por folgados fose por vocación, afanáronse en ilustra-la parroquia, de tal xeito e tan a fondo que, cando veu a desamortización, e tiveron que concentrarse na Nova de Lugo, os mestres de “a ferrado” eran todos, ou case todos, do meu Montecubeiro, en cinco leguas á redonda! ¿Aqueles aforados, quedaron agradecidos? ¡Algo, si, pero tamén cabreados, pois, se antes pagaban foros, ao redimilos subíronse aos candeeiros, aos cangos, e non se cansaban de censurar aos frades…, por telos de caseiros, durante séculos!

A poucos lles teño oído que estivesen agradecidos pola cultura parroquial. ¿De onde nos viña? ¡Coido que matinaban que…, por ciencia infusa, herdada dos nosos pais! ¿E se os “pais” tiveron algo que ver coa “Ius primae noctis”? ¡Qui lo sa! O seguinte, con ese lastre, foi que a parroquia nunca resultou doada de rexer para os cregos subseguintes, con independencia das súas virtudes.

Traio a colación o caso de don Benito Castro Piñeira, que foi Párroco nos anos subseguintes á guerra: Mirade se era valente que, recoñecido por un taxista, en Madrid, (meu tío Alfonso Carrodeguas Freire, o pai da artista “Mercedes Cora”), chegáronme novas de que, ao final da contenda, presentouse na Porta do Sol, na Dirección General de Seguridade, con dúas pistolas ao cinto, reclamando o sobresemento da causa dun irmán seu, que as tiña difíciles co franquismo. Pois ben, nin con esa valentía persoal domeou a parroquia, ao cento por cen, que non lle perdoaron que prohibise traballar nos domingos, segui-las festas despois de posto o sol, e cousas así, que ata inspeccionaba nas festas, con unha lanterna de pilas, os arredores do campo. A súa pastoral levouno ao extremo de misar, ademais da conventual, en tódolos locais das escolas, cando estas cerraron por integración no CEIP de Castroverde, facilitándolles os sacramentos a cantos non puidesen, ou non quixesen, desprazarse. De obras de misericordia, súas, esta e cen máis!

¿Que premio recibiu, démoslle a Laureada? Cando, de velliño, se incorporou á Residencia de Lugo, non houbo nin unha copa de viño para homenaxealo, para despedilo; iso me dixeron, pois eu, daquela, estaba a moitos quilómetros da freguesía. Pero máis é, que ao seu enterro, só lle foron dúas persoas, dúas mulleres. Referiumo unha delas, Alicia, que a poño de testemuña pois aínda vive, en Santadrao, a Deus grazas.

Igrexa de Montecubeiro,

na que misou D. Benito durante 5 décadas.

¡Hai que ver canto duran os efectos das causas, de certas causas! Por se lle sirve de desagravio, corto, aquí mesmo, para rezarlle un “Padrenuestro”, pois, en castelán, si, pero a moitos lles ten ensinado a facelo!

-.-

A mal tempo, boa cara! Xa, pero, aos malos, así, en plural, como son os actuais, que? Unha cousa é o tempo revolto e outra un tornado; unha cousa é apearse do burro, e vendelo para comer, para pagar de estraperlo o que non chegaba da cartilla do racionamento, e despois andar a pé, como se fixo daquela da guerra, e outra, máis alta, máis difícil, apearse en marcha dos nosos autos, queixosos como estamos de que só nos permitan ir a cento vinte!

Subimos, ¡subíronos!, ao ceo da fantasía, máis alto do que o país podía resistir, e por engado, evadiron aquelas divisas que trouxeran os nosos emigrantes; multiplicaron a débeda externa, desviaron a produción por unha vía morta, pola do estancamento, etcétera, etcétera. ¡Ai, Deus, que precisamos un Moisés, outro, que nos libere desta escravitude, que empuñe a vara, e non o damos atopado..., sen listas abertas! Por non quedar, xa non quedan ferreiros que nos calcen os eixados para volver ás roturas, ás cavadas, así que, para aliviarnos, para manternos, só temos bafos de eucalipto..., nitens, para máis foda!

De postos a soltar lastre, onde temos unha certa economía é nos libros de Historia Contemporánea, que non serán precisos pois chega con baixar aos sotos destes rañaceos da euforia española para decatarse de que as prazas de garaxe se fixeron escatimando, atidos as medidas pretéritas, para, de inmediato, nas últimas décadas, insufla-los autos, de tal xeito que hoxe en día xa non caben naqueles trazados, rozan ao veciño, e incluso se dan casos de que haberá que facerlles cesáreas para libralos dos seus encadres. ¡Elocuente, non si? Daquela xa vedes que non pode haber lección máis sintética, e á vez máis elocuente!

Nos meus tempos tiñamos un remedio eficaz para as intoxicacións, chamado Depurativo Richelieu, pero, de presente? ¡De presente, con efectos a curto prazo, só vexo ese que se titula, “Sufre e Cala”! Hai outro, pero, como a xente se cansou de rezar…! Aínda así, vouno intentar, pois os Evanxeos lémbranme que Xesús sempre atendía as preces dos pecadores, particularmente as dos pobres, que dos ricos estaba farto: ¡Meu Señor, suscítanos un Moisés que venza aos faraóns actuais, que nos libere deles, nesta España faranduleira, pero que o faga cunha vara pois o que é de espadas chégannos, e sóbrannos, con eses cabaleiros indolentes da baralla tabernaria!

-.-

Esixamos, pero, comezando por nós mesmos! Esta é a receita, e non hai outra para esta España, para esta Hesperia, para esta fenicia i-spn-ya, mercantilista e pecadenta, para esta terra de coellos acazapados, uns bichos notables, que sempre se caracterizaron polas súas virtudes, singulares, típicas: comellóns, escorregadizos, e..., fedellóns! Isto último non é verdade, pois á vista está que a poboación vai a menos. ¡Si, pero non, pois é unha cuestión de técnicas!

¡Hai que volver a predicar, hai que pasar ao anverso da moeda un, Ora et labora, precisamente no sitio onde campaba aquel triunfalismo de “… por la gracia de Dios”. E de paso, trasladar ao reverso o acertadísimo, ¡aquel si!, “Spain ist different”. ¡Vaia se o é…, de momento!

Nalgunha parte vin este anuncio, e non resisto a tentación de plaxialo, dada a súa elocuencia. Só faltou engadirlle: “… que use burka”!

Bromas son bromas, pero a cousa é seria, seria e prolongada a menos que fagamos un sincero propósito de emenda, pois, o de censura-lo próximo, o de bufarlles aos políticos, de pouco vai servir se non comezamos por nós mesmos, pola propia rexeneración: ¡Hai que comezar por dar a Deus o que é de Deus, e ao César o que é do César! ¿Darlle? ¡Iso, advertencias, tamén advertencias, comezando por aquel, esquecido, “Cave ne cadas”. Os césares caen porque son endebles, débiles, de igual natureza, de igual procedencia, cavernícolas en definitiva, primus inter pares, criados no mesmo ambiente, drogados coa mesma droga: a de comer coa suor do de enfronte, e non co da propia fronte!

De onde arrastramos esas malformacións? ¡Uih, de lonxe, desde os mesmísimos fenicios, que nos ensinaron mercantilismo; despois viñeron os romanos, especialistas en facer decretos para burlar as leis, tanto as divinas como as humanas; o hedonismo, que o aprendemos dos califas; o ouro, que o trouxemos de América, a cambio da nosa mestizaxe, e de levarlles escravos; máis tarde emigramos, os galegos maiormente, e non paramos de remesar divisas…, para que as divisasen outros!

En definitiva, onde está a receita? ¡Xa o dixen, en volver ao Ora et labora dos nosos frades, en darlle a Deus o que é de Deus, e á Patria o noso traballo, a nosa economía, pero tamén as nosas, xustas, esixencias! ¡Dixen!

-.-

Fortunáte sénex! ¡Virgilio, Virgilio, déixate de coñas, que non hai ancián feliz, salvo que viva nunha cela, sen periódicos, sen radio, sen televisión! ¿Daquela, si? ¡Claro, certo, pois daquela só tiñades escravos, pero, ao de hoxe, a Historia deu unha reviravolta despois dunha tempada de poñérsenos de lado; agora púxose co de arriba para abaixo: somos escravos os que nos tiñamos por amos…, por amos anda!

¿Quen pode ser feliz, quen se pode considerar afortunado, cos remorsos de tantas omisións, de tantas permisividades, que ata lles demos carta branca para administrar as suores de toda a Idade Contemporánea? ¿Que os poderes son revogables, de catro en catro anos? ¡Xa; pero, nas próximas, a quen escollemos se non os hai mellores nesas pirámides das listas cerradas, pechadas, encadeadas? ¿Que lles deixamos aos nosos netos, á parte da lembranza do parvos que fomos? ¡Como non sexa “terra na Habana”, pois a de aquí…, xa o vedes, a eucalyptus nitens, e nós comendo patacas exipcias, leitugas do Garb, do Rif, regadas polo Lukus, que, comparadas con aquelas do noso Lugo…; trigo de Ukranía, noces francesas…!

Avoíño, vello Xeremías, xa está ben de xeremiadas! Para de afeitarte, deixa a barba, ou polo menos tres pelos no teu petelo engurrado, paga un botellón, e vente connosco de ruada! ¿Vale? ¡Oes, neno, para chocalladas teño abondo con ler a Virgilio sen aguantar os vosos decibelios! Ide de rúa, ide, e aproveitádea…, que logo teredes que emigrar, aínda que non sei para onde pois todo o habitable está poboado, e do resto, como non sexa de cameleiros no Sáhara…! 

-.-

Un dos meus lectores, escandalizado polas miñas xeremiadas, acaba de mandarme un PDF que pretende ser esperanzador, (realmente é unha propaganda política, clarísima, e con mala uva), “Para recordar de donde venimos”, cunhas fotos tétricas, estremecedoras, do século XX, nas que loce unha “Cartilla de Racionamiento”:

Contesteille co seguinte: Hai unha diferenza importante, pois daquelas miserias fomos saíndo co esforzo dos que quedaron, e, asemade, coa escravitude e cos riscos dos que emigramos. De subidos á medianía, neste século, no XXI, roubáronnos a escada, e agora tócanos baixar, retroceder…, en caída libre!

-.-

¿A morte, esa viaxe, ese accidente, esa despedida…, en definitiva, ese xuízo? ¡Iso non vai comigo, que son inmortal! ¿Para que me vou preocupar por eses episodios aos que chaman pecados, pois, se non morro, líbrome da reválida? Non teño dúbidas de que nesa crenza abunda a inmensa maioría dos humanos, e por iso pasa o que pasa, somos como somos, portándonos como tales, como inmortais!

¡Que raro, non si? ¡Non tanto, pois tamén xogamos á lotería na seguridade de que nos vai tocar; insistindo nesa afirmación, ano tras ano! En certo modo esa obsesión é boa cousa porque así, aínda que pequemos, andamos ledos, confiados, cos remorsos arquivados nun costal. Os costais chámanse así porque os levamos detrás, nas costas. ¡Daquela tampouco os vemos! Os burros levan a carga, e non a ven; ¡certo, tampouco!

Dicían os nosos vellos que, No pecado sempre vai a penitencia! ¡Boh; cousas de vellos, torpezas da idade…, da de algúns! Hai quen di: O testamento debe facerse de mozo, para non deixar conflitos, ou os menos posibles! ¡Propaganda das Notarías, eses presumidos tan presumidos que ata presumen de ser a fe pública! ¿Fe é crer no que non vimos, non si? ¡Daquela, cantos coñeces que pasasen dos cen? ¡Iso pásalles aos que amaron ao próximo máis que a si mesmos, aos que se preocuparon moito dos demais, e pouco de si! ¡Eu son eu, pois iso das “circunstancias” foi unha inventada daquel pensador, daquel Gasset, daquel Ortega, un desconfiado tan desconfiado que ata se escondeu para non firmarlles aos comunistas aquel papel comprometedor…!

Se se dá o caso, con tal de botarlles a culpa aos outros…, pero non sempre vale! Estoume lembrando daquela Vista, en Madrid, no Supremo, á que acudín con meu cuñado, que o nomearan os prexudicados como testemuña dos querelantes: Un Xuíz, …de cuyo nombre no quiero acordarme…,  que ademais de Ilustrísimo era Listísimo, valíase dun Servidor, máis fiel que un can de palleiro, para ¿recepcionar? os subornos, que así, o Listísimo, seguía de Ilustrísimo, per saecula saeculorum! ¡Ah, pero o diabro, que nunca foi fiel cos que o seguen, abriu en mal momento algunha ventá, e…, deu cun Avogado, que era precisamente de Lugo, dos bos e xenerosos, que sempre os houbo, aínda que o caso é dar con eles…, porque locen máis os outros! Despois da Vista, non sei se Deus ou o diabro, tentounos para que tomásemos un refresco alí abaixo, en Recoletos, e daquela espatarrañáronsenos os ollos: Un bus, cargadiño coas testemuñas que oficiaran a favor do Ilustrísimo, freou diante daquel restaurante carísimo, para que se apeasen e…, manducasen! Declararon en falso, e manducaron de balde, pero co Supremo non puideron, que lle quitou o lustre ao Ilustrísimo. ¡Menos mal que para todo hai un Supremo!

Eu, un rapaciño inocente, non caía na conta, pero meu cuñado, bastante maior, que coñecía á cónxuxe,  sobriña do Pope máis Prepotente de cantos ten habido neste país, díxome: “¡Aí os tes, ben comidos e ben servidos, que por algo declararon ao seu favor!” ¡As circunstancias, que dixo Ortega, así que, desde entón sei que, por encima dos Popes, por deuses que se crean, está Deus, o Supremo máis Supremo, e a Deus non lle valen os trucos humanos, por Ilustres que sexan os  inventores!

Hermano, morir habemus; e contestan os outros: Ya lo sabemos! ¡Sábeno os frades, pero os laicos, polo menos algún…, non é frade, non é irmán, ou non se ten por irmán, dos mortais! “Hermano, morir habemus.- Hermano, ya lo sabemos..., que en su recuerdo nos hallamos, pues ésta noche viene a buscarnos; al escondite quiere citarnos, y a uno de nosotros, vive por Dios, que ha de llevarnos… De éste sueño viene a librarnos, de aquesta cárcel extraditarnos..., así que, hermano, esperando estamos”. Non sei que Cartuxo o inventou, pero está ben dito, séxase, bendito!

-.-

O meu Credo, é pequerrechiño. Xa teño comentado, por extenso, o motivo daquela deserción de Herbón… ¡Mea culpa, non, que o foi pola daquela institución dos morgados…; ¿que culpa tiña eu niso de ser o primeiro dos fillos, pero ata sería mellor así pois é preferible un bo segrar que un mal presbítero! O que me falta por saber, que iso dirao Deus, é se tal son! Non son Cura, nin Frade, pero aínda así teño un Breviario, meu, persoal, transmisible, que non o cedo pero si o comparto, e para iso, encantado!

Ao meu criterio non cabe, non pode haber, unha síntese máis concreta; nin máis concreta nin máis elocuente: Con Deus me deito e con Deus quero levantarme; que a Virxe María me cubra co seu manto, nesta cama e sempre; e ti, Señor, dáme penitencia en vida, e na morte, salvación, que se morro esta noite me sirva de confesión. ¡Amén!

¿Que, merece pasar a censura eclesiástica? ¡Nese caso, aquí a tedes, que é doada de aprender; débolla a miña avoa e madriña, que ma recitou apenas comecei a falar, e nin así se me esqueceu, a Deus grazas; a Deus, pero tamén a ela!

Así eran as avoíñas, particularmente aquelas que naceron no século XIX: Engurradiñas de tanto carrexar feixes; sempre, ou case sempre, de loito; en zocas, ata para ir á misa; cun pano na cabeza para disimula-las canas; e cos dentes na emigración, ademais da metade dos seus fillos; en definitiva, mártires, dobremente santas!

Esta Santa, esta Tridentina, foi a que me ensinou a rezar, maiormente ela, pois os proxenitores abondo tiñan con arar as leiras, e sacha-lo horto, e amasar o noso pan de cada día; así, a avoa pedíao no Nosopai, e os pais cocían a fornada. ¡Ciclo redondo!

-.-

¡Que distinta se ve a vida segundo vai correndo, ¡correndo, non, voando!, a idade! Por algo di a miña dona que se debe poñer a data detrás das fotos: Así sabemos como era o mundo, ese retallo retido, conservado, na cámara, pola cámara, nunha data concreta. Tamén pode contarse, referirse, utilizando o espello retroactivo da memoria, pero non é igual; iso á parte e ademais de que certas cousas non son cribles referidas ao lonxe, con outra mentalidade, con outra perspectiva.

¡Deus, que sabio fuches dotando aos nenos desa inocencia tan ampla e tan profunda, pois, grazas á mesma, gozan da súa afouteza invencible, que lles permite enfrontarse ás sucesivas aventuras do seu axitado vivir sen caer na tentación de acovardarse, de evaporarse, de anularse ante tantos e tantos problemas inicialmente insospeitados! É un milagre, non si? ¡Un auténtico milagre! Por iso, cando na senectude volvemos a vista atrás, tanto os de vida complexa como os de vida normal, vulgar, a pouco que lembremos non podemos menos que asombrarnos de nós mesmos, da nosa capacidade de aguante, do noso esforzo de superación: ¿Todo isto que me pasou, todo o que fixen, sumado coas que me fixeron, aquel neno…; ¡si, aquel neno!; sería certo? ¿Fun capaz de seguir batallando, día a día, ano tras ano, con forzas tan limitadas? ¡Claro que si, pois Deus, xunto coa debilidade dimanada daquel pecado orixinal que nos transmutou, transmitido na propia xeración, coa propia xeración, deunos a afouteza necesaria; deunos esta cruz, pero tamén nos puxo un bo cireneo, un Cireneo omnipotente, El mesmo, co seu providencial, sempiterno, amor!

Afouteza… ¡A suficiente; pero medida, comedida, premeditada, calculadas as consecuencias, polo menos ata onde alcancen os nosos saberes! Este mundo non é para covardes, pero, pola contra, no outro extremo, que atopan os ofuscados, os avarentos, os temerarios? ¡As portas do inferno, que tamén se abren empuxando, empurrando cos ollos pechos, cos ollos da intelixencia apagados…, porque así non distinguimos, e daquela erramos a dirección! Só lembro unha cousa, un adaxio dos de meu avó, co que non estou conforme: el dicía, porque o oíra dicir e non porque o pensara, que, referido ao poder das vacas co carro, “Fai un esforzo, Marela, que desde que subamos baixaremos, e costa abaixo tódolos santos axudan!”. Non, avoíño, que niso, ti, o gran pensador que eras, niso no te detiveches: ¡costa abaixo é o diabro o que axuda, e costa arriba son os anxos, os outros, os bos!

¿O diabro? ¡Pois claro, o diabro, emperrado en levarnos para abaixo, que sempre se dixo, sempre situamos, o Ceo arriba e o inferno abaixo, aló abaixo, nese abismo das tebras! Partindo desta premisa o que temos que facer cando a vida nos resulte demasiado costuda, costuda e custuda para as nosas forzas, é pedir axuda, pero a Deus, que na súa bondade infinita xa El se encargará de ordenarlles aos anxos, aos del, que nos axuden a tirar do carro!

-.-

O Ceo da terra está no fogar, e aquel, ou aqueles, que non acrediten o matrimonio mal poden crer no outro, no Definitivo.

¿Que mal lle fixo á humanidade o Santo Sacramento do Matrimonio para que así chegásemos a aborrecelo? ¿Estórbannos os Cireneos nesta viacrucis terreal? ¿Como se tira mellor do carro, cunha vaca ou con dúas? E así, poñendo exemplos, hai que parar, porque serían infinitos.

A primeira saída á escena, á escena pública, de Xesús, foi naquelas vodas de Caná… ¡E celebrounas con viño, con ledicia, coa súa bendición!

Había un refrán, que hoxe pode parecer chocalleiro, pero que encerra unha gran verdade: A cabra, co vicio, dá cos cornos no cu! ¡É certo, pois os cornos da cabra miran para atrás! ¿E os nosos…? ¡Por veces tamén o facemos, por non ir de fronte, de fronte ás realidades; e, que realidade máis perfecta pode haber que unha boa compenetración, unha boa colaboración, unha fidelidade entre dúas persoas dispostas a complementarse debidamente, con un pacto selado en sagrado? ¿Que é unha cacofonía? ¡Cacofonía é casarse por tras do palleiro, precisamente alí onde mexan e cagan os cans!

-.-

Concordia parvae res crescunt; discordia máximae dilabuntur. Coa concordia medra o pouco, o pequeno; coa discordia arruínase (ata, incluso) o máis grande. Non, esta frase non vén de miña bisavoa Concordia, (Concordia Carballedo, da casa de Marzo de Vilabade), aínda que, polas referencias que dela teño, tamén sería apropiada á súa mentalidade, ao seu fair play, xogo limpo, que seica foi a súa máxima, a súa exemplaridade. Esta frase tireina, ¡tirada, que non herdada!, de Salustio, (Caio Salustio Crispo), no seu Iugurta, X, 6.

Nas súas obras aquel Salustio insiste, pretende demostrar, que as causas principais, primordiais, do “mal de Estado” residían, derivaban, cultivábanse, na ambitio (sede de poder) e na avaritia (febre polo diñeiro), daquela aristocracia senatorial, mandante e mangante. Non se cansaba de interpelar aos demagogos para que deixasen de encordiar ao pobo con falsas promesas, e tamén contra aqueles encumados que entraban en política para consolidar, e de paso, estender, riquezas e dominio. ¿Cando foi isto? ¿Daquela en Roma, ou hoxe en España? ¡Malditos romanos, que non só nos obrigaron a facerlles esa caixa forte, esa muralla, para garda-lo tesouro de Lugo, senón que, e tamén, nos deixaron, na súa mestizaxe, coa súa mestizaxe, un ADN corrupto e corruptible, vulnerable; polas trazas, perpetuo, indeleble!

Medallón de Salustio

¿Por que opinaba así Salustio? ¡Toma, porque era plebeo, coñecía as carencias e mailos sufrimentos da plebe! Chegou a Cuestor, e despois, Tribuno da plebe; tamén foi Gobernador da África Nova. Se cadra por iso me cae ben, tamén por iso, polo que temos en común como africanistas. ¡Ah, non, que temos outra cousa: A nosa afección pola xardinería, que Salustio ocupouse dos xardíns do Quirinal, e eu do meu ¿botánico? das “Andoriñas”!

¡Que falta nos facía, agora, nesta democracia hispánica, ex - romana, tan putrefacta, tan descomposta como chegou a ser aquel imperio, o romano, outro Salustio, outro Tribuno da Plebe, outro  moralizador que predicase, e non precisamente naquel deserto da Numidia, senón nesta pel do touro, neste país da tauromaquia, neste imperio dos praceres e dos libamentos, das orxías financeiras á costa da plebe!

-.-

¡Vaia se eu tiña afección, unha afección crónica, polos parladoiros, polas discusións, fosen televisivas ou radioactivas, pero, entre eses atropelamentos fónicos e maila monótona porfía acerca de como se debe distribuír, ¡redistribuír!, a riqueza, sublévome!

¡Merluzos (pescada): O primeiro é crear, fomentar, fabricar, engadir valores; e seguidamente, exportar, exportar, exportar…, pois a distribución dos baleiros non é admisible, nin sequera na física cuántica!

Se aínda fose rapaz, emigraría; con preferencia a Suíza ou ao Xapón, dous países infinitamente máis pobres en recursos do que esta pel do touro, ¡óptima para toureiros, iso tamén!, pero que nos evidenciaron a posibilidade de facer milagres…, simplemente coa cabeza! ¿Que tamén a temos nós? ¡Xa, pero, de que nos vale se non a explotamos? Por poñerme de exemplo: se fose capaz de facer versiños, daríanme premios, non si? Daquela, ¿por que non llelos dan a eses que son capaces de rimar técnicas? ¡Do que sexa, pero, técnicas, inventos, cousas prácticas!

Non falo mal da poesía, ¡Deus me libre, que para min a quixese!, como tampouco falo mal das flores, pero hai que saber vendelas, como fan, por exemplo, os holandeses. Tamén hai poetas en Suíza, en Holanda, no Xapón…, e a maiores, inventores, inventores recoñecidos, que saben facer milagres co pouco; de vendido ese pouco, compran o que lles falta, e sóbralles diñeiro!

Rapaciños, estudiade ciencias, que niso andamos escasos; e as letras deixádenolas aos vellos, aos xubilados, pois, carentes de forza física, xa somos incapaces de sacar bencina da destilación dos toxos. Ese invento seica llo ofreceron a Franco, e deulles un premio, ¡listo que era aquel galego; aquel, si! ¡Veña, a traballar: máis laboratorio, tubos, matraces, pipetas, espátulas, alambiques, mecheiros Bunsen…, e menos botellón!

-.-

Ninguén me discutiu, nunca, esa afirmación de que, Ser agradecidos é de ben nacidos. Pero hai un suposto negativo, que ata pode ser frecuente, lamentablemente: O daqueles que lles din, “So, ogros”, aos sogros. ¿Pode haber mellor agasallo que o de criar unha filla para un xenro a quen, en ocasións, nin se ten visto; ou un fillo para unha nora, que a saber de que madeira foi feita?

Coido que o caso merece unha reflexión, e non superficial. Poñamos vinte anos de crianza, como mínimo: Carrexalos no ventre, ¡nove meses!, as dores do parto, darlles o peito, arrolalos, escolarizalos, mantelos e soportalos, a saber durante cantos anos, para que despois, un bo/ou un mal día, che digan, ou nin iso: ¡Veño pedirlles a man do seu fillo/da súa filla! ¿A man? ¡O que levan, o que levamos, non é só a man, senón toda unha crianza! ¡Ah, e por veces, tamén piden, tamén pedimos…, dote, en cartos! ¿Quen nos regala outro tanto, fóra dos propios proxenitores?

(Xa sei que hai pais que se quedan aliviados antepoñendo…, un petate!, pero isto, por excepcional, deixémolo nunha paréntese).

-.-

Ingresos = Gastos + Previsión para o futuro.

Gn + Gs = Ev, séxase, “Gastos necesarios” + “Gastos superfluos” = “Evaporación”.

Seguindo con esta análise: Previsión para o futuro = Ir + Ie, que se pode traducir por,

“Inversión razoada” máis “Inversión especulativa”, séxase, imaxinativa.

Pero non fai falta saír á pizarra para demostrar estas ecuacións pois, na miña parroquia, non hai neno que non naza con estes principios nos seus xenes; distinto é nas alturas dos científicos españois!

Austeridade tampouco é sinónimo de miseria, entendendo por miseria aquilo que dicía Ifigenia das Cavozas cando lle oía pronunciar ao Crego, “miserére nobis”:  -Ai, Deus, que razón ten o señor Cura con iso de que hai miseria de homes, que me estou facendo vella, e ninguén me fala. Seguro que o faría don Anastasio se lle deixasen casarse, pois é o único que me di que estou boíña cando vou confesarme!” Ifigenia era “boíña”, estaba boíña, ¡boísima!, en todo tempo e lugar, unha santa, pero…, non sabía latín!

Agora, neste XXI, os que falan en latín son eses publicistas dos anuncios consumistas, incitándonos ao consumo, maiormente ao superfluo, ao innecesario! O caso é que, utilizando, mostrando, unhas rapazas fascinantes, desas que marean aos homes, as primeiras que caen son as mulleres. ¿Iso, por que? ¡Evidente, porque son elas as que levan a carteira grande, pois os homes conformámonos cunha simple billeteira, e algún, nin iso, que para algo lles poñen petos aos nosos pantalóns; outra economía!

-.-

Moito falar, moito preocuparse da contaminación externa, pero, da interna? ¡A interna, como é íntima, escóndese, máis non por iso perde a súa gravidade! A min atérrame, cadora máis, dada a súa, visible, expansión; os vellos, máis ou menos, xa estamos vacinados, escarmentados do vicio, pero tamén das súas consecuencias, mais os novos, os seguintes, a xeración dos infantes?

A tentación, o vicio, na súa expansión saltou dos papeis ás ondas, así que, sen deixar os papiros invadiu o éter; ¿que lle queda sen facer? Certo é que nas ondas tamén hai, tamén actúan os predicadores, pero…, case todos son velliños, teñen a voz tomada, cascada, e apenas se escoitan! A todo isto, que cómpre facer, volver á vella sinal dos dous rombos? ¡Que va, pois aquilo non deu resultado, que a xente de tres pesos no peto remontaba os Perineos para ver…, o que aquí non deixaban ver! ¿Aquí, non? Aquí, seica, os únicos que vían, e palpaban, eran os propios censores…, cando subían aos escenarios para medírlle-las saias ás coristas!

No XX houbo xenocidios, xenocidios visibles, pero neste, no XXI, segundo as estatísticas son infinitamente meirandes: ¡Mátase, abórtase, de antemán, nun xenocidio xeneralizado! ¡Ai, Deus, que dan calafríos con só acordarse diso! Os nazis, por exemplo, seica facían análises, experimentos, cos corpos das vítimas, pero hoxe en día, con estes xenocidios precoces, os que analizan son os laboratorios da píldora abortiva. ¿Imos, ou non imos, a peor? A min gustaríame que, no Ascenso, me fixesen Anxo da Garda, se non é moita pretensión, pero, tal e como deixamos de sucia esta maldita terra, nin con guantes poderán actuar os anxos! Agora quen leva as luvas, ¡de plástico!, é Lucifer…, nos quirófanos abortivos!

.../...

Pasa a

ESPALLANDO IDEAS

-IV-